​Kireçlenme (Osteoartroz) Ve Tedavisi

Kireçlenme, 20’li yaşlardan itibaren başlayıp ölene kadar devam eden bir hastalıktır. Aslında kireçlenmeyi, hastalıktan ziyade fizyolojik bir durum olarak da kabul edebiliriz. Yaş ilerledikçe, nasıl saçlarımızda beyazlar, cildimizde çizgiler ortaya çıkarsa, eklemlerde de bozulmalar, değişiklikler oluşur. Kireçlenme, kadın erkek hepimizde ortaya çıkabilen bir durumdur.
20’li yaşlardan itibaren eklemlerde; kullanmaya bağlı olarak kireçlenme başlar ve zamanla ilerleyerek 40’lı yaşlarda belirtilerini gösterir. Şikayetler kadınlarda, erkeklere oranla daha sık görülür. Kireçlenme, ağrı ve eklemlerde hareket güçlüğüne neden olur. Sıklıkla bel, diz, ayak bileği, kalça eklemi gibi yük altında çalışan eklemlerde olsa da omuz, dirsek, el bileği, el eklemleri hatta çene ekleminde de görülebilir.

Kireçlenmede risk faktörleri nelerdir?

1. Genetik Faktörler: Aile kalıtım.
2. Hormonal Faktörler: Diyabet, akromegali, gut vs.
3. Travmatik Faktörler: Meslek nedeniyle sıkça yapılan ağır kaldırma, yük taşıma, şişmanlık vs.
Kireçlenmenin belirtileri:

• Ağrı: Hastanın hekime başvurmasını sağlayan başlıca şikayettir. Sızı şeklinde de ifade edilen ve başlangıçta hafif olan, ağrı, zamanla artarak, ufak bir harekette ve hatta dinlenme esnasında bile duyulmaya başlar. Tutulan ekleme göre bazı aktivite ve hareketlerle ağrı daha da artar. Örneğin, elin kireçlenmesinde, elle bir şey sıkmak veya kavanoz kapağı açmak ağrılıdır.
• Tutukluk: Genellikle hastalar, sabah kalktıklarında veya gün içinde hareketsiz kaldıkları zamanlardan sonra duydukları tutukluktan yakınırlar. Tutukluk da, ağrıda olduğu gibi hava değişiklikleri ile bağlantılıdır.
• Krepitasyon: Kıkırdak kaybı ve eklem yüzünün düzensizliği sonucu, eklemlerde görülen takır tukur seslerdir. En sık dizde, daha az kalçada duyulur.
• Hareket kısıtlılığı ve eklemlerdeki bozulmalar: Hastalığın ileri dönemlerinde ortaya çıkar.

En sık tutulan eklemler:

• Diz eklemi: Şişman kadınlarda daha sık görülür. İleri dönemlerde eklem eğrilir.  “O bacak” ortaya çıkar.
• El Eklemleri: Parmaklarda kistler, nodüller ortaya çıkar. Eğrilme sonucu hastanın parmaklarında şekil bozuklukları ve güçsüzlük meydana gelir.
• Kalça eklemi: Erkek ve kadınlarda eşit oranda görülür. Şişmanlıkla ilgisi gösterilememiştir.
• Omurgalar: Öncelikle bel ve boyun omurları etkilenir.

Kireçlenme tedavileri:

Kireçlenmede uygulanan ana tedavi, fizik tedavidir. Kireçlenmede önemli olan, eklemi bozulmadan koruyucu tedaviye almaktır. 40 yaşından sonra, düzenli olarak fizik tedavi uzmanının kontrolü altında olmak; tüm eklem, kemik ve kasları korumak ve vücuda sağlıklı bir şekilde yaşlanma hakkı tanımak açısından önemlidir. Kireçlenme tedavisinde, ağrı kesici diye tabir edilen nonsteroid antienflamatuar ilaçların yanı sıra; eklem içi enjeksiyonlar,  sıcak-soğuk uygulamalar, ağrı kesici akımlar, kas programları, egzersizler, tedavi masajları, ozon – oksijen terapisi ve PRP tedavisi de uygulanmaktadır.
Çok ileri vakalarda cerrahi tedaviye başvurulur. Burada önemli olan nokta, operasyon öncesi ve sonrası fizik tedavi uygulanmasının ne kadar önemli olduğunun bilinmesidir.

Hastalara öneriler:

Kireçlenmesi olan kişiler, aşırı ve ani hareketlerden mümkün olduğunca kaçınmalıdır. Obez (aşırı şişman) hastalarda ekleme binen yük fazla olduğu için, egzersizlerde fazla zorlanılmaması gerekir. Hastaların, yanlış hareketler yapmamaları ve eklemlerini doğru kullanmaları için eğitilmesi önemlidir. Ayrıca; yüksek topuklu ayakkabılar, eklem üzerine binen yükü artırdığı için, kireçlenme hastalarının topuklu ayakkabı giymeleri de sakıncalıdır.