BUDAPEŞTE (AA) - Avrupa'da birçok ülke, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Avrupa Birliği'nin (AB) ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Ajansının (EMA) onayına rağmen Oxford Üniversitesi ile ilaç firması AstraZeneca'nın geliştirdiği yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısının kullanımını çeşitli nedenlerle durdurdu.
Kovid-19'a karşı geliştirilen ilk aşılardan olan Oxford-AstraZeneca aşısı, bazı ülkelerde, kanda pıhtılaşmaya yol açarak damar tıkanıklığı ve akciğer embolisi gibi hastalıklara neden olabileceği gerekçesiyle geçici olarak askıya alındı.
AB Komisyonu, 29 Ocak'ta EMA'nın Oxford-AstraZeneca'nın aşısı için verdiği tavsiye kararını onaylarken, DSÖ 10 Şubat'ta aşının, 65 yaş üstü kişiler de dahil olmak üzere yetişkinlerde kullanılması tavsiyesinde bulundu.
Aralarında Almanya, Fransa, İspanya, Hollanda, İtalya, İrlanda, Bulgaristan, Norveç, İzlanda, Romanya, İspanya, Slovenya ve Danimarka'nın bulunduğu ülkeler aşılamayı askıya alırken, 17 AB ülkesine gönderilen toplamda 1 milyon dozdan oluşan "ABV5300" numaralı parti aşıların kullanımı Estonya, Litvanya, Letonya ve Lüksemburg'da 9 Mart itibarıyla tedbir amaçlı durduruldu.
- Hollanda, Almanya, İtalya, Fransa ve İspanya Oxford-AstraZeneca kullanımını tedbir amaçlı askıya aldı
Almanya Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, ülkede aşı konusunda yetkisi bulunan Paul-Ehrlich Enstitüsünün tavsiyesi üzerine Oxford-AstraZeneca aşısının kullanımının geçici olarak durdurma kararı alındığı ifade edildi.
İtalyan İlaç Ajansından (AIFA) 15 Mart'ta yapılan yazılı açıklamada, "AIFA, AstraZeneca Kovid-19 aşısının ülke genelinde kullanımını, tedbir maksatlı, EMA'nın (Avrupa İlaç Ajansı) konuya ilişkin kararını beklemek üzere geçici olarak durdurdu. Bu karar, diğer Avrupa ülkelerindekilere benzer tedbirler doğrultusunda alınmıştır." ifadesi kullanıldı.
Hollanda Sağlık Bakanlığı'ndan 14 Mart'ta yapılan açıklamada, Oxford-AstraZeneca aşısının kullanımının, tedbir amaçlı ve daha fazla araştırılmak üzere geçici olarak 28 Mart'a durdurulduğu bildirildi.
İspanya Sağlık Bakanı Carolina Darias, dün yaptığı açıklamada, EMA'nın Oxford-AstraZeneca ile ilgili kararının bekleneceğini ve ilk aşamada 15 gün boyunca bu aşının kullanımının askıya alındığını duyurdu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da dün yaptığı açıklamada, EMA'nın Oxford-AstraZeneca aşısıyla ilgili görüşünü 16 Mart'ta açıklayacağını kaydederek, bu aşının kullanımını 16 Mart öğlene kadar askıya aldıklarını açıkladı.
- İrlanda ve Danimarka Oxford-AstraZeneca aşı uygulamasını askıya aldı
Yaklaşık 110 bin doz Oxford-AstraZeneca aşısı uygulanan İrlanda'da, Ulusal Aşılama Danışma Komitesi (NIAC), aşının Norveç'te bazı yetişkinlerde kan pıhtılaşmasına yol açtığı yönündeki raporlar ışığında kullanımının geçici olarak durdurulmasını önermesi üzerine aşının kullanımı geçici olarak askıya aldı.
Danimarka'da ise uygulandığı kişilerde ciddi oranda "kanda pıhtılaşma" görüldüğü yönünde şikayetler alınması üzerine aşının uygulanmasına 14 gün ara verildi.
- Bulgaristan, toplumsal endişe nedeniyle aşının uygulanmasını durdurdu
Yaklaşık 30 bin doz Oxford-AstraZeneca aşısı uygulanan Bulgaristan'da Başbakan Boyko Borisov, 12 Mart'ta yaptığı açıklamada, Oxford-AstraZeneca'nın yan etkileri konusundaki toplumsal endişeleri göz önünde bulundurduklarını belirterek, "Bu aşının güvenirliliği konusunda olabilecek tüm komplikasyonlar hususundaki şüpheleri değerlendirerek uygulanmanın durdurulması talimatı verdim." ifadesini kullandı.
Borisov, EMA'dan, "Oxford-AstraZenecaaşısının güvenirliliği ile ilgili net ve açık yazılı onay gelene kadar" bu aşının uygulanmasına ara verileceğini ifade etti.
- AstraZeneca: İddialara ilişkin kanıtlara ulaşamadık
Söz konusu iddialara karşı AstraZeneca firmasının sözcüsü, İrlanda ulusal televizyonu RTE'ye yaptığı açıklamada, uygulanan 17 milyon Kovid-19 aşısıyla ilgili güvenlik analizlerinde aşının kanda pıhtılaşmaya yol açtığına ilişkin bir bulguya ulaşmadıklarını, klinik çalışmalarda da bu yönde bir eğilim gözlemlemediklerini söyledi.
Şirket sözcüsü, aşının güvenliğiyle ilgili tüm verileri dikkatli şekilde incelemeye devam ettiklerini ve bunları vakit kaybetmeden paylaşmayı sürdüreceklerini kaydetti.
- EMA: Aşının faydaları risklerinden fazla
Oxford-AstraZeneca aşısının bazı ülkelerde kullanımının durdurulmasının ardından görüş belirlemek üzere dün toplanan EMA, aşının faydalarının risklerinden fazla olduğunu bildirdi.
Oxford-AstraZeneca aşısının incelemesine devam edildiği ve pıhtılaşma vakalarının çok küçük sayılarla ifade edildiği belirtilen açıklamada, "Aşılanan kişilerdeki pıhtılaşma sonucu damar tıkanması vakalarının sayısı, genel nüfusta rastlananlardan fazla görünmüyor." ifadesi yer aldı.
Açıklamada ayrıca "İnceleme devam ederken EMA, AstraZeneca aşısının hastaneye yatışlar ve ölümlerle bağlantılı olarak Kovid-19'u önlemedeki faydasının, yan etki risklerine göre ağır bastığı görüşünü korumaktadır." denildi.
Avrupa ülkelerinde 9 Mart itibarıyla Oxford-AstraZeneca aşısı olan 3 milyon kişinin, 22'sinde pıhtılaşma vakasına rastlanmıştı.
- DSÖ: Oxford-AstraZeneca, kullanılan diğer aşılar gibi mükemmel bir aşı
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, bazı ülkelerin, Oxford-AstraZeneca aşısının kullanımını askıya aldığının farkında olduklarını, bu aşıya ilişkin incelemelerinin sürdüğünü kaydetmişti.
DSÖ Bilim Heyeti'nden başuzman Dr. Soumya Swaminathan, AstraZeneca ve diğer aşıları kullanan insanlara "paniğe kapılmama" çağrısında bulunarak, "Şu ana kadar dünya genelinde 300 milyondan fazla doz farklı (Kovid-19) aşılar uygulandıktan sonra, Kovid-19 aşılarıyla bağlantılı belgelenmiş ölüm bulunmuyor." bilgisini paylaştı.
DSÖ Sözcüsü Margaret Harris de "AstraZeneca, kullanılan diğer aşılar gibi mükemmel bir aşıdır. Kullanılmaması için hiçbir neden yok. Ölümlerle ilgili verileri inceledik. Bugüne kadar aşılamadan kaynaklandığı kanıtlanmış bir ölüm olmadı." ifadesini kullanmıştı.
Ayrıca DSÖ'nün Aşı Güvenliği Danışma Komitesinin bugün Oxford-AstraZeneca aşısını görüşmek üzere toplanması bekleniyor.
Kaynak:
