MELBOURNE (AA) - Avustralya'nın ardından Yeni Zelanda da Çin ile Solomon Adaları arasında imzalanacağı ileri sürülen, Çin savaş gemilerinin limanları kullanmasını ve adalarda donanma üssü kurmasını içeren güvenlik anlaşmasından endişe duyduklarını açıkladı.
Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne ve Savunma Bakanı Peter Dutton'un dün, Çin ile Solomon Adaları arasındaki olası güvenlik anlaşmasına karşı endişelerini dile getirmesi sonrasında, Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Nanaia Mahuta da konuyla ilgili açıklamada bulundu.
Söz konusu anlaşmanın gerçekleşmesi halinde "çok endişe verici" olacağını belirten Bakan Mahuta, Yeni Zelanda'nın Honiara'daki Yüksek Komiserinin Solomon hükümetine endişelerini dile getireceğini söyledi.
Ayrıca endişelerini doğrudan Çin'e ileteceklerini belirten Mahuta, "Anlaşma gerçekleşseydi, çok endişe verici olurdu. Bu sözde anlaşmadaki öngörülenler, uzun zamandır Pasifik bölgesinin güvenliğini sağlayan mevcut kurumları ve düzenlemeleri istikrarsızlaştırabilir. Bu, Yeni Zelanda'ya veya Pasifik komşularımıza fayda sağlamaz." ifadelerini kullandı.
Solomon Adaları'nda Kasım 2021'de yaşanan şiddet olaylarından dolayı ülkeye gönderilen Yeni Zelanda'nın polis ve savunma birliklerinin halen görevde olduğunu anlatan Mahuta, "Pasifik'teki tüm ortakları eylemleri ve niyetleri konusunda şeffaf olmaya teşvik ediyoruz. Yardımların kapsayıcı ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlayacak, bölgesel istikrarı destekleyecek şekilde hedeflenmesini teşvik ediyoruz." şeklinde konuştu.
- Ülke muhalefeti olası anlaşmanın metnini yayımlamıştı
Solomon Adaları muhalefeti tarafından internette yayımlanan, iki ülke arasında imzalanacağı ileri sürülen anlaşmanın taslak metnine göre, Çin savaş gemilerinin Solomon Adaları limanlarına demirleyebileceği, kısa süreli bekleyebileceği, lojistik ikmal ve geçiş yapabileceği kaydediliyor.
Belgede ayrıca Solomon Adaları'nın sosyal düzeni, insan yaşamını ve mülkiyeti korumak için Çin'den polis, zırhlı polis, askeri personel ve diğer kanun koruyucu ve askeri güç talep edebileceği belirtiliyor.
Analistler, iddia edilen anlaşmanın, onaylanması halinde, Pekin yönetimine Çin vatandaşlarını ve Çin'e ait projeleri korumak için ordusunu kullanmasının önünü açacağı ve Pasifik Okyanusu'nun güneyinde kritik bir askeri üs sağlayacağı değerlendirmesini yapıyor.
- Solomon Adaları'ndaki gösteriler şiddet olaylarına dönüşmüştü
Solomon Adaları'nda Başbakan Manasseh Sogavare liderliğindeki hükümet, 16 Eylül 2019'da Tayvan hükümeti ile resmi ilişkilerini keserek Çin Halk Cumhuriyeti hükümetini Çin'in temsilcisi olarak tanıma ve resmi ilişki kurma kararı almıştı.
Hükümetin yolsuzluk yaptığı suçlamasıyla başlayan Kasım 2021'deki gösteriler şiddet olaylarına dönüşmüş, Avustralya ve Yeni Zelanda Başbakan Sogavare'nin talebi üzerine ülkeye asker ve polislerden oluşan birlik göndermişti.
Çoğunluğu başkentin bulunduğu Guadalcanal Adası'nın dışından, takımadalar ülkesinde nüfusun yoğun olduğu Malaita Adası'ndan gelen protestocular Başbakan Sogarave'nin istifasını talep etmişti.
Güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmaların yaşandığı olaylar sırasında Çin vatandaşlarına ait bazı işletmeler saldırıların hedefi olmuş, olaylarda 3 kişi de yaşamını yitirmişti.
Ülkenin diplomatik tanıma ilişkisini Taipei'den Pekin'e çevirme kararının ardından söz verilen ekonomik yardım ve yatırımların yapılmadığını ileri süren protestocular, Sogavare'nin Çin'den gelen fonlarla yolsuzluk yaptığını savunmuştu.
Kaynak:
