TBMM (AA) - Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Varlık Barışı ile 2022 yılında Türkiye'ye gelen döviz tutarları karşılığının 25,5 milyar lira olduğunu belirterek, bu yılın ortalama dolar kuru ile de 1,57 milyar dolar olduğunu bildirdi.
Nebati, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının bütçe görüşmelerinin ardından milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Göreve geldikleri ilk günden itibaren yurt içi ve yurt dışı piyasa aktörleriyle toplantılar gerçekleştirdiklerini belirten Nebati, Türkiye'nin güçlü yatırım potansiyelini aktardıklarını söyledi.
Nebati, yurt dışına Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanı olarak övünerek gittiğini ifade ederek, "Türkiye güçlü, saygın bir ülke. Bakan olarak Londra'da sadece bir gün içerisinde portföy şirketleri, özel sermaye ve altyapı fonlarının 40'a yakın üst düzey yöneticisi ile görüşmeler gerçekleştirdim. Bu görüşmelerde talep bizden gitmedi. Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanı Londra'ya gittiği için oradaki fon ve banka yöneticileri, 'Biz sizinle toplantı yapmak istiyoruz.' diyerek sıraya girdiler. Bu görüşmeler neticesinde piyasa aktörlerinin uyguladığımız ekonomi modeli ile ilgili kararlılığımızı görmesi Türkiye ekonomisine olan güveni artırmıştır." diye konuştu.
Türkiye ekonomi modelinin ciddi bir şekilde takip edildiğini vurgulayan Nebati, şöyle devam etti:
"Bizim önceliğimiz kararlılık, dik duruş ve uluslararası normlara uygun şeffaf politikaları hayata geçirmektir. Katıldığımız tüm konferanslar, ikili görüşmeleri ülkemizin menfaati ve çıkarlarını gözetme hedefiyle gerçekleştirmekteyiz. Ne yazık ki uluslararası toplantılarda ilgili kuruluş ve kişilerin 'tefeci' olarak nitelendirilmesi Türkiye Cumhuriyeti'nin itibarını zedelemekten başka bir şey değildir. Ben güçlü bir ülkenin sıradan vatandaşıydım, şimdi kabinesinin bir üyesiyim. Ben ülkeme güveniyorum, ülkemin güçlü olduğuna inanıyorum. Tüm görüşmelerde uzman yardımcılarımızdan daire başkanlarımıza, genel müdürlerimize kadar Bakanlığımızın tüm çalışanları ülkemizin ve milletimizin yararına yönelik çalışmalarda bulunmaktadır. Uluslararası toplantılardaki süreçlerin öncesi ve sonrasındaki çalışmaların ne kadar meşakkatli olduğunu şu anda karşımda oturan ve devletimizin ilgili kademelerinde görev yapan sayın milletvekillerimiz, bakanlarımız çok iyi bilmektedir. Bu meşakkatli sürece ilişkin 'para dilenmeye gidiyorlar' ifadesini devletimizde görev yapmış tüm milletvekillerimizin takdirine bırakıyoruz. Biz 'dilenci' olmadık, olmayacağız, elimizi açmayacağız."
- "Varlık Barışı ile 2022 yılında ülkemize gelen döviz tutarları karşılığı 25,5 milyar lira"
Bakan Nebati, Türkiye'nin Mali Eylem Görev Gücü (FATF) gri listeye girişinin Varlık Barışı düzenlemeleriyle herhangi bir bağlantısının bulunmadığını ifade ederek, Varlık Barışı düzenlemelerinin kara para aklanmasının önlenmesine yönelik FATF tarafından takip edilmekte olduğunu ve dört ilke kapsamında değerlendirildiğini belirtti.
FATF ile 9 Eylül'de yapılan görüşmelerde Türkiye'deki Varlık Barışı uygulamasının FATF tarafından belirlenen 4 temel ilkeye uygun olduğu açıkça belirtildiğini vurgulayan Nebati, FATF tarafından Varlık Barışı düzenlemelerinde kara para aklanmasına yönelik herhangi bir eleştiri yöneltilmediğinin altını çizdi.
Nebati, FATF sürecinde atılması gereken adımların kararlılıkla atıldığını belirterek, "FATF tarafından Ekim 2022'de yayımlanan basın bildirisinde Türkiye'nin konu ile ilgili ilave ve konu ile ilgili adımlar attığı FATF tarafından açıkça kabul edilmiştir. Bakanlıkça, FATF tavsiyelerinin gereklerinin yerine getirilmesi ve gri listenin sonlanması için gerekli tüm adımlar kararlılıkla atılmaktadır.
Bakan Nebati, 2008-2022 yılları arasında 7 Varlık Barışı düzenlemesi yapıldığını belirterek, "Varlık Barışı ile 2022 yılında ülkemize gelen döviz tutarları karşılığı 25,5 milyar lira bu yılın ortalama dolar kuru ile de 1,57 milyar dolardır. En son Temmuz 2022 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren Varlık Barışı uygulaması ile yurt içinden toplam 4,7 milyar lira varlık beyan edilmiş, yurt dışından 12,3 milyar lira bu yılın ortalama dolar kuru ile 760 milyon dolar varlık ülkemize getirilmiştir." diye konuştu.
- "Politika faizi ile kredi faizlerinin arasındaki makasın daha da yakınsamasını bekliyoruz"
Nebati, faizlerle ilgili bir soru üzerine de, politika faizi ile kredi faizlerinin arasındaki makasın ağustos ayı başında 4,8 puan azaldığını, temmuz ayında bu yılın en yüksek seviyesine ulaşan ticari faiz oranının ekim ayının sonunda yüzde 18,3 seviyesine gerilediğini söyledi. Nebati, selektif kredi politikası yaklaşımıyla uyumlu bu gerilemenin gelecek dönemde sürmesi ve söz konusu makasın daha da yakınsamasını beklediklerini söyledi.
Kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının finansal sistemin istikrarını sağladığına dikkati çeken Nebati, döviz kurlarındaki yüksek oynaklığın azalmasına ve öngörülerin artmasına çok önemli bir katkı sağladığını vurguladı.
Nebati, 2021 Aralık ayında yüzde 70'i gören mevduat dolarizasyonunun KKM neticesinde yüzde 52'ye gerilediğini belirterek, uygulamanın tüm vatandaşlara sunulan tasarruf tabanına yayılan bir enstrüman olduğunu kaydetti.
KKM uygulamasının Bakanlığa maliyetinin 91,6 milyar lira olduğunu aktaran Nebati, TCMB'ye maliyetine ilişkin bilgilendirme konusunda da "2 Aralıkta TCMB Başkanımız burada size bilgiler verecek. Bizim altımızda bir rakamı açıklayacağına dair bir öngörüde bulunmuş olayım." diye konuştu.
Nebati, KKM uygulamasında vergi istisnası kapsamında da 18,8 milyar lira vergiden vazgeçileceğinin öngörüldüğünü ifade ederek, toplam faydanın toplam maliyetin çok üzerinde olduğunu, KKM hesaplarının yatay bir seviyeye dönüştüğünü söyledi.
EYT konusunda bugün çıkan haberlere de dikkati çeken Nebati, "Bu konuda hiç kimseye benim bir ifadem sözüm, bakışım, duruşum olmamıştır. Ama EYT konusu önemli bir konu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu konu üzerinde ayrıntılı bir şekilde çalışıyor. Bizler de iş birliğini yürütüyoruz. Son kararı mutlak suretle Çalışma Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının koordinasyonunda yürüyen bu iş sonra kabinede gündeme gelir ve Sayın Cumhurbaşkanımız da bunu açıklayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Nebati, SPK ve Borsa İstanbul nezdinde son dönemde gündeme gelen konulara ilişkin de açıklamalarda bulunarak, şöyle dedi:
"İki tane önemli olay yaşandı, bir milletvekilimizin masum olduğuna yüzde 100 inandığım... Onlarla ilgili her türlü çalışmalar yapılıyor. Şu anda zaten mahkeme safahatında. Herhangi bir Hazine ve Maliye Bakanı'nın kendi para birimi cinsinden yatırım araçlarının değer kazanmasından memnuniyet duyması gayet doğaldır. Benim de Hazine ve Maliye Bakanı olarak TL cinsi yatırım araçlarının gelişmesine, değer kazanmasına seviniyor olmam gayet doğaldır. O dönemde de birçok yabancı ve yerli kuruluş tarafından değerlemeler açısından ucuz olarak görülen borsaya profesyonelinden bireyseline kadar tüm yatırımcıların ilgi gösterdiğini gördük. Biz de herhangi bir tahmin ve yönlendirme yapmadan yalnız ve yalnızca bu yatırımcıların ilgisine şahit olmanın sevincini yaşadık. Bizim borsaya karşı temel bakış açımız buydu. Diğer taraftan maalesef aynı dönemde spot ve vadeli piyasalar arasındaki fiyat ilişkisini kullanarak manipülatif işlemler yapan bir grup piyasada 1-2 günde pozisyon miktarlarını çok artırmıştır. Biz de pozisyonların artışından itibaren devreye girdik ve piyasaları sakinleştirmek için bizzat Bakanlığımız koordinasyonunda yapılan çalışmalarla piyasalarda bu sürecin minimum hatta sıfır hasarla atlatılmasını sağladık. Zarar yok, herhangi bir kişi 'Ben zarar gördüm' diyemez. Bu olayı çözümleme şeklimiz ve hızımız piyasa paydaşları tarafından takdir edilmiştir. Sektördeki aracı kurumlarımız ve piyasa altyapı kurumlarımız bize teşekkür etmiştir. Ayrıca, konuya ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulu, piyasa dolandırıcılığı suçu kapsamında 10 kişi hakkında Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunmuş, gözaltına alınan 8 şüpheliden 5'i tutuklanmış durumdadır. Adli süreç devam ediyor, diğer konular ise yargıya intikal etmiş olup süreç yargı aşamasındadır."
- "Rahat olun, psikolojik üstünlük bizde"
Türkiye ekonomisine güvendiğini ifade eden Nebati, "Anlaşılıyor ki gözlerimdeki ışıltı çok güçlüymüş, çünkü bugün 10-15 milletvekilimiz bundan bahsettiler. Bakan olduğumda muhalefetteki hava şuydu, 'tamam, oldu, oluyor, bitti' havasında... İddia ediyorum, Türkiye'nin en güvenilir insanı Sayın Cumhurbaşkanımız çıkıp manifestoyu açıkladığında çok hızlı bir şekilde etki gösterdi. Türkiye o gün o akşam hiç bir kurum tarafından müdahale edilmeden, Cumhurbaşkanımızın manifestosu ve Türkiye Ekonomi Modeli'nin gücü kendini gösterdi. 20 yıldır efendi olmaya değil hizmet etmeye geldiğimiz için yüzümüzü de güler yüzlü hale getiriyoruz. Dolayısıyla da değerli kardeşlerimizin verdiği ifadeleri kullanmış olayım, toplumla ontolojik uyumsuzluğun giderilmesi noktasında birlikte çalışmakta fayda var. Rahat olun, psikolojik üstünlük bizde, saha bizden yana, işleri toparladık, sizleri seçime kadar çok iyi bir seviyede götüreceğiz." ifadelerini kullandı.
Komisyonda Hazine ve Maliye Bakanlığının yanı sıra Kamu İhale Kurumu, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Gelir İdaresi Başkanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığının bütçeleri kabul edildi.
(Bitti)
Kaynak:
