İSTANBUL (AA) - Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Etiyopya'nın Nil Nehri üzerinde inşa ettiği Hedasi Barajı meselesiyle alakalı olarak su konusunun ülkesi için ulusal güvenlik sorunu olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Sisi, görevi devraldığı 2020 yazından bu yana ilk kez Mısır'ı ziyaret eden Burundi Cumhurbaşkanı Evariste Ndayishimiye ile başkent Kahire'deki İttihadiye Sarayı'nda bir araya geldi.
Hedasi Barajı meselesinin ele alındığı görüşmede Sisi ile Ndayishimiye, önümüzdeki dönemde bu hassas ve hayati konu üzerinde iki ülke arasındaki koordinasyonun yoğunlaştırılmasında mutabık kaldı.
Sisi, Mısırlılar için su sorununun, bir ulusal güvenlik meselesi olduğunu kaydetti.
Mısır Cumhurbaşkanı ayrıca ülkesinin barajın dolumu ve işletilmesi kapsamında açık ve net kuralları garanti edecek yasal bir anlaşmayla sular konusundaki haklarını koruma kararına bağlı olduğunu ifade etti.
- Baraj krizi 10 yıldır sürüyor
Dünyanın en uzun nehri Nil'in havzasında Eritre, Uganda, Etiyopya, Sudan, Güney Sudan, Mısır, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Burundi, Tanzanya, Ruanda ve Kenya yer alıyor.
Beyaz Nil ve Mavi Nil'in birleşmesinden oluşan Nil Nehri'nin su kaynağının yüzde 85'i Etiyopya'daki Mavi Nil Nehri'nden geliyor.
Etiyopya'da inşası süren Hedasi Barajı'nın (Büyük Rönesans Barajı) Nil Nehri havzasındaki Mısır, Sudan ve Etiyopya arasında başlattığı diplomatik kriz ise 10 yıldır sürüyor.
Etiyopya'nın Nil Nehri'ni besleyen Mavi Nil'in yatağını değiştirerek inşa ettiği Hedasi Barajı'nın nehir havzasındaki Mısır, Sudan ve Etiyopya arasında başlattığı diplomatik kriz tüm girişimlere rağmen çözülemedi.
Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90'ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve komşu ülkelere elektrik satmayı amaçlıyor.
Mısır ve Sudan ise su paylarının azalacağı ve barajın taşıdığı güvenlik riskleri nedeniyle tam uzlaşı olmadan barajın dolumu ve işletilmesine karşı çıkıyor.
Mısır'ın itiraz ve tehditlerine rağmen 2011'de barajın inşasına başlayan ve halihazırda yüzde 80'ini tamamlayan Etiyopya, ortak anlaşma olmasa da barajda su tutmaya başlayacağını açıklamıştı.
- Etiyopya, soruna uluslararası müdahaleye karşı
Mısır ve Sudanlı liderler, Etiyopya'nın barajla ilgili tek taraflı herhangi bir adımını reddettiklerini belirterek kapsamlı ve yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varılması için ikili, bölgesel ve uluslararası çabaları güçlendirme konusunda anlaşmıştı.
Mısır, Sudan'ın, krizin çözümü için Afrika Birliği, ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler liderliğini içeren dörtlü ara buluculuk girişimi oluşturulması önerisine destek vermişti.
Etiyopya hükümeti ise 9 Mart'ta, Nil Nehri ile ilgili soruna uluslararası müdahaleye karşı olduklarını açıklamıştı.
Kaynak:
