WASHINGTON (AA) - ABD'den 2018'de Türkiye'ye iadesi sağlanan Zeugma'dan 12 mozaiğin replikaları, Ohio eyaletindeki Bowling Green Üniversitesinde sergilenmeye başlandı.
Wolfe Sanat Merkezinde sergilenecek, Bowling Green Üniversitesinde 2012'de bulunan ve incelemeler sonucunda Zeugma'dan getirildiği tespit edilen 12 parça mozaiğin replikaları için etkinlik düzenlendi.
Bowling Green Üniversitesi Rektörü Rodney Rogers'ın ev sahipliğinde yapılan etkinliğe, öğretim görevlileri ve yetkililerin yanı sıra onur konuğu olarak Türkiye'nin Chicago Başkonsolosu Engin Türesin katıldı.
Etkinlikte, Türkiye'nin Chicago Başkonsolosluğunun davet ettiği Michigan ve Ohio eyaletlerinden Türk derneklerinin temsilcileri de yer aldı.
Türkiye'nin Chicago Başkonsolosu Engin Türesin, düzenlenen basın toplantısında, Türkiye'nin birçok medeniyete ve kültüre ev sahipliği yaptığını, genellikle kıtalar arası köprü ve medeniyetler beşiği olarak anıldığını söyledi.
Türesin, Türkiye'nin Troya, Efes, Hattuşa, Çatalhöyük, Göbekli Tepe ve Zeugma gibi yaklaşık 10 bin yıllık dönemi kapsayan medeniyetlerin hikayesinin paha biçilmez bileşenlerini barındırdığını belirtti.
Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası listesindeki 19 kültürel öneme sahip siteye ev sahipliği yaptığını ve Anadolu'da 8 site daha bulunduğunu anlatan Türesin, şöyle devam etti:
"Eski eserlerin bolluğu, bunların korunmalarını büyük bir zorluk haline getiriyor. Yağma, hırsızlık ve kaçakçılık bu kültürel varlıkların binlercesi için sürekli tehdittir. Bu bağlamda, Bowling Green Eyalet Üniversitesini koleksiyonlarındaki eserlerin kökenini teyit etme ve destekleme konusundaki taahhütlerinden dolayı takdir etmek isterim. Kıymetli Zeugma Mozaiklerinin Türkiye'ye, ait oldukları topraklara geri gönderilmesinde gösterdikleri iş birlikleri için teşekkür ediyorum."
Türkiye sınırları içinde bulunan ve henüz bulunamayan tüm tarihi eserlerin, devletin mülkiyetinde olduğunu anımsatan Türesin, şu ifadeleri kullandı:
"Ocak 2020'de Türkiye ve ABD'nin bu alanda önemli bir adım attığını bu vesileyle belirtmek isterim. Kültürel mirasın korunması ve Türkiye'ye ait arkeolojik ve etnolojik eserlerin kaçakçılığının önlenmesi için bir Mutabakat Zaptı (MOU) imzaladık. Anlaşma, iki ülke arasında hayati bir iş birliği oluştururken, yasal düzenlemeler açısından önleyici bir tedbir ve eserlerin Türkiye'ye iadesi için zemin hazırlayan önemli bir adımdır. Bu önemli belge, alanındaki en kapsamlı örneklerden biridir."
Bowling Green Üniversitesi Rektörü Rogers "Bu eserlerin 2 bin-2 bin 500 yıllık tarihinde biz sadece 50 senelik bir kısmına ev sahipliği yaptık. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri ve başkonsolosluk görevlileriyle yaptığımız çalışma sonrası mozaikleri ait oldukları topraklara gönderdik." dedi.
Türk makamları tarafından özel olarak hazırlanıp gönderilen mozaik replikalarının kendileri için büyük önem taşıdığını belirten Rogers, "Karşılıklı anlayışa dayalı bu iş birliği, üniversitemiz ile Türkiye Kültür Turizm Bakanlığı ve Türk yetkililerle çok olumlu bir köprü oluşmasına vesile oldu." şeklinde konuştu.
Rogers, Türkiye'ye iadesi sağlanan mozaikleri ve ait oldukları coğrafyayı yerinde görmek üzere ilk fırsatta Gaziantep Zeugma Müzesi'ni ziyaret etmek istediklerini sözlerine ekledi.
Basın toplantısı sonrası replika eserlerin sergilendiği Bowling Green Üniversitesi Wolfe Sanat Merkezi'nde resepsiyon düzenlendi.
Chicago Başkonsolosluğunun 2012'den bu yana sürdürdüğü müzakereler sonucu 14 Mayıs 2018'de eserlerin iadesi için bir mutabakat zaptı imzalanmıştı.
Mozaiklerin iadesine karşılık, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi himayesinde, Gaziantepli mozaik ustalarınca hazırlanacak replikaların da üniversiteye hediye edilmesine karar verilmişti.
Söz konusu mozaikler, 26 Kasım 2018'de Türkiye'ye getirilmiş ve 8 Aralık 2018 itibarıyla Gaziantep Zeugma Müzesi'nde sergilenmeye başlamıştı.
Gaziantepli mozaik ustalarınca hazırlanan 12 mozaiğin replikaları ise 2021'de Bowling Green Üniversitesine gönderilmişti.
Kaynak:
