DNA testi, belirli genetik dizilimlerin bir örnekte mevcut olup olmadığını, mutasyon geçirip geçirmediğini ve genel genetik yapısını tespit etme işlemidir.
Bu test, hukuki alanlarda özellikle ebeveynlik ilişkilerinin ve adli vakalarda biyolojik materyalin kimliğinin doğrulanması gibi durumlar için kritik bilgiler sağlar.
Babalık Davası ve DNA Testi
Babalık davası, evlilik dışı doğan ve biyolojik babası tarafından tanınmayan bir çocuğun soybağının yasal olarak kurulmasını amaçlar. Bu tür bir dava, anne veya çocuk tarafından babaya veya babanın ölümü halinde onun varislerine karşı açılabilir. Davanın yetkili mahkemesi, davacının veya davalının, dava açıldığı ya da çocuğun doğduğu sırada yaşadığı yer mahkemesidir. Görevli mahkeme aile mahkemesidir.
Davada babalık iddiasının kanıtlanabilmesi için, çocuk ile iddia edilen baba arasında biyolojik bir bağın olduğunun belirlenmesi gerekir. Günümüzde, bu tür bir biyolojik ilişkinin varlığı genellikle DNA testi ile kanıtlanmaktadır.
Evlilik içi doğumlarda, çocuğun babası olarak kabul edilen kişi eştir. Bu karine, çocuğun doğumundan önceki 300 ile 180 gün arasında annenin cinsel ilişkide bulunduğu kişileri kapsar. Tarafların şüpheleri varsa ve iddialarını kanıtlamaları gerekiyorsa, DNA testi önemli bir araçtır.
DNA testi, hukuka aykırı biçimde gerçekleştirildiğinde kişilerin vücut bütünlüğü açısından ihlal teşkil edebilecek bir işlemdir. Bu sebeple kişilerin maddi ve manevi hak kayıplarına uğramaması adına uzman bir İstanbul hukuk bürosu ile birlikte çalışılması önerilmektedir.
Mahkeme Kararı ile DNA Testi Yapılmasına Karar Verebilir Mi?
Mahkemeler, bir davanın çözümlenmesi için soybağının belirlenmesinin gerekli olduğu durumlarda DNA testi yapılmasına karar verebilir. Babalık davası, soybağının reddi veya miras davaları gibi durumlarda soybağının tespiti, önemli bir öncül sorun olarak karşımıza çıkar.
Örneğin, babalık davasında, mahkemenin karar verebilmesi için çocuk ile baba arasında biyolojik bir bağın olup olmadığının belirlenmesi gerekebilir. Bu durumda, mahkeme DNA testi yapılmasına karar verecektir.
DNA Testini Kimler Talep Edebilir?
Davanın tarafları veya hakim, mahkemede DNA testi yapılmasını talep edebilir.
Kamu düzenini ilgilendiren davalar, tarafların serbestçe tasarruf edemediği davalardır ve bu tür davalarda hakim, taraflardan herhangi bir talep olmaksızın, kendi inisiyatifiyle dava malzemesi toplayabilir. Babalık davası, soybağının reddi davası gibi davalarda hakim, DNA testi yapılmasına kendiliğinden karar verebilir.
Örneğin, babalık iddiasının ispatı amacıyla, çocuk, anne veya baba tarafından ya da hakim tarafından DNA testi talep edilebilir.
Zorla DNA Testi Yaptırılabilir Mi?
Mahkeme kararına rağmen bir kişi DNA testine razı olmayabilir. Ancak, meşru bir sebep olmadığı sürece, hakim, DNA testinin zorla yapılmasına karar verebilir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 292. maddesine göre, sağlık açısından bir tehlike oluşturmayacak ve bilimsel olarak zorunlu olduğu sürece, herkes soybağının tespiti için vücudundan kan veya doku alınmasına katlanmak zorundadır.
18 yaşından küçükler için, DNA testi yaptırmak ana ve babanın onayına bağlıdır. Eğer ana ve baba onay vermekten kaçınırsa, hakim yine zorla test yapılmasına karar verebilir.
Mahkeme Kararı Olmaksızın DNA Testi Yapılabilir Mi?
Mahkeme kararı olmadan da DNA testi yaptırılabilir, ancak bu testler özel laboratuvarlarda gerçekleştirilir.
Mahkeme kararı olmaksızın yapılan DNA testlerinde, test edilecek kişilerin onayı ve kimlik bilgileri gereklidir. 18 yaşından küçüklerin test edilmesi durumunda, ana veya babanın yazılı izni zorunludur.
DNA Testi Nasıl Yapılır?
Mahkeme kararıyla DNA testi yapılması kararlaştırıldığında, test Adli Tıp Kurumu tarafından yürütülür. Bu kurum dışındaki testler yasal olarak mahkemede kabul edilmez. DNA testleri, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş moleküler genetik laboratuvarlarında gerçekleştirilir.
Hakim DNA Testi ile Bağlı Mıdır?
DNA test sonuçları, hakim için bir bilirkişi raporu niteliğindedir ve hakim bu raporlarla bağlı değildir. Ancak, bilimsel olarak yüksek doğruluk oranına sahip olan DNA test sonuçlarını dikkate alarak karar vermesi beklenir.
Babalık İddiası ile Şantaj ve DNA Testi
Şantaj suçu, Türk Ceza Kanunu'nun 107. maddesinde tanımlanmıştır ve bir kişiyi haksız yere bir şey yapmaya zorlamayı içerir.
Türk Medeni Kanunu'na göre, ana ve çocuk babalık davası açma hakkına sahiptir. Bu nedenle, bir kadının babalık iddiası ile dava açması, yasal bir haktır.
Şantaj suçu, bu tür bir iddia ile bir erkeği haksız bir şey yapmaya zorlamak olarak işlenebilir. Erkeğin gerçekten çocuğun babası olup olmadığı bu suç bağlamında önemli değildir. Savcılık ve mahkeme, şantaj suçunun işlenip işlenmediğini belirlemek için delilleri toplar ve gerekli araştırmaları yapar, bu süreçte çocuğun gerçek babasının kim olduğu araştırılmaz.
Kaynak: Haber Merkezi
