İSTANBUL (AA) - Küresel piyasalarda, artan jeopolitik risklerin enflasyonist baskıları beslemesi ve merkez bankalarının para politikalarında hızlı sıkılaşma beklentileriyle yükselen tahvil faizleri risk iştahını azaltırken, nispeten zayıf veri gündemi ile pay piyasalarında yön arayışının öne çıkması bekleniyor.
Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin gelişmeler ve bu kapsamda açıklanan karşılıklı yaptırımlar piyasa fiyatlamalarına yön veren temel faktör olmaya devam ediyor. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Rusya'yı, Cenevre merkezli İnsan Hakları Konseyi üyeliğinden çıkarırken, ABD Senatosu da ABD'nin Rusya ve Belarus ile normal ticari ilişkilerini askıya almasını öngören yasa tasarısını onayladı.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) çarşamba günü açıklanan toplantı tutanakları ve yetkililerin sözle yönlendirmeleri ile mayıs ayı toplantısında 50 baz puanlık faiz artırımına gidileceği ve aylık 95 milyar dolarlık bilanço küçültme sürecinin başlayacağı beklentileri güçlenirken, bu durum tahvil piyasasından çıkışların sürmesini beraberinde getirdi.
Daha önce bankanın yarım puanlık faiz artırımına gitmesi gerektiğini savunan Chicago Fed Başkanı Charles Evans ve Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, her ne kadar piyasadaki hareketi yatıştırmaya çalışarak "güvercin" değerlendirmelerde bulunsalar da ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 2,67 ile Mart 2019'dan bu yana en yüksek seviyeyi test etti. Dolar endeksi ise ay başından bu yana içinde bulunduğu yukarı yönlü trendine devam ederek 99,9 ile yaklaşık 2 yılın zirvesini gördü.
Emtia tarafında, Rusya-Ukrayna savaşı kaynaklı endişelerle arz yönlü baskılar sürerken, ülkelerin stratejik petrol rezervlerini piyasaya sürmesi ve dolardaki güçlenme ile düşüş görülüyor. ABD ve Uluslararası Enerji Ajansı'nın ardından Japonya da acil petrol rezervlerinden 15 milyon varili kullanıma sunacağını duyururken, bu gelişmelerle Brent petrolün varil fiyatı 3 haftanın ardından ilk kez 100 doların altını gördü.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında güne düşüşle başlayan endeksler, ABD'de haftalık işsizlik başvurularının 166 bine gerileyerek 53 yılın en büyük düşüşünü göstermesinin ardından toparlanma kaydetti. Dow Jones endeksi yüzde 0,25, Nasdaq teknoloji endeksi yüzde 0,06 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,43 yükseldi. ABD'nin endeks vadeli kontratları ise yeni güne sınırlı yükselişle başladı.
Avrupa'da jeopolitik riskler, enflasyonist endişeleri ve enerji piyasasına yönelik gelişmeler gündemin odağındaki yerini koruyor. Bu kapsamda dün yakından takip edilen Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) toplantı tutanakları, üyelerin Ukrayna savaşı nedeniyle "stagflasyon" endişesi taşıdıklarını ortaya koydu. Görüş ayrılıklarına işaret eden tutanaklarda, üyelerin büyük kısmının mevcut yüksek enflasyon seviyesinin ve kalıcılığının para politikası normalleşmesine yönelik acil ilave adımlar gerektirdiğini belirtmesi dikkati çekti.
Tutanakların ardından ECB'nin yaz döneminde varlık alımlarını sonlandıracağı ve 3. çeyrek itibarıyla faiz artırımına gideceği beklentileri arttı. Bu gelişmelerle dün Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,52, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,57 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,47 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi, dolardaki güçlenme ile gerilemesini sürdürdü ve 1,0885 ile bir ayın en düşük seviyesine indi. Avrupa'da endeks vadeli kontratları bugün hafif alıcılı seyrediyor.
Asya tarafında, artan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayıları pay piyasası fiyatlamalara yön veren temel faktör olmaya devam ediyor. Para politikası ve enflasyonun seyri açısından dünya genelinden ayrışan Japonya'da bugün açıklanan verilere göre, şubatta dış ticaret açığı 774,9 milyar yenle beklentileri aştı. Ülkede Japonya Merkez Bankası'nın para politikasına yönelik tartışmalar da sürerken, zayıf yen ile ilgili endişeler nedeniyle bankanın temmuz ayında para politikasında ayarlama yapmasının muhtemel olduğu görüşleri güçlendi.
Yeni günün pay piyasaları tarafında ise karışık bir seyirle başladığı görülürken, kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2 artışla, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 düşüşle seyrediyor.
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da dün küresel piyasalardan pozitif ayrışan BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,24 değer kazancıyla tamamlayarak kapanış rekorunu 2.345,20 puana taşıdı. Dolar/TL ise dün yüzde 0,2 artışla 14,7389'dan kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 14,75 seviyelerinde işlem görüyor.
Analistler, Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin gelişmelerin yakından takip edileceğini belirterek, açıklanan yeni yaptırımların, tedarik merkezlerine yönelik sıkıntıların devam ettiği süreçte enerji ve gıda fiyatları üzerinden enflasyonist kaygıları beslemeye devam ettiğini söyledi.
Merkez bankaların şahinleşen duruşlarının da tahvil piyasası üzerindeki baskıyı artırdığını vurgulayan analistler, bu durumun pay piyasaları genelinde de risk iştahını azalttığını bildirdi.
Analistler, bugünün veri gündeminde yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) piyasa katılımcıları anketi, yurt dışında ise ABD'de toptan stokların öne çıktığını ifade ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.290 puanın destek, 2.350 ve 2.400 seviyelerinin direnç konumunda bulunduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, nisan ayı Merkez Bankası Piyasa Katılımcıları Anketi
10.00 Türkiye, mart ayı finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları
10.00 Türkiye, ikinci çeyrek dış ticaret beklenti anketi
17.00 ABD, şubat ayı toptan satışlar ve stoklar
Kaynak:
