TBMM (AA) - Spor federasyonları, spor dalı ile ilgili faaliyetleri yürütmek üzere kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulacak ve kanun veya kararnamenin Resmi Gazete'de yayımlanması ile tüzel kişilik kazanacak.
AK Parti ve MHP milletvekillerinin ortak imzasıyla TBMM Başkanlığına sunulan Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu Teklifi'ne göre, spor anonim şirketlerinin yönetim kurulu, esas sözleşmeyle atanmış veya genel kurul tarafından seçilmiş bir veya daha fazla kişiden oluşacak.
Halka açık spor anonim şirketlerinin, kurumsal yönetim ilkelerine uyumlarının derecelendirilmesi ve uymakla yükümlü oldukları kurumsal yönetim ilkelerine ilişkin esaslar Sermaye Piyasası Kurulunun görüşü alınmak suretiyle Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından ayrıca belirlenebilecek.
Spor kulübü ve spor anonim şirketi yönetiminde yer alanlar aynı spor dalında ve aynı ligde faaliyet gösteren başka bir spor kulübü veya spor anonim şirketinin yönetiminde aynı anda görev alamayacaklar.
Spor anonim şirketlerinin esas sözleşmesinin asgari içeriği, ortaklık yapısı, pay sahipliği, sermayesi ve organlarına ilişkin usul ve esaslar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşü alınarak Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından çıkarılacak tebliğle belirlenecek.
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, ekonomik ve mali imkanlarını geliştirmek suretiyle şeffaflık ve güvenilirliklerini artırmak için çaba göstermek; mali yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmek için gerekli özeni göstermek; denk bütçe tesis etmek, giderlerini gelirleri oranında gerçekleştirecek bir idari ve mali yapı oluşturmak ve bu kapsamda ilgili spor federasyonu tarafından talimatlarla belirlenmiş bütçe ve harcama ilkelerine uyum göstermek; sporun sürdürülebilirliğini sağlamak ve korumak amacıyla faaliyetlerde bulunmak ve bu kapsamda uzun vadeli sportif yatırımları özendirmek zorunda olacak.
- Spor kulüplerinin gelir ve giderleri
Teklifle, spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin gelir ve giderleri de düzenleniyor. Teklifte spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin gelir kaynakları şöyle sıralanıyor:
"Üye aidatları, sponsorluk gelirleri, sporcu transferlerinden alınan ücretler, sporcu yetiştirme tazminatları, sporcu eğitim, kurs ve benzeri ücretler, faaliyetlere katılım bedelleri, müsabaka hasılatları, yayın gelirleri, sahibi veya ortağı olduğu şirketler ile işletmelerden elde edilen gelirler, toplantı ve benzeri faaliyetlere ilişkin gelirler, reklam gelirleri, kira gelirleri, spor müsabakalarına dayalı bahis ve şans oyunlarından elde edilen isim hakkı gelirleri, bağış ve yardımlar, spor dışı faaliyetlere ait gelirler, finansman gelirleri, öz sermaye katkıları, diğer benzeri gelirler."
Teklifte spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin giderlerine de yer veriliyor. Bunlar arasında; satış ve malzeme giderleri, mağaza giderleri, sporculara ve diğer personele yapılan ödemeler, sporcu transferi giderleri, faaliyetlere katılım ve müsabaka giderleri, kiralama ve finansal kiralama giderleri, idari giderler, varlıkların kullanım haklarından kaynaklanan amortisman giderleri, spor dışı faaliyetlere ait giderler, finansman giderleri ve kar payı dağıtımları, gençlik geliştirme faaliyetlerine yapılan giderler ve altyapı giderleri, sosyal sorumluluk faaliyetleri kapsamında yapılan giderler, diğer benzeri giderler bulunuyor.
- Spor kulüplerinin bütçe ve harcama ilkeleri
Teklife göre, spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerince yapılacak temliklere ilişkin çeşitli sınırlamalar ve nitelikli genel kurul kararı şartı getirilerek uzun vadeli ve sağlıksız borçlanmanın önüne geçilecek.
Buna göre; spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, genel kurul kararı gerekmeksizin bir önceki hesap döneminde gerçekleşen brüt gelirinin en fazla yüzde 25'ini temlik edebilecek.
Nitelikli genel kurul kararıyla yönetim kurulunun görev süresi ile sınırlı olmak kaydıyla herhangi bir temlik sınırlaması bulunmayacak.
Yönetim kurulunun görev süresinin dolmasından sonraki alacakların ancak yüzde 50 oranına kadar olan kısmı nitelikli genel kurul kararı ile temlik edilebilecek ve bu oranı aşan miktar ise hiçbir şekilde temlik edilemeyecek.
- Düzenleme ile sağlıksız borçlanmaların önüne geçilecek
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, önceki yıl brüt gelirlerinin en fazla yüzde 10'una kadar borçlanabilecek. Bu oranın üzerinde yapılacak borçlanmalar genel kurulun nitelikli çoğunlukla vereceği kararla kabul edilecek ve ek bütçe ile yapılabilecek. Böylece yönetim kurullarının görev sürelerini aşacak şekilde sağlıksız borçlanmalarının önüne geçilecek.
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, tescilli oldukları ulusal spor federasyonu ile bu spor federasyonunun üyesi olduğu uluslararası kuruluşların belirlediği sportif, altyapı, personel, idari, hukuki, mali ve diğer kriterleri yerine getirmek zorunda olacak.
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, yönetim kurulu üyelerine, bunların eşleri ve üçüncü dereceye kadar hısımlarına, çalışanlarına, yüzde beş ve üzeri pay sahiplerine ve yönetim kurulu üyelerinin yüzde beş ve daha fazla pay sahibi olduğu şirketlere hak ve alacaklarını devredemeyecek.
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri; yönetim kurulu üyelerine, bunların eşleri, üçüncü dereceye kadar hısımlarına, spor anonim şirketleri doğrudan ya da dolaylı hakimiyeti bulunan kişilere borç veremeyecek veya bu kişiler lehine rehin, kefalet, ipotek veya diğer bir teminat sağlayamayacak ve bunların borçlarını devralamayacak.
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin; yönetim kurulu üyelerinden, bunların eşlerinden ve üçüncü dereceye kadar hısımlarından ve spor anonim şirketlerinin üzerlerinde doğrudan ya da dolaylı hakimiyeti bulunan kişilerden aldıkları borçlar da borçlanma sınırlamalarına tabi olacak.
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerince yapılacak 7 bin TL'nin üzerindeki ödeme ve tahsilatların; bankalar ve finansal kuruluşlar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığı ile yapılması zorunluluğu getirilerek, bunların haksız bir şekilde zarara uğratılmalarının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
- Spor kulübü yöneticileri zararlardan müteselsilen sorumlu olacak
Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan ve yönetim kurulu üyeleri ile yöneticileri; mevzuat, tüzük ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kasıt veya ihmalle ihlal ettikleri takdirde kulüp, şirket, pay sahipleri ve alacaklılara karşı verdikleri zararlardan müteselsilen sorumlu olacak.
Ancak zarara sebebiyet verenlerin bütçe ve harcama ilkelerine ilişkin sorumluluklarında kasıt veya ihmal aranmayacak ve zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat etmedikçe sorumluluğu devam edecek. Bu durumda spor kulübü, spor anonim şirketi, spor anonim şirketi pay sahipleri ve bunların alacaklıları, spor kulübünün ve spor anonim şirketinin yükümlendirildiği tutar için sorumluları doğrudan takip edebilecek.
Bakanlık ve spor federasyonları; altyapı ve sporun gelişimine ilişkin konularda spor kulüplerine, spor anonim şirketlerine ve üst kuruluşlara yardımda bulunabilecek.
Büyükşehir belediyesi, belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde 50'sinden fazlasına sahip oldukları şirketler, spor kulüplerinin ve spor anonim şirketlerinin profesyonel spor dallarına ve bunların profesyonel sporcularına her ne ad altında olursa olsun kaynak aktaramayacak ve yardımda bulunamayacak.
Gençlik ve Spor Bakanlığı ve spor federasyonları, okul spor kulüplerine spora ilişkin faaliyetlerde bulunmak üzere ayni, nakdi veya teknik eleman görevlendirmesi şeklinde yardımda bulunabilecek.
Bütçe ve harcama ilkelerine aykırılık hallerinde spor kulübü, şirket, pay sahipleri, alacaklılar, zarar görenler ve diğer ilgililer tarafından sorumlular aleyhine açılacak davalarda bunları denetlemekle görevli ve yetkili Gençlik ve Spor Bakanlığı veya ilgili spor federasyonunun da davacının yanında ve davacıya yardımcı olmak üzere feri müdahil olarak yer alabileceklerine ilişkin düzenleme yapılıyor.
- Profesyonel spor faaliyetinin tanımı ve unsurlarına ilişkin düzenleme
Teklifle, profesyonel spor faaliyetinin tanımı ve unsurlarına ilişkin düzenleme yapılarak mevzuattaki hukuki boşluğun giderilmesi amaçlanıyor. Spor federasyonunun üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar tarafından profesyonel olarak kabul edilen ve mevzuata göre profesyonel faaliyette bulunulmasına izin verilen spor dallarında, bir spor kulübü veya spor anonim şirketine sözleşme ilişkisi ile bağlı biçimde profesyonel olarak spor faaliyetinde bulunulabilecek. Bu şekilde müsabakalara katılan sporcu için spor faaliyeti onun esas mesleği kabul edilecek.
Profesyonel sporcunun statüsü ile hak ve yükümlülükleri, faaliyette bulunduğu spor dalının bağlı olduğu spor federasyonu tarafından belirlenecek.
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, profesyonel olarak kabul edilen ve izin verilen spor dallarında faaliyette bulunmak üzere profesyonel şube açabilecek.
Bakanlığın spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinden kesinleşmiş olan; kira, alt kira, her türlü spor müsabaka ve gösterilerinde bilet satışlarından elde edilen hasılat payı, gençlik veya spor tesislerine verilen isimlerden doğan reklam veya sponsorluk gelirlerinden paylar ve sözleşmelerden doğan diğer alacakları, bu kulüplerin ve şirketlerin Spor Toto Teşkilat Başkanlığı nezdindeki isim hakkı alacaklarından, diğer tüm alacaklardan öncelikli olarak tahsil edilecek.
- Spor federasyonları kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulacak
Spor federasyonları, spor dalı ile ilgili faaliyetleri yürütmek üzere kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulacak ve kanun veya kararnamenin Resmi Gazete'de yayımlanması ile tüzel kişilik kazanacak. Yeni kurulan spor federasyonlarının kuruluş ana statüleri Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından hazırlanacak.
Teklifle, spor kulüplerine genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu yapılarına dair zorunluluk getiriliyor.
Genel kurul spor federasyonunun en üst organı olacak. Spor federasyonlarının genel kurulları Ankara'da yapılacak. Gençlik ve Spor Bakanlığı, genel kurul toplantılarında gözlemci görevlendirecek. Gözlemci, raporunu 15 gün içinde Bakanlığa sunacak. Bakanlık raporun verildiği; ilgililer ise genel kurulun yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde Ankara asliye hukuk mahkemesinde genel kurulun iptalini isteyebilecek.
Genel kurul delege sayısı, olimpik ve paralimpik spor dallarında 150'den az 300'den fazla, diğer spor dallarında ise 100'den az 200'den fazla olamayacak.
Olağan genel kurul; olimpik ve paralimpik spor dallarında ilgili olimpiyat oyunlarının, diğer spor dallarında yaz olimpiyat oyunlarının bitiminden, yeni kurulacak spor federasyonlarında ise kararın Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihten itibaren 3 ay içinde yapılacak.
Olimpik ve paralimpik spor dallarında ilgili olimpiyat oyunlarının, diğer spor dallarında yaz olimpiyat oyunlarının herhangi bir sebeple, en fazla bir yıl süreyle ertelenmesi halinde mevcut federasyon başkanı ve organların görev, yetki ve sorumlulukları erteleme süresi sonrasında yapılacak ilk genel kurula kadar devam edecek. Bir yıldan fazla süreyle ertelenmesi veya iptali halinde ise erteleme veya iptal kararından itibaren en geç 3 ay içinde genel kurul yapılacak.
Spor federasyonlarının yönetiminde yaşanacak aksaklıkları önlemek amacıyla teklifle belirlenen nedenlerle olağan genel kurul süresini beklemeden olağanüstü genel kurul yapılması mümkün hale getiriliyor.
Disiplin kurulu üye sayısının toplantı yeter sayısının altına düşmesi nedeniyle yapılacak olağanüstü genel kurulda sadece disiplin kurulu üyelerinin seçimi yapılacak. Mali genel kurul ise 2 yılda bir ana statüde belirtilen tarihte yapılacak.
- Genel kurul toplantıları
Genel kurul, delege tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanacak ve katılanların salt çoğunluğu ile karar alacak. Seçimde en fazla oyu alan aday ve listesi seçilmiş sayılacak.
Genel kurul toplantılarını mevzuatta öngörülen süre ve esaslar dahilinde yapmayan spor federasyonlarının genel kurulları Tahkim Kurulu tarafından oluşturulacak 3 kişilik komisyon marifetiyle 60 gün içinde yapılacak ve federasyon başkanı ile yönetim kurulu üyeleri hakkında adli ve idari işlem başlatılacak.
Genel kurul çağrısı ve gündemi, toplantı tarihinden en az 30 gün önce; faaliyet raporu, denetleme raporu ile bütçe tasarısı ise en az 15 gün önce spor federasyonu ile Gençlik ve Spor Bakanlığının internet sitesinde duyurulacak.
Başkanın seçimi ise yönetim, denetim ve disiplin kurullarının seçimi ile birlikte yapılacak. Seçimler liste yöntemi esası ile gizli oy ve açık tasnif şeklinde yapılacak.
Spor federasyonu çalışanları genel kurul delegesi olamayacak. Genel kurulda kulüplerin delege sayısı, toplam delege sayısının yüzde 60'ından az olamayacak. Genel kurulun delege sayısının yüzde 10'u bakanlık delegelerinden oluşacak.
Teklifle, spor federasyonlarının genel kurullarının görevleri de düzenleniyor.
(Sürecek)
Kaynak:
