“Allah için haccı da umreyi de hakkıyla eda edip tamamlayın.” (02/196)
Umre de hac gibi, nasta (Kuran ve Hadiste sarahaten) zikredilen bir ibadettir. Birbirine çok benzer olmakla beraber, bazı farkları da vardır.
Umre kelime itibariyle ziyaret manasına gelir. Fıkıhta ise; hac gibi belli bir zamana bağlı olmadan ihrama girerek Kabe’yi ziyaret, tavaf etmek, sa’y etmek ve tıraş olmak suretiyle ihramdan çıkmaktır.
Umre nasıl yapılır, Umrede neler yapılır sorusunun cevabını vermek için önce umrenin şartları olan, İHRAM, MİKAT, TAVAF, SA’Y gibi tabirlerin ne anlama geldiklerini izah etmeliyiz.
Umre Nasıl Yapılır, Umrede Neler Yapılır ?
Umreye niyet ile başlanır. Umre niyeti ise şu şekilde yapılır “Allah’ım! Ben umre yapmak istiyorum. O’nu bana kolaylaştır ve benden kabul buyur.”İHRAM, İHRAM NE DEMEK
Kişi ihrama girmeden evvel gerekli olan tüm tıraşlarını yapmalı, güzelce gusl alıp temizlenmeli, bakımlar yapılmalıdır. Erkek olanlar ihrama girmeden evvel üzerlerinde ne varsa çıkarır.İhram; Lügatte “haram kılmak” manasına gelir. Biz aslen umreyi tarif edeceğimiz için kısaca:
İhram; erkekler için iki parçadan oluşan beyaz bezden ibarettir. Bunlardan bele sarılıp avret mahallini (göbek altı, diz yukarısı) örten parçaya “İzar” denir. Omuza atılarak bürünülen parçasına da “Rida” denmektedir.
İşte kişi, bu iki parça beze bürünüp kişi ihrama girmiş olur. Ve bu müddette şer’an helal olan bazı şeyleri kendisine haram kılar. (Misal koku sürünmek, cildinden bir tüy yolmak, üstüne konan bir sineği yere atmak)
Mişail AS namında bir peygamberin kitabında şöyle bir cümle rivayet edilmiştir. “"Âhir zamanda bir ümmet-i merhume kaim olup, orada Hakk'a ibadet etmek üzere, mübarek dağı ihtiyar ederler. Ve her iklimden orada bir çok halk toplanıp, Rabb-ı Vâhid'e ibadet ederler. Ona şirk etmezler.”
İşte her iklimden insanlar, millet ve makam farkı gözetmeden bu ihramı giyerek herbirisi kullukta eşit ve aciz olduklarını böylelikle idrak eder. İhram ile aynı zamanda Hak huzurunda fakriyetini anlamış bir vaziyette olur. Hatta saç-baş dağınık bir halde olduğuda taramamak, üstüne başına çeki düzen vermemek müstehaptır. (Avret bölgesinin açılmamasına dikkat edilir.)
Bayanlar için ihram ise sade, gösterişsiz tesettürleri ihram yerine geçer. Özetle ihram anlattığımız gibidir.
MİKAT
Mikat; “Harem” denilen, içinde Kabe-i Muazzama ve camiisininde bulunduğu Mekke içinde ki özel bir bölgenin hudutlarıdır. Bu bölgede bitkileri koparmak ve kan dökmek (velev ki avlanmak için olsun) haram kılındığından “Haram - Harem” denmiştir. Haricinde ki alana da “Hıll” denilir. Harem’in hudutları ilk olarak İbrahim AS. tarafından konulan taşlarla belirlenmiş, bu taşlarada “Alem” denilmiştir. Daha sonra sınırları bizzat Efendimiz SAV tarafından yeniden tayin olunmuştur. Ana mikat bölgeleri (Mevakıt) şunlardır.
Zulhuleyfe(Medine tarafı) , Cuhfe (Kızıl Deniz tarafı), Karn (Taif canibi), Yelemlem (Güney Yemen) ve Zatü Irk (Irak istikameti) ‘tır. Türkiye’den mikat sınırını geçecek olanlar (umre yahut hac için) uçak ile Cidde’ye uçtukları için Cuhfe hizasını geçmeden ihrama girerler.
TAVAF
Tavaf, Arapçada dönmek anlamına gelir. İslam fıkhında ise Kabe’nin etrafında 7 kez dönerek eda edilen bir ibadettir. Umre veyahut hacca niyet eden müminler, Mekke’ye ulaşınca gusleder yada abdest alır. Telbiyeler (Lebbeyk allahümme ile başlayan), tekbir (Allahuekber söylemek), tehlil (La ilahe illallah) söyleyerek Beytullah’a yönelirler… Kabe’ye kavuşunca erkekler ihramlarının sağ köşesini sağ omzunun altından sol omuzlarının üstüne atar. Yani sağ omuz açık bırakılır. Buna ıztıba denilir. Sonra Hacer-ül Esved taşı hizasına gelnir. Burada İstilam eder. İstilam, Hacer-ül Esved Taşına iki elin iç kısmı ile dokunmaktır. Dokunmak mümkün değil ise iki elin içini Hacer-ül Esved taşına müteveccihen kaldırıp Bismillahi Allahuekber der. Kabe’yi soluna alarak 7 kez Kabe’yi döner. Bu 7 kez dönmenin herbir defasına “Şavt” denir. İlk Şavt’ta Remel yapılır. Remel kısa adımlarla hafif koşar vaziyette omuz silkeleyerek, çalımlı bir şekilde yürümektir. Hanımlar Remel yapmaz. Umre Tavafı bittikten sonra vacip olan iki rekat Tavaf Namazı kılar. Sonra Zemzem içilir, bedene dökülür.
SA’Y
Tavaf bitip Sa’ye yönelirken Hacer-ül Esved’e gidilir ve istilam ile ayrılınır. Bu sünnettir. Sa’y Safa ve Merve Tepeleri arasında 7 kez şavt etmek, yani gidip gelmektir.
Şüphesiz Safa ile Merve Allah'ın nişanelerindendir. Kim Kabe'yi hacceder veya umre yaparsa, bu ikisini de tavaf etmesinde bir beis yoktur. (02/184)
Bu gidip gelme Hervele suretinde olur. Hervele süratli bir şekilde koşmaktır. Fakat var gücüyle koşulmaz. Remelden daha hızlıcadır. Say ibadetinin şeklini Hz. İbrahim AS ve oğlu İsmail Aleyhisselam’a Hz.Cebrail AS talim etmiştir. Bu ibadet şeklinin aslı Hacer’in, oğlu İsmail AS’ a su bulmak ümidiyle koşturup durmasından alınmış. Safa Tepesinde başlayan sa’y Merve tepesinde biter.
Nihayet, sa’yden sonra saç traş etmekle ihram haletinden çıkılıp Umre yapılmış olunur. Saç traş etmek ya kazıtmak ile yapılır ki evla olan budur. Yahut “Taksir” yapacaklardır. Yani saçlarını ucundan ünmüle miktarı kestirecekler. Hanımlar sadece taksir yapabilirler. Saçı dipten traş etmek bayanlara tahrimen mekruhtur. Traştan itibaren ihram yasakları kalkar, ihramdan çıkılabilir.
Umre Yapmanın Hükmü Nedir ?
Umre yapmanın şer’i hükmü mezheplere göre farklar göster. Umre yapmak, Hanefi ve Maliki mezhebince müekked sünnettir. Yani fazileti çok yüksek derece de olan sünnetlerdendir. Bazı Hanefi ulemasınca vacip bir ibadettir, terk edilemez. Şafi ve Hanbeli mezhebinde ise farzdır. Mezheblerde ki bu farklar, Efendimiz’in ASM muhtelif ayetler ve rivayetlerin olması ve bunların müçtehitlerce (R.Anhum) farklı yorumlamasından kaynaklıdır.Umrede Neler Yapılır, Umrede Yapılması Gerekenler
Bu sorunun cevabını hulasa etmek gerekirse Umrede yapılması gerekenler Mevakıt dışından başlayarak; Niyet, İhram, Beytullah’a varmak, Tavaf eda etmek, Tavaf Namazı kılmak, Sa’y etmek ve tıraş olarak ihramdan çıkmak diyebiliriz.https://www.markatur.com.tr
Kaynak:
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te KONHABER'e abone olun.
