ANKARA (AA) - Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal, Ukrayna etrafında potansiyel bir gerilimin tırmanmasına dair işaretlerin ciddi endişe nedeni olduğunu belirterek, "Gerilimin diplomasi aracılığıyla azaltılmasına ve sağduyunun hakim olmasına ihtiyaç duyulmaktadır." dedi.
Önal, Sofya Güvenlik Forumu'nun, "Transatlantik İlişkilerinin Geleceği: Yeni Güvenlik Sınamaları Arasında İş Birliğinin Artırılmasına Yönelik Yeni Bir Sayfa Açılması" başlıklı panelinde katılımcılara video mesaj yoluyla hitap etti.
Forum'un zamanlamasının bölge ve çevresindeki önemli gelişmelerle örtüştüğüne işaret eden Önal, NATO dışişleri bakanlarının geçen hafta Riga'da toplandığını, Madrid Zirvesi için ve bir sonraki NATO Stratejik Konsept için çalışmaların sürdüğünü hatırlattı.
- "Bulgaristan, Türkiye'nin yakın dostu, komşusu ve müttefikidir"
Önal, Bulgaristan'da geçen ay düzenlenen seçimler için tebriklerini sunarak, "Bulgaristan, Türkiye'nin yakın dostu, komşusu ve müttefikidir. Diğer konuların yanı sıra özellikle terörle ve düzensiz göçle mücadeledeki iş birliğimiz, Balkanlar ve ötesinde güvenlik ve istikrar için kritik öneme sahiptir." ifadelerini kullandı.
Karadeniz bölgesinin bir kez daha gündemde olduğuna dikkati çeken Önal, "Kıyı ve bölge devletleri olarak, dünyanın tarihsel olarak stratejik bu bölgesinde barış, güvenlik ve istikrarın korunmasında en önemli role sahibiz. 30 yıl önce Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın kurulmasıyla ortaya koyduğumuz gibi güvenlik kavramı; ekonomik iş birliği, karşılıklı bağımlılık ve kalkınma ile desteklenmelidir." diye konuştu.
- "Gerilimin diplomasi aracılığıyla azaltılmasına ihtiyaç duyulmaktadır"
Önal, bölgesel sahiplenmenin, uluslararası iyi komşuluk kural ve ilkelerine riayet etmenin, devletlerin ülke bütünlüğüne ve siyasi birliğine saygı duymanın, tüm kıyıdaş ve bölge ülkelerinin kader ortaklığına güçlü şekilde inanmanın öneminin de altını çizdi.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Önal, şöyle devam etti:
"Mevcut durumda, Ukrayna etrafında potansiyel bir gerilimin tırmanmasına dair işaretler ciddi endişe nedenidir. Bu konu, Riga'daki NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın da öncelikli başlıklarından birini teşkil etmiştir. Toplantıda da vurgulandığı gibi NATO, ilkesel konularda sağlam ve ortak bir duruş sergilemeli ve tam dayanışma ve caydırıcılığını korumalı, aynı zamanda tüm tarafları zarar verici ve kışkırtıcı eylemlerden kaçınmaya yöneltmelidir. Gerilimin diplomasi aracılığıyla azaltılmasına ve sağduyunun hakim olmasına ihtiyaç duyulmaktadır."
- "NATO'nun caydırıcılık ve angajman konusundaki çift kulvarlı yaklaşımı kritik önem taşımaktadır"
Bölgesel güvenlik söz konusu olduğunda, Rusya'nın taşıdığı büyük önemin izah gerektirmeyecek kadar açık olduğunu vurgulayan Önal, "Etkili rolü göz önüne alındığında, NATO'nun caydırıcılık ve angajman konusundaki çift kulvarlı yaklaşımı kritik önem taşımaktadır. Kendi tecrübemizde de ortak paydalarda buluşmanın ya da en azından görüş ayrılıklarında hemfikir olmanın mümkün olduğu benzer bir yaklaşım geliştirmeyi başardık." değerlendirmesinde bulundu.
Önal, bu tecrübenin, gerilimin tırmanmasının önlenmesini kolaylaştırdığını ve birçok çatışma durumunda siyasi sürecin önünü açtığını belirterek, "Bölgesel bağlamda, Karadeniz müttefikleri ve ortakları olarak, benzersiz bir siyasi ve istişari forumumuz bulunmaktadır: Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci. Bu vesileyle, Bulgaristan'ın kuruluş aşamasındaki öncü rolünü takdir ettiğimizi vurgulamak isterim. Bu forum zamana yenik düşmemiş ve bilhassa bölgedeki kriz dönemlerinde geçerliliğini kanıtlamıştır." diye konuştu.
- "Montrö Sözleşmesi istikrarsızlığın panzehiridir"
Deniz olarak Karadeniz ile daha geniş anlamda Karadeniz bölgesi arasındaki farka dikkati çeken Önal, "Karadeniz, seksen yılı aşkın bir süredir, karmaşa veya çatışmadan ziyade büyük ölçüde istikrar kavramıyla anılmaktadır. Bu durum nedensiz değildir: Montrö Sözleşmesi bölgemize öngörülebilirlik getirmiştir. Montrö Sözleşmesi istikrarsızlığın panzehiridir. Bu nedenle, hükümlerine tüm taraflarca titizlikle uyulmalıdır." dedi.
Önal, NATO'nun gücünün birlik ve dayanışmasından geldiğini aktararak, şunları kaydetti:
"Karadeniz bölgesinde 'uyarlanmış ileri mevcudiyet' dahil olmak üzere birçok alanda bölgedeki müttefiklerimizle iş birliğimizi geliştirmeye hazırız. Müttefiklerimizin de güvenliğimizi ilerletmek için oynayacakları bir rol bulunmaktadır. Nitekim, ortaklık tek yönlü bir ilişki değildir. NATO da bu etkileşimlerden kazanç sağlamalıdır. 'Stratejik özerklik' kavramı etrafında devam eden tartışmaları izliyoruz. Ancak bu amaca yönelik herhangi bir çaba, NATO'nun savunma yapılanmasından ödün vermemeli, aksine onu tamamlamalıdır."
- "NATO terörle mücadele alanında önemli bir role sahiptir"
Müttefik dayanışmasının bir seçim değil, gereklilik olduğunu dile getiren Önal, "Bu bağlamda, NATO terörle mücadele alanında önemli bir role sahiptir. Terörizm, tüm biçimleri ve tezahürleriyle, tüm müttefiklerin güvenliği için gerçek bir tehdittir." diye konuştu.
Önal, buna uygun şekilde mücadele edilmesi gerektiğini belirterek, "Bu çaba, açık ve tavizsiz bir duruşla, belirtilerden ziyade kök nedenlerin ortadan kaldırılmasına odaklanmayı gerektirmektedir." dedi.
Kaynak:
