Arap saçına döndü deyiminin anlamı işlerin çok karışıp içinden çıkılmaz bir durum alması,işin içinden çıkılmaz bir hale gelmesi durumlarını anlatmak için kullanılan bir deyimdir.
13 Nisan 2020 da yayınlanan “ Vergi’de mücbir sebep çıkmazı” yazısında COVİD-19 Salgını Nedeni ile Vergi Ödevlerinin Ertelenmesi Hakkında çıkartılan tebliğde belirli sektörler için 1/4/2020-30/06/2020 tarihleri aralığını mücbir sebep olarak açıklandığını ifade edilmişti.Bu sektörlere ait olarak verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler,Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile Form Ba-Bs” bildirimleri ile bunların ödemelerini ertelemişti.
Peki bu tebliğe göre mücbir sebebe girmeyen mükellefler için durumun ne olacak? Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca mücbir sebep hali içerisinde kabul edilen mükellefler arasında yer almasalar da koronavirüs hastalığına yakalanan mükellefler, bu durumlarını ispatlayarak mücbir sebep halinden yararlanmak için bağlı oldukları vergi dairesine başvuruda bulunabilirler. Mükelleflerin bu durumda, mücbir sebep hali süresince vergilendirmeye ilişkin ödevlerine ilişkin süreler uzar. Mücbir sebep hali ya da beyanname verme süresi uzatımı kapsamında dışına bulunan mükellefler, eğer ekonomik krizden aşırı olarak olumsuz etkilendilerse bağlı oldukları Vergi Dairesine başvurarak Vergi Usul Kanunu’nda yer alan “zor durum hali”nden faydalanabilirler. Ancak mücbir sebep haline ilişkin düzenlemelerden farklı olarak zor durum halinde, vergi idaresinin takdir yetkisi ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle, idarenin mükellefin zor durumda olduğuna ve vergisel yükümlülüklerini yerine getirmede zorlanacağına, gecikme yaşanacağına ikna olması gerekmektedir. Bu halde dahi, zor durumda olanlara verebileceği azami süre, kanunda o durum için belirlenmiş sürenin en az fazla bir katı olabilmektedir.
Tüm bu işlemlere rağmen mücbir sebebe girmeyen mükelleflerin beyanname verme yükümlülükleri ise devam edecek.Mali müşavirler mücbir sebebe girmeyen mükellefler için ilgili dönemlere ait mükelleflerin işyerlerini ziyaret edecek ve firmaların evraklarını temin edecek,bu evrakları kayıtlara girecek o ve bu bildirimleri yapacaklardır. Koronavirüsü nedeniyle yaklaşık 25-30 meslek mensubunu kaybeden mali müşavirler yetkililerimizin evdekal telkinlerine rağmen kendi sağlıkları ile birlikte ailelerinin sağlıklarını da tehlikeye atacaklardır. Bir tarafdan koronavirüsden korunmaya çalışırken diğer taraftan da mükelleflerinin herhangi bir ceza ile karşı karşıya gelmemeleri için canla başla bu bilinmezlik denklemi haline gelen mücbir sebep karmaşasını çözmeye çalışacaklardır.
Mali müşavirler açısından mücbir sebep ile ilgili çıkartılan düzenleme kelimenin tam anlamıyla arapsaçına dönmüştür. Beyannameler verilme süreleri, yapılacak olan bildirimler ve ödemelerin farklı tarihlerde farklı dönemlerde olması işin içinden çıkılmaz bir hale getirmiştir. Mücbir sebepten dolayı stopaj ödemleri ertelenirken muhsgk verilmeye devam etmiştir. Tüm sektörlerde SSK bildirimleri aylık olarak bildirilmeye devam ederken mücbir sebebe giren mükelleflerin ödemeler tarihleri ertelenmiş ancak mücbir sebebe girmeyen sektörlerde ki mükelleflerin ödemelerinde herhangi bir erteleme olmamıştır. Tüm kamuoyunda beyannameleri ve ödemeleri uzattık diyen yetkililerin bu eksik bildirimlerini izah etmek, açıklamak yine meslek mensuplarına düşmüştür.
Sonuç olarak; Sağlık bakanımızın koronaya karşı yol aldık açıklaması yaptığı, taramada, erken tanı ve tedavide başarılı olduğumuzu ifade ettiği bu günlerde bu başarıya destek olmak adına Hazine ve Maliye bakanlığı önceden hazırlamış olduğu mücbir sebep ile ilgili düzenlemeleri çok hızlı bir şekilde güncelleyerek ve sektör ayırımı yapmadan tüm mükellefler için uygulamalıdır. Mart/2020 dönemi dahil olmak üzere Mayıs ayı sonuna kadar verilmesi gereken tüm beyannameler de 27.07.2020 tarihine kadar uzatılmalıdır.Ayrıca ssk ödemelerinide ki mücbir sektör şartını kaldırıp tüm sektörde ki ssk ödemeleri de ertelenmelidir.