​Metabolizma

Metabolizma; nefes almak, hücreleri onarmak ve yiyecekleri sindirmek gibi vücudun normal bir şekilde çalışabilmesi için sürekli olarak devam eden kimyasal bir süreçtir ve bu kimyasal süreci gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu minimum enerji miktarına da bazal metabolizma hızı (BMH) denir. BMH, yaş ve yaşam tarzına bağlı olarak vücudun günlük enerji ihtiyacının %80'ini karşılayabilir. Bu anlamda yavaş metabolizma, düşük BMH olarak tanımlanır. Metabolizmanın hızında vücut yapısı, yaş, cinsiyet ve genler etkin rol oynar. Kas hücreleri yağ hücrelerine göre daha fazla enerji gerektirdiği için vücuttaki kas kütlesinin yağ kütlesinden fazla olması metabolizmanın hızlı olması ile sonuçlanırken aynı durum yaş ve cinsiyette de geçerlidir. Yaş aldıkça vücut yağ oranı artar, kas oranı azalır ve metabolizma yavaşlar. Erkekler kadınlardan daha fazla kas kütlesine, daha ağır kemiklere ve daha az vücut yağına sahip oldukları için kadınlara göre daha hızlı metabolizmaya sahip olma eğilimindedir.

Çoğu kilo vermeye çalışan kişi metabolizmasının yavaş olduğunu iddia etse de bu iddiayı destekleyecek çok az kanıt vardır. Kilosu fazla olan kişilerin zayıf bireylere göre daha hızlı metabolizmaya sahip olduğunu gösteren çalışmalar vardır. Bu çalışmalara göre kilosu fazla olan kişilerin zor kilo vermelerinin sebebi yemek yeme eğilimlerinin fazla olmasıdır. Yani kilo almanın asıl sebebi harcanandan daha fazla kalori alımıdır. Fakat asıl sebep yerine direk metabolizma suçlanır ki birey metabolizmayı hızlandıran seçeneklere yönelir. Yeşil çay, kahve, baharatlar ve enerji içecekleri dahil olmak üzere bazı yiyecek ve içeceklerin metabolizmayı hızlandırabileceği iddia edilir ki bu iddiaları destekleyen yeterli kanıt ya yoktur ya da etkileri uzun vadeli değildir. Ayrıca hiçbir ürünün mucizevi etki yaratmayacağı da unutulmamalıdır. Metabolizmanızın hızı fiziksel aktivite seviyesi ile orantılıdır. Bu noktada aerobik aktivite, kuvvet egzersizleri ve günlük hayatta aktif olma metabolizma hızına etki eder. Elbette bazı tıbbi durumlar da metabolizmayı yavaşlatarak hızına etki eder. Böyle durumlarda doktor ve diyetisyenle iletişimde olunmalıdır.