Kuzey Kafkasya'dan 111 yıl önce göç eden Karaçay-Malkar Türklerinin yaşadığı Konya'nın Sarayönü ilçesi Başhüyük Mahallesi'nin yerleşim düzeni, halen özenle korunuyor.
Reklam alanı
Kuzey Kafkasya'da yaşayan Karaçay-Malkar Türkleri, 1905'te Rus baskısı ve Müslüman ülkede yaşama isteğiyle Anadolu'ya göç kararı aldı. Karaçay ileri gelenlerinin Osmanlı Sultan 2. Abdülhamid ile görüşmesinin ardından, Konya'da yerleşime uygun bir köy kurulması kararı verildi.
Sultan 2. Abdülhamid'in emri, Konya Valisi Faik Bey'in takibiyle, Sarayönü ilçesinde yerleşim yeri hazırlandı. İkinci Abdülhamid'in çizdirdiği imara göre, 1905'te inşaata başlandı.
Bin 500 metrekarelik adaya, bahçeli dört hanenin yerleştirildiği imara göre, mahallede 240 ev inşa edildi. Mahremiyet gereği evlerin kapıları, cadde yönü aksine bahçeye bakacak şekilde planlandı.
İki yıl süren inşaatın ardından 1907'nin yaz aylarında, Konya'nın Sedirler ve Araplar mahallelerinde geçici ikamet eden bine yakın Karaçay-Malkar Türkü, buraya yerleşti.
Büyükşehir Yasası ile mahalle olan Başhüyük'ün yerleşim planı, hilali andırıyor. Başhüyük'te, 12 metre genişliğinde 2 cadde, kuzey ve güneyde ise 6 metrelik 18 sokak bulunuyor.

- "Ümran-ı Hamidiye" adı verilmiş
Muhtar Suat Malkondu, Başhüyük Mahallesi'nin ilçeye 7 kilometre mesafede yer aldığını söyledi.
Mahallenin, 2. Abdülhamid'in emri ve çizdirdiği hilal şeklindeki planla inşa edildiğini anlatan Malkondu, "O dönemde gelen Karaçaylar, buraya, Abdülhamid'in imar ettiği, imrenilecek belde anlamında 'Ümran-ı Hamidiye' adını vermiş. Daha sonra ismi kuzeydeki höyükten dolayı Başhüyük olarak değiştirilmiş. Başhüyük, 1957'de belde oldu. Geçtiğimiz yıllarda Büyükşehir Yasası ile ilçeye bağlı mahalle haline geldi." diye konuştu.

Malkondu, göç nedeniyle büyük oranda nüfus kaybı yaşanan mahallenin ana geçim kaynağının, tarım ve hayvancılık olduğunu vurguladı.
- "Mahalleye özgü imarı korumaya çalışıyoruz"
Gençlerin eğitime yöneldiğini, kentlerde yaşayan bazı vatandaşların ise emekli olduktan sonra mahalleye döndüğünü ifade eden Malkondu, mahalleye özgü imarı ve Karaçay kültürünü korumaya çalıştıklarını dile getirdi.
Kuş bakışı görüntüsüyle mahalledeki cadde ve sokakların düzeninin büyük ilgi uyandırdığını belirten Malkondu, şunları kaydetti:

"Bu yerleşim yerinin planının başka yerlerde pek görülmesi mümkün değildir. Burası cadde ve sokakları birbirini kesen bir düzenlemeyle inşa edilmiş. Bu yapı halen korunmaktadır. Kuruluşumuzun ardından 1950'lerde nüfusun artmasıyla yeni yerleşim alanları inşa edildi. Mahallenin dışına doğru ama asli imara bağlı kalınarak binalar yapıldı, bozulma olmadı. Mahallemize gelenler hayretlerini gizleyemiyor. Buradaki yerleşim planının yeni kentleşlemeye de örnek olduğunu duyduk."
Sultan 2. Abdülhamid'in emri, Konya Valisi Faik Bey'in takibiyle, Sarayönü ilçesinde yerleşim yeri hazırlandı. İkinci Abdülhamid'in çizdirdiği imara göre, 1905'te inşaata başlandı.
Bin 500 metrekarelik adaya, bahçeli dört hanenin yerleştirildiği imara göre, mahallede 240 ev inşa edildi. Mahremiyet gereği evlerin kapıları, cadde yönü aksine bahçeye bakacak şekilde planlandı.
İki yıl süren inşaatın ardından 1907'nin yaz aylarında, Konya'nın Sedirler ve Araplar mahallelerinde geçici ikamet eden bine yakın Karaçay-Malkar Türkü, buraya yerleşti.
Büyükşehir Yasası ile mahalle olan Başhüyük'ün yerleşim planı, hilali andırıyor. Başhüyük'te, 12 metre genişliğinde 2 cadde, kuzey ve güneyde ise 6 metrelik 18 sokak bulunuyor.

- "Ümran-ı Hamidiye" adı verilmiş
Muhtar Suat Malkondu, Başhüyük Mahallesi'nin ilçeye 7 kilometre mesafede yer aldığını söyledi.
Mahallenin, 2. Abdülhamid'in emri ve çizdirdiği hilal şeklindeki planla inşa edildiğini anlatan Malkondu, "O dönemde gelen Karaçaylar, buraya, Abdülhamid'in imar ettiği, imrenilecek belde anlamında 'Ümran-ı Hamidiye' adını vermiş. Daha sonra ismi kuzeydeki höyükten dolayı Başhüyük olarak değiştirilmiş. Başhüyük, 1957'de belde oldu. Geçtiğimiz yıllarda Büyükşehir Yasası ile ilçeye bağlı mahalle haline geldi." diye konuştu.

Malkondu, göç nedeniyle büyük oranda nüfus kaybı yaşanan mahallenin ana geçim kaynağının, tarım ve hayvancılık olduğunu vurguladı.
- "Mahalleye özgü imarı korumaya çalışıyoruz"
Gençlerin eğitime yöneldiğini, kentlerde yaşayan bazı vatandaşların ise emekli olduktan sonra mahalleye döndüğünü ifade eden Malkondu, mahalleye özgü imarı ve Karaçay kültürünü korumaya çalıştıklarını dile getirdi.
Kuş bakışı görüntüsüyle mahalledeki cadde ve sokakların düzeninin büyük ilgi uyandırdığını belirten Malkondu, şunları kaydetti:

"Bu yerleşim yerinin planının başka yerlerde pek görülmesi mümkün değildir. Burası cadde ve sokakları birbirini kesen bir düzenlemeyle inşa edilmiş. Bu yapı halen korunmaktadır. Kuruluşumuzun ardından 1950'lerde nüfusun artmasıyla yeni yerleşim alanları inşa edildi. Mahallenin dışına doğru ama asli imara bağlı kalınarak binalar yapıldı, bozulma olmadı. Mahallemize gelenler hayretlerini gizleyemiyor. Buradaki yerleşim planının yeni kentleşlemeye de örnek olduğunu duyduk."
Kaynak:
Reklam alanı
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için WhatsApp haber kanalımıza katılın.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te KONHABER'e abone olun.
Yasal Uyarı: Yayınlanan haberler, köşe yazıları, fotoğraflar, yazı dizileri ve her türlü eserin tüm hakları
Mirajans Medya İletişim Reklam Haber ve Prodüksiyon A.Ş.'ye aittir. Kaynak gösterilerek bile olsa eserin bütünü veya
bir kısmı özel izin alınmadan kullanılamaz.
⚡ BU HABERE EMOJİYLE TEPKİ VER!
👏
13
❤️
1
😊
2
😡
2
👎
2
😂
3
😢
4
😲
3
Toplam 30 tepki
Ben kendim bizzat müşahede ettim. Hanımıyla erkeģiyle mükemmel insanlar.
gün gelir belki bir gün köyümüze döneriz diye düşünen kaç kişi kaldı ki Karaçaylar saygılı insanlardır . Tanıdıklarım hep dürüsttü . Hemde aşırı ... Ancak neden çabuk kızıyorlar
çoook seviyorum bu köyü ve insanlarını orta okulu orda okudum tam çocukluktan gençlige geçiş yıllarım o köyde geçti daha sonrada o köyün damadı oldum ve çok mutluyum seviyorum bu köyü saygı ve selamlar
Bizler Başhüyüklü ve Türk olmaktan gurur duyuyoruz sen kimsin bilmiyorum ama biz Türk oğlu ve Türk kızı yız Şehidimiz RAMAZAN kardeşimizede ALLAH dan rahmet diliyorum.
Ramazan Çetin adlı ırkçı, ayrımcı,kıskanç,yalancı veçhile vatandaş,iyi oku
- Karaçaylıyız demekayrımcılık değildir.
Tatar türk kökenlidir, tatarım der.
Gagavuz türk kökentidir, Gagavuz der.
Ahıska türk kökenlidir,ahıskayım der.
Azeri,azeriyim der v.i.
Bizde Karaçylıyıl deriz.Türkçenin güzel Kıpçak lehçesini konuşuruz.
Boşnak türk kökenli değildir,ama Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını benimsemiştir ve ülkesine bağlıdır.
Önemli olan da budur.Anadaluda bir çok rum,ermeni Selçuklular, Osmanlılar zamanında islamiyete geçmiş ve türkleşmiştir.Yeniçeriler devşirmedir,soyları T.C de devam etmektedir.
Atatürkün dediği gibi Türkiye Cumhuriyetini kuranlara Türkdenir.
1.dünya savaşı ve kurtuluş savaşında 100 den fazla şehidimiz,çok daha fazla ağzımı vardır.
DışarıdAn kız alıp vermediğini ise kuyruklu bir yalandır.Köyümüz dışından bir çok gelinim ve damadımız vardır.Benim damadımız Adana lı,gelinim Ayrancı lıdır. Ha biz de arap kültüründe olduğu gibi kardeş çocukları,hatta kardeş çocuklarının çocukları birbiriyle evlenemez.
Önemli olan bu ülke vatandaşlığını benimsemek bu ülkeye yararlı olmaktır.
Senin gibi ayrımcılar bu ülkeyi yarışmaya, bölünmeye götürür ki,bu ülkeye kötülük yaparlar.
Dejenere olup gitmeden kendi kültürünü sürdürmek az ırka nasip olur,çerkesler bunu yapmaya çalışıyor,suç mu bu şimdi,lafları düşüncesizce,kontrolsüzce sallamak dünyanın en kolay üslubudur,üslupta denmez böylesine de.
Ramazan Cetin bey tarih bilgisinden yoksun biri oldugunuz belli. Bence bi tarih kitabi acip Karacay Malkar TURKLERİNİ arastirin. Biz bize Turk demeyene kuseriz. Elbette diger halklardan farkli kultur ve geleneklerimiz var Turkiyenin baska yerlerinde farkli
kulturler oldugu gibi. Bunlari ben zenginlik olarakgoruyorum siz ise ayristirici yaklaşmışsiniz.B uradan cok ozledigim ve sevdigim koyume selamlar...
Karaçay dediğiniz toplum Türk Milletinin ta kendisidir konuştukları lehçe ise Türk dilinin en yalın bozulmasmış halidir yorum yazarken halen kafkas Türk kültürünü itinayla koruyan Başhüyük lülere bu tarz çirkin itamlarda bulunmak başlı başına cahillik tarih bilmemezliktir.Önyargılı bu cirkin itamı bu arkadasa iade ediyorum.Tarihi okumasını Yüce Türk Milletinin parçası olan Karaçay Halkından Özür dilemesinin doğru olacağını düşünüyorum.
Ramazan çetinin yorumunu okuyunca bir deyim geldi aklıma. Kedi ulaşamadığı ciğere pis dermiş.
Ramazan Çetin, Nasıl bi kuyruk açın var senin
Başhüyüklü olan rahmetli Namık Çora abiyi ve arkadaşım Cem Derinbay ı rahmetle anlıyorum.
Turkiyenin her tarafina dagitilan Cerkez ve karacaylilar icin ayni sekilde planli.yerlesim yerleri yapilmamis.
ANADOLUDA\'Kİ BİR ÇOK KÖY , YERLEŞİM OLARAK DÜZGÜN VE PLANLI. NE VAR BUNDA? ÇOK MATAH BİR ŞEYMİŞ GİBİ SAÇMA BİR HABER? KONHABER ARTIK HABER Mİ BULAMIYORSUN? BAŞHÜYÜK\'ÜN BİR ÖNEMİ YOK BU KONUDA. ARTI BAŞHÜYÜK, KENDİNİ TÜRK TOPLUMUNDAN İZOLE ETMEYE ÇALIŞAN, KIZ ALMAYAN , KIZ VERMEYEN VE TÜRK KÜLTÜRÜEN KAYNAŞAMAYAN BİR YER. BUNU DA GÖZ ARDI ETMEMEK LAZIM... ÖZ YURDUMDA BİR DEĞİŞİK BİR KÜLTÜR. TÜRK TOPRAKLARINDA YAŞAYAN AMA TÜRKLERE TÜRKLÜ KENDİLERİEN KARAÇAY DEYİP AYRIM YAPAN BİR YER....
ABDULHAMİT HAN BİMİYORDU DA SEN Mİ BİLİYORSUN BU İNSANLARIN TÜRK OLUP OLMADIĞINI SEN KİMSİN
ramazan bey;<br/>keşke bu yazıyı yazmadan önce çok ufakta olsa bir tarih araştırması yapsaydınız. Karaçay malkar türkleri kimdir diye. bizim köyümüzde hiç bir zaman ben türk değilim diye bir cümle kurulmamıştır. küçükler büyüklerine hiç bir zaman saygısızlık yapmamıştır. belliki boş ve ezbere konuşan bir beysiniz. belliki çok büyük bir hata yapmışınız ve bunun kuyruk acısı fena olmuş hala atamamışınız bu acıyı.
kız vermemişizdir :D
RAMAZAN BEY, BU KADAR YAKINDAN TANIDIĞINIZ BİR YER İÇİN NASIL BİR KUYRUK ACINIZ ÇOK MERAK EDİYORUM...
İşte beni ben yapan güzel köyüm ve tarihçesi, biz biz yapan köyümüzün kurucusu, Osmanlı İmparatorluğunun 34. padişahı ve 113. İslam halifesi Sultan II. Abdülhamid Handan Allah Razı Olsun
Kafkasyada Karaçay ellerine bakarsanız aynı planı görürsünüz. Yani plan aslında Kafkasya için alışılmıştır ve gelenekselmiştir. Keşke Türkiye ye yayılsaydı.
Allah osmanlidan razi olsun rurkiyede bi benzeri olmayan mukem mel yerlesim esdadimiz dan allah razi olsun amin
Keşke göç edenler hep böyle insanlar olsa..
Yorum Yap
Libya Başbakanı Dibeybe'den taziye mesajı
Libya heyetini taşıyan jetin düşmesiyle ilgili soruşturma başlatıldı
SON DAKİKA! Konya'da deprem mi oldu? Az önce deprem Konya'da nerede oldu? Konya deprem Kandilli ve AFAD son depremler listesi 23 Aralık 2025
Türkiye İş Bankası Grubu’nun Güvenilir B2B Dijital Pazaryeri Proemtia
Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir? Bel Fıtığı Tedavisi
Konya’da deprem! Başkan Altay’dan açıklama
Konya'da deprem oldu!
Libya Genelkurmay Başkanı uçaktaydı! Ankara'dan kalkan özel bir jet düştü
5 katlı binanın giriş katındaki iş yerinde yangın
4 aylık hamile kadını darbedip sokağa attılar
Konyaspor Yardımcı Antrenörü Hasan Fırat: "Maçı ilk yarıda bitirme şansımız vardı"
Yeni asgari ücretin işverene maliyeti belli oldu
Haber Ara