Göç meselesi, ulusal ve uluslararası seviyede işbirliği ve koordinasyonu zorunlu kılan, çok katmanlı, Türkiye'nin ekonomik, sosyo-kültürel ve demografik dokusuna, kamu düzeni ve güvenliğine doğrudan etki eden hareketli bir alandır.
Göçle ilgili problemlerin etkili bir şekilde yönetilmesi için, dünya genelindeki örneklerde olduğu gibi, görev alanına özgü stratejileri ve güncel politikaları tasarlayıp hayata geçirebilen, insan haklarına duyarlı, kalifiye personel ve güçlü bir maddi altyapıya sahip, yetkin bir kurumsal yapı gereklidir.
Türkiye'ye, coğrafi konumunun bir sonucu olarak, son yıllarda büyük sayıda yabancı giriş çıkış yapmaktadır. Her ülkede olduğu üzere, Türkiye'de de ülkeye giriş ve çıkışlarda belirli yasal prosedürler uygulanır. Yabancı bir şahıs hakkında ülkede adli ya da idari bir işlem yapılarak sınır dışı edildiğinde, bu kişi hakkında sınır dışı sebeplerine bağlı olarak tahdit kodu uygulanır.
Bu yazımızda, tahdit kodları ve bu kodlara dayanarak açılacak iptal davalarını inceleyeceğiz. Ancak dava sürecinin bir İstanbul avukat ile birlikte yürütülmesi davanın olumlu sonuçlanması açısından önem arzetmektedir.
TAHDİT KODU NEDİR?
Kamu düzeni ve güvenliğini koruma amacıyla, özellikle güvenlik birimleri başta olmak üzere, devletin resmi organları, ülkede bulunan veya ülkeye giriş yapmayı düşünen yabancılar üzerinde gerekli denetim ve araştırmaları yürütmekte, bu incelemeler sonucunda söz konusu yabancıların ülkede kalıp kalmayacaklarına karar vermektedirler.
Yabancıların ülkeye girişlerinde, adli veya idari işlemlere bağlı olarak tahdit süresi ve çeşidi değişebilmektedir. Ülkeye girişlerde, özellikle pasaport kontrollerinde, birçok yabancı uyruklu, tahdit kodları nedeniyle girişte engellerle karşılaşmakta ve Göç İdaresi'nde işlemlere tabi tutulmaktadır.
Başlıca Tahdit Kodları Aşağıda Belirtilmiştir;
- V-69 (İkamet izni iptal edilen yabancılar)
- V-71 (Adreste bulunamayan yabancılar)
- V-70 (Sahte evlilik yapan yabancılar)
- V-77 (Ahıska Türkü olmayıp bu iddiayla başvuru yapan yabancılar)
- V-84 (Girişte 10 gün içinde ikamet izni alması gereken yabancılar)
- G-78 (Bulaşıcı hastalığı olan yabancılar)
- G-87 (Genel güvenliğe tehdit oluşturan yabancılar)
- Ç-113 (Yasadışı giriş-çıkış yapan yabancılar)
- Ç-114 (Adli işlem gören yabancılar)
- Ç-115 (Cezaevinden çıkan yabancılar)
- Ç-116 (Genel ahlaka ve kamu sağlığına zarar veren yabancılar)
- Ç-117 (Kaçak çalışan yabancılar)
- Ç-118 (İkamet izni iptal edilen yabancılar)
- Ç-119 (Kaçak çalışıp para cezasını ödemeyen yabancılar)
- Ç-120 (Vize veya ikamet ihlalinden dolayı para cezası ödemeyen yabancılar)
- Ç-135 (Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'na aykırı davranan yabancılar)
- Ç-136 (Seyahat masraflarını ödemeyen yabancılar)
- Ç-137 (Ülkeyi terk etmesi istenen yabancılar)
- Ç-138 (INAD yolcu / Kabule edilemez yolcu)
- Ç-141 (Türkiye'ye girişi bakanlık iznine tabi yabancılar)
- K (Kaçakçılıktan aranan yabancılar)
- N-99 (Interpol kodu)
- O-100 (Adresi bilinmeyen ve yurda girişi yasaklı sığınmacılar)
- N-82 (Girişi özel izne tabi yabancılar)
Yabancının yaptığı eyleme göre belirlenen bu kodlar, olayın ve kişinin durumuna göre, yasal yollarla kaldırılmalıdır. Bu sürecin, hak kaybına uğramamak adına, uzman bir avukat eşliğinde takip edilmesi önemlidir.
TÜRKİYE’YE GİRİŞ YASAĞI
Türkiye'ye giriş ve çıkış işlemleri, sınır kapılarından, geçerli pasaport veya bunun yerine geçen belgelerle gerçekleştirilir. Bakanlık, bu genel düzenlemelerin, bireylerin sınır kapılarında uluslararası koruma talebinde bulunmalarını engellemeyecek şekilde uygulanması için gerekli tedbirleri alır.
Genel Müdürlük, gerek gördüğünde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşlerini alarak, kamu düzeni, kamu güvenliği ya da kamu sağlığı bakımından Türkiye'ye girmeleri sakıncalı bulunan yabancıların ülkeye girişini engelleyebilir.
- Vize veya ikamet izni süresi dolmuş ve bu durumu yetkililer tarafından belirlenmeden Türkiye dışına çıkmak isteyen ve sınır dışı kararı alınan yabancılara, idari para cezalarını ödedikleri ve İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenen ihlal sürelerini aşmadıkları takdirde, giriş yasağı kararı alınmayabilir.
- Ülkeyi terk etmesi istenen ve belirlenen sürede ülkeyi terk eden yabancılara giriş yasağı kararı alınmayabilir.
- Genel Müdürlük, giriş yasağını kaldırabilir veya giriş yasağına rağmen yabancının belirli bir süre için Türkiye'ye girişine izin verebilir.
- Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı nedeniyle Genel Müdürlük; idari para cezaları ve kamu alacakları nedeniyle ise valilikler, yabancıların ülkeye kabulünü ön izne bağlayabilir.
GİRİŞ YASAĞI KARARINI VEREN MERCİİ
Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye'de bulunması sakıncalı görülen yabancılar hakkında Genel Müdürlük; Türkiye'de iken hakkında sınır dışı kararı alınan yabancılar hakkında ise Genel Müdürlük veya valilikler giriş yasağı kararı alabilir.
GİRİŞ YASAĞI SÜRESİ
Giriş yasağı süresi, tahdit koduna bağlı olarak 1 ila 5 yıl arasında değişebilir. Giriş yasağı, en fazla beş yıl süreyle verilir. Beş yılın sonunda, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi bir tehdit varsa, daha önce verilmiş beş yıllık giriş yasağı, tek seferde veya birden fazla seferde, on yıl daha uzatılabilir. Ancak, giriş yasağı süresi, aynı gerekçeyle on beş yıldan fazla olamaz.
TÜRKİYE’YE GİRİŞ YASAĞININ TEBLİĞ USULÜ
Giriş yasağına ilişkin tebligat, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı bakımından Türkiye'ye girişlerinde sakınca bulunan yabancılara sınır kapılarındaki yetkili makam tarafından, Türkiye'den sınır dışı edilen yabancılara ise valilikler tarafından yapılır. Tebligatta, yabancıların itiraz hakları ve bu süreçte sahip oldukları diğer yasal hak ve yükümlülükler açıkça belirtilmelidir.
TAHDİT KODUNUN KALDIRILMASI İÇİN İDARİ BAŞVURU, İDARİ DAVA VE SÜRESİ
Sınır dışı kararı alınan kişiler, öncelikle ilgili idari makama başvuruda bulunarak tahdit kodunun kaldırılmasını talep edebilirler. Başvuru dilekçesi, işlemi gerçekleştiren kuruma teslim edilmelidir. İdare, başvuruyu uygun bulduğu takdirde tahdit kodunu kaldırabilir. Ancak, genellikle başvurular reddedilerek yargı yoluna başvurulmaktadır.
İdarenin olumsuz yanıt vermesi durumunda veya doğrudan idari dava açarak tahdit kodunun kaldırılması talep edilebilir. İptal davasının konusu, Genel Müdürlük veya valilikler tarafından alınan karardır. Bu işlemin iptali için idare mahkemesinde dava açılmalıdır. Giriş yasağının kaldırılması için yetkili mahkeme, işlemi gerçekleştiren makamın bulunduğu yerdeki idare mahkemeleridir. Tahdit kodunun kaldırılması için dava açma süresi, işlemin tebliğinden itibaren 60 gündür.
TAHDİT KODUNUN KALDIRILMASI DAVASI NE KADAR SÜRER?
Tahdit kodunun veya giriş yasağının kaldırılmasına yönelik olarak idare mahkemesinde görülen dava, son zamanlarda mahkemelerin artan iş yükü nedeniyle ve açıldığı ile bağlı olarak, yaklaşık olarak 1 yıl sürebilir. Dava ile birlikte yürütmenin durdurulması talep edildiğinde, hakim bu talebi kabul ederse, yabancı kişi Türkiye'ye giriş yapabilir. Yürütmenin durdurulması, ivedilik gerektiren bir hukuki prosedür olduğundan, bu karar genellikle 30-40 gün içinde verilir.
Somut olaya ve sunulan delillere bağlı olarak, yürütmenin durdurulması talepli dava açıldığında, dava sonucunu beklemeden kısa süre içinde bu kararla yabancı kişi ülkeye giriş yapabilir.
Bu süreçte, hangi adımların nasıl atılacağını belirlemek ve en iyi sonucu almak için, bu alanda deneyimli ve uzman bir avukatla çalışmak büyük önem taşır.
Kaynak: Haber Merkezi
