İSTANBUL (AA) - MEHMET NURİ UÇAR - Yaklaşık 6 yıldır çatışma ve iç savaşın sürdüğü Yemen'de, en fazla hak ihlaline maruz kalanların başında kadınlar geliyor.
Yemenli kadınlar bu yıl da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü çatışmaların gölgesinde, ciddi hak ihlallerine maruz kalarak geçiriyor.
İran destekli Husiler ile Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonca desteklenen hükümete bağlı güçler arasında Mart 2015'ten bu yana devam eden çatışmalar, toplumdaki her kesimi etkiliyor. Yemen'deki savaş ve yansımalarının en ağır bedelini ise kadınlar ödüyor.
Cenevre merkezli İnsan Hakları ve Özgürlükleri Örgütü (SAM), Yemen'de kadınların maruz kaldığı ihlallere ilişkin bir rapor yayımladı.
SAM'ın "8 Mart Dünya Kadınlar Günü" dolayısıyla "Yemen'de Kadınlar: Uzun Süreli Acı ve Korkunç İstismarlar" başlığıyla hazırladığı rapor, hapishanelerde ihlallere maruz kalan kurbanların, kurban yakınlarının ve görgü tanıklarının ifadelerine dayanıyor.
- Bazı kadınlar uğradıkları muameleler nedeniyle intihar girişiminde bulunuyor
Raporda, Yemenli kadınların savaş nedeniyle beslenme, barınma, sağlık ve eğitim alanlarında yaşanan sıkıntıların yanı sıra keyfi tutuklama, zorla kaybettirme ve işkence gibi tehlikelerle de karşı karşıya olduğu kaydedildi.
Husilere ait gözaltı merkezleri ve askeri geçiş noktaları gibi yerlerde, Yemenli kadınların haklarının ciddi boyutlarda ihlal edildiği vurgulanan raporda, "Husilere ait hapishanelerde tutulan Yemenli kadınlar, ağır işkencelere ve kötü muamelelere maruz kalıyor. Bazıları, karşı karşıya kaldığı muameleler sonucu intihar girişiminde bulunuyor." ifadeleri yer aldı.
- İhlallerin boyutu hakkında "şok edici rakamlara" ulaşıldı
Altı yıldır yaşanan iç savaşta Yemenli kadınların maruz kaldığı ihlallerin boyutu hakkında "şok edici rakamlara" ulaşıldığının altı çizilen raporda, şu ifadelere yer verildi:
"2020'nin sonunda kadınlara yönelik başta öldürme, yaralama, keyfi gözaltı, zorla kaybetme ve işkence olmak üzere 4 binden fazla vaka kaydedildi. Kadın haklarını ihlal etmede yüzde 70'le Husi milisler başı çekerken, bunu yüzde 18 ile hükümete bağlı güçler, yüzde 5 ile (Birleşik Arap Emirlikleri destekli) Güney Geçiş Konseyi güçleri ve yüzde 7 ile diğer gruplar takip ediyor."
- Husiler, kadınlara karşı özel bir güvenlik birimi oluşturdu
Husilerin, evlere baskın düzenleyerek kadınları gözaltına alma ve bilgi toplama amaçlı özel bir güvenlik birimi oluşturduğu aktarılan raporda, terk edilmiş mekanlar, sahiplerinin zorla çıkarıldığı evler ve Husilerin ele geçirdiği polis birimlerinin gözaltı merkezi olarak kullanıldığı kaydedildi.
Raporda ayrıca, Yemenli kadınlara karşı suç işlenmesine destek veren güvenlik görevlilerinin adlarına da yer verildi.
Raporda açıklamalarına yer verilen SAM Başkanı Tevfik el-Hamidi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde Yemen'deki kadınların savaş nedeniyle karşılaştıkları ihlallere ışık tutmayı ve bunları dünya kamuoyuna duyurmayı hedeflediklerini belirtti.
- Kadınlara yönelik tutuklamalara son verilmesi çağrısı
Raporda, kadınların yaşadığı zorluklar ve ihlallerin yanı sıra savaşın onlar üzerinde bıraktığı izlere de değinildiğini ifade eden Hamidi, Yemenli kadınların özellikle Husi milisler tarafından başkent Sana, Amran ve Hudeyde kentlerinde bulunan hapishanelerde maruz kaldıkları işkencelere yer verildiğini aktardı.
Hamidi, tüm taraflara, "siyasi tutukluların serbest bırakılması, kadınlara yönelik tutuklamalara son verilmesi, serbest bırakılana kadar kadın tutukluların şartlarının iyileştirilmesi" çağrısında bulundu.
Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın hüküm sürdüğü Yemen'de, İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten bu yana Sana ve bazı bölgelerin kontrolünü elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
BM'ye göre dünyanın en büyük insani krizlerinden birinin yaşandığı Yemen'de, nüfusun yüzde 80'i insani yardım ve korumaya ihtiyaç duyuyor.
Kaynak:
