Kara kutunun malzeme fiyatı yüksek olduğu için ve uçak düşmelerinin az yaşanmasından dolayı, uçakların tamamını kara kutu malzemelerinden yapılmasına gerek duyulmamaktadır. Uçağın yapımında kullanılan malzemeler uçağın, en az yakıtla gitmek istedikleri yere gidebilmesini, havada durabilmesini sağlamaktadır. Uçakların dayanıklı ve hafif olabilmeleri için alüminyum ve plastikten üretilmektedir.
Eğer uçakları kara kutu malzemelerinden yapsalardı yine de can kayıpları önlenemeyecekti. Kara kutu malzemeleri ağır olduğu için uçağın tamamı bu malzemelerle yapıldığında uçak uçmayabilirdi ya da uçabilmesi için daha fazla güç kullanılması gerekirdi. Uçağı kaldırmada ne kadar çok güç kullanırsa o kadar da maliyet artar.
Uçak düşmelerinde uçağın hangi malzemeden yapıldığının bir önemi yoktur. Uçak çarpmasının şiddetinden can kaybı yaşanır ve bu durum kara kutu malzemelerinden yapılan bir uçakla önlenemez. Kara kutu malzemesinden uçak yapmak yangından önler fakat bu durum can kaybının olmayacağı anlamına gelmez.
Kara Kutu Nedir?
Kara kutu, uçaklarda ve diğer hava taşıtlarında bulunması gereken kayıttır. Uluslararası adı ise flight recorder olarak bilinmektedir. Kara kutu’nun içine uçuş bilgileri algoritmalarla kaydedilir. Bu şekilde, uçuş verilerini gerekli gördüklerinde yetkililer kullanabilir. Kara kutu parlak turuncu renkte olur. Çarpmaya dayanıklı kara kutular, konuşmaları kaydederek havacılık araştırma sektörü açısından önemlidir.
Kara Kutu Ne İşe Yarar?
Kara kutu sayesinde uçak kazaları anlaşılır hale gelir. Kara kutu sayesinde uçak kazalarından tecrübe kazanılabilir. Kara kutu ilk olarak 1947 senesinde kullanılmıştır. Sivil Havacılık Kurulu 1958 senesinde kara kutu kullanımını hava taşıtlarında zorunlu kılmıştır. Kara kutu, içerisinde uçakla ilgili bilgileri ve konuşulan her şeyi kaydeder. Birçok zorluğa rağmen günlerce bu bilgi kara kutu da saklanır. Kara kutu yolcu uçaklarında 90 gün yani 3 ay boyunca deniz içerisinden sinyal yollayabilmektedir. Kara kutular 5 kilo ağırlıklarında olurlar. Kara kutular deniz suyu ile etkilendiği zaman aktif olmakta ve bu sayede sinyal yaymaktadır. Kara kutu ile düşen uçağın yeri bulunabilir. Kara kutu pilotların konuşmasını kaydeder. Bu sayede, araştırma yapan kişiler pilotların son dediklerini öğrenebilir. Kara kutuların hepsi bu şekilde değildir.
Kara kutuların bazıları sadece uçak ile ilgili bilgileri kaydeder. Kara kutuların tasarımı çarpamadan en az hasar alması şeklinde tasarlanır. Bu yüzden, kara kutular uçağın kuyruk kısmına konulur. Kara kutular 1100 celsius derece sıcaklıkta dahi şekli bozulmadan durabilecek şekilde tasarlanır. Bu sayede, uçak kazalarının nasıl olduğu ve nasıl önlenebilir hakkında bilgi verir ve deneyim sağlar.
Kara kutuları uçağa yerleştirmeden önce birçok güvenlik testine konulur. Eğer kara kutu güvenlik testinden geçemediyse uçağa yerleştirilmez. Kara kutu eskiden beri kullanılsa da günümüzde de kullanılır. Kara kutu tarafından uçağın son 25 saatindeki veriler ve kokpit içerisindeki konuşmaların son 2 saati kaydedilir. Kara kutular paslanmaz çelikten yapılırlar. Kara kutular yangına ve ısıya dayanıklı olabilmesi için plastikle çevirili sıvı köpük ile çevrelenmiştir.
Neden Kara Kutu Denmiştir?
Turuncu olan fakat kara kutu olarak adlandırılan kutunun neden bu şekilde bilindiği bilinmemektedir. Kara kutuyu inceleyen bir gazetecinin gizemli bulmasından dolayı bu isim ile anıldığına dair bilgi vardır. Farklı bir bilgiye göre ise, fotoğrafçıların ‘karanlık odası’ gibi ışık almamasından dolayı bu şekilde adlandırıldığı düşünülmektedir.
Kara kutuların parlak ve turuncu olmaları ise zorunludur. Resmi olarak flight recorder olsa da halk arasında kara kutu olarak adlandırılmaktadır.
Kaynak:
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te KONHABER'e abone olun.