ANKARA (AA) - TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, tarımdan su kaynaklarına, enerjiden çevreye çeşitli alanlardaki sorunların çözümünde açık bilimin önemine işaret ederek, "İklim krizi ile mücadele edilebilmesi için bilgiye daha fazla hızlı ve açık bir şekilde ihtiyaç var." dedi.
TÜBİTAK tarafından, Uluslararası Açık Erişim Haftası kapsamında, "İklim Adaleti" temasıyla çevrim için etkinlik düzenlendi. Etkinlikte, "TÜBİTAK Açık Ders Platformu"nun lansmanı da yapıldı.
Mandal, burada yaptığı sunumunda, iklim değişikliği ve açık bilim yaklaşımlarını anlattı.
Dünya Ekonomik Forumu'nun 2022 yılı raporuna göre, gelecek 10 yılda tüm dünya için iklim değişikliğine dayalı aşırı olayların ve iklim krizinin risk olarak öne çıktığını belirten Mandal, bu kapsamdaki çözüme gidememe eğiliminin de arttığını söyledi.
Mandal, tarım, su kaynakları, enerji, çevre, sanayi, sağlık, iletişim ve kültürün içinde bulunduğu alanlardaki dönüşümün gerekliliğini vurgulayarak, "Çok daha karmaşık, değişken ve dinamik bir yapısı olması nedeniyle geçmişteki çözüm yöntemleri yeterli olmayacak. Bu nedenle daha fazla birlikte çalışma yaklaşımına ihtiyaç var. Bunun ana bileşeniyse daha fazla açık bilgiye ihtiyaç." diye konuştu.
Konunun sadece bir ülke politikası, akademisyenin uzgörüsü ya da şirketin farkındalığı olarak değerlendirilmemesi gerektiğine dikkati çeken Mandal, bunun ülkelerarası olarak ele alınması gerektiğini anlattı.
Mandal, dünya ortalamasında 1,1 dereceye ulaşan sıcaklık artışının coğrafi konum nedeniyle Türkiye'de 1,3 seviyesinde olduğunu, 1,5 derecelik sınıra ulaşıldığında bunun ülkeye daha fazla sel, yangın ve gıda arzındaki güçlükler gibi sorunlar getirebileceğine işaret etti.
Bu verilere açık bilim yaklaşımıyla erişebildiğini anlatan Mandal, "İklim krizi ile mücadele edilebilmesi için bilgiye daha fazla hızlı ve açık bir şekilde ihtiyaç var." değerlendirmesinde bulundu.
Mandal, geçmişte açık bilim politikaları konuşulurken farkındalık oluşturma gibi yaklaşımların belirlendiğini ifade ederek, artık açık bilim konusunun farkındalığın ötesinde bir zorunluluk olduğuna dikkati çekti.
İklim krizinin dünyanın farklı yerlerinde farklı etkiler yapacağını dile getiren Mandal, karmaşık risklerin aşılması için farklı çözümlerin belirlenmesi gerektiğini, bu kapsamda açık bilimin önemli olduğunu vurguladı.
Mandal, araştırma ortamının 10 yıllık geleceğine yönelik senaryolarda açık bilimin öne çıkan başlıklardan biri olduğunu belirterek, TÜBİTAK'ın bu alandaki stratejik yaklaşımları hakkında bilgi verdi.
Kurumun açık bilim politikasının da 2019'da yayınladığını hatırlatan Mandal, süreçlerin iyileştirilmesine yönelik yenilikleri anlattı.
Çevrim içi etkinlik, Açık Ders Platformu uygulamasına ilişkin seminer ile devam etti.
- Platform hakkında
TÜBİTAK ULAKBİM Açık Ders Platformu, araştırma verilerinin yönetimi, veri yönetim planı oluşturma, sorumlu araştırma, açık atıflar gibi konularda içerdiği kapsamlı eğitimler yanında Açık Bilim Eğitimi El Kitabı'nı da araştırmacıların hizmetine sunuyor.
Açık Bilim prensipleriyle ilgili bilgi almak isteyen araştırmacıların ilk başvuru kaynağı olarak geliştirilen Platform, veri yönetim planları ve açık veri ile ilgili eğitimler ile araştırmalarda kullanılan verilerin standartlara uygun olarak ve uzun süreli korunmasını sağlarken, aynı verilerle yeni çalışmalar yapılmasına imkan tanıyor.
Kaynak:
