KOLOMBO (AA) - Sri Lanka'da 16 Kasım'da cumhurbaşkanı seçilen Gotabaya Rajapaksa'nın göreve başlamasının ardından gazeteciler hakkında başlatılan soruşturmalar ve yapılan baskınlar ülkede basın özgürlüğü endişelerini gündeme getirdi.
Newshub.lk'ya 26 Kasım'da, geçen yıl aralıkta geçerliliğini yitiren bir arama emriyle yapılan baskında, bilgisayarlarda Cumhurbaşkanı Rajapaksa için kullanılan "Gota" kelimesinin kısa haline dair arama yapılması ülkede tepki çekti.
Aynı gün, TheLeader.lk adlı internet sitesinin görüntü editörü Sanjay Dhanushka da polis tarafından saatlerce sorgulandı.
İki gün sonra da voicetube.lk'nın editörü Thushara Vitharana, emniyet tarafından daha önce çalıştığı bir internet sitesindeki geçmiş faaliyetleriyle ilgili 2 saat sorguda kaldı. Polis, Vitharana'nın, Budistlerin üstünlüğünü savunan Singala Ulusal Örgütü'nün şikayeti üzerine sorgulandığını bildirdi.
Tamilce yayın yapan Thinappuyal gazetesinin editörü Sakthivelpillai Prakash da 25 Kasım'da gazetenin Tamil Kaplanları'na yer verdiği haberlerine ilişkin sorguya alındı ve Prakash'tan tüm muhabirlerinin iletişim bilgileri istendi.
- Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütünden tepki
Son olarak, devlete ait Ceylon Limited şirketinin Birleşik Gazeteleri'nde üst düzey yönetici Maduka Thaksala Fernando, dün hükümet yanlısı Sri Lanka Podujana Peramuna isimli sendika üyeleri tarafından saldırıya uğradı.
Fernando, AA'ya yaptığı açıklamada, Resa gazetesinde bulunduğu sırada, içeri giren 10-15 kişinin kendisini boynundan sürükleyerek dışarı çıkardığını belirtti.
Grubun kendisini boş bir koridora çekerek, "bir daha gazeteye ayak basmaması" tehdidinde bulunduğunu dile getiren Fernando, ertesi gün olayı polise bildirdiğini aktardı.
Benzeri olayların artması üzerine, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü yaptığı açıklamada, baskın, sorgulama ve sindirme eylemlerinin endişe verici olduğuna dikkat çekerek, "Yetkililer, her türlü sindirme eylemine son vermelidir." ifadesini kullandı.
- Cumhurbaşkanına "beyaz kamyonet" suçlaması
Rajapaksa'nın 22 Kasım'da geçici başbakan olarak atadığı kardeşi ve eski Cumhurbaşkanı Mahinda Rajapaksa'nın ülkeyi yönettiği 2005-2015 dönemi, özellikle gazetecilerin öldürüldüğü, kaçırıldığı ve taciz edildiği "kara bir dönem" olarak adlandırılıyor.
Kardeşinin cumhurbaşkanlığı döneminde savunma bakanı olan Gotabaya Rajapaksa da gazetecileri ve diğer muhalifleri kaçıran "beyaz kamyonet" biriminin arkasındaki kişi olmakla suçlanıyor.
Rajapaksa hükümetine muhalif ve ailenin çok sayıda yolsuzluğunu ortaya çıkaran Sunday Leader gazetesinin editörü Lasantha Wickrematunge, bir yolsuzluk davasında kanıt sunmak üzereyken 2009'da öldürülmüştü.
Geçen ay, İsviçre'nin Kolombo Büyükelçiliği'nden bir personelin, kimliği belirsiz kişilerce birkaç saatliğine kaçırıldığı yönündeki haberlerin ardından "beyaz kamyonet" birimi korkusu yeniden ortaya çıktı.
Bu kişilerin, tehdit ettikleri kadın personelden, yeni hükümetin misillemesinden korkarak ailesiyle İsviçre'ye kaçan Sri Lankalı polis başmüfettişi Nishantha Silva'ya verildiği iddia edilen vizeyle ilgili kritik bilgileri istedikleri ileri sürüldü.
Silva, gazetecilere yönelik kaçırma ve saldırı vakalarının yanı sıra Wickrematunge cinayeti ve diğer bir gazeteci Prageeth Eknaligoda'nın ortadan kaybolması dahil bazı yüksek profilli davaları araştırıyordu.
Sri Lanka Çalışan Gazeteciler Derneği Başkanı Duminda Sampath, polisin gazetecileri sorgulayabileceğini ancak bunun şeklinin yanlış olduğunu belirtti.
Sampath, "Polisler, sorgulama nedenlerini önceden bildirmeli ve sorgulama saygın bir şekilde yapılmalı." dedi.
Lankadeepa gazetesinden Thusitha Kumar de Silva'nın, yerel kaçak içki haberi sonrasında eşiyle Aluthgama kentinde saldırıya uğradığını hatırlatan Sampath, bunun ülke çapında kötüye giden düzeni gösterdiğini dile getirdi.
Duminda Sampath, "Eğer bir gazeteci yaptığı haber nedeniyle saldırıya uğruyorsa bu ülkedeki basın özgürlüğünü kötü etkiler. Hükümet, acilen yanlış yapan herkesi cezalandırmalı." ifadesini kullandı.
- "Muhaliflere mesaj veriliyor"
Sri Lanka Barış ve Adalet Kampanyası Direktörü Richard Gowing de gazeteciler yönelik baskının yayılma hızının şok edici olduğuna dikkati çekti.
Gowing, Rajapaksa'nın seçilmesinin üzerinden daha 1 ay bile geçmeden gazetecileri sindirme konusunda çok sayıda açık girişimde bulunduğunu söyledi.
"Sanki, olası muhaliflere dikkatli olmaları mesajını vermeye çalışıyorlar." değerlendirmesinde bulunan Gowing, yönetimin, muhalifleri susturmada ne kadar ileri gideceğinin bilinmediğini kaydetti.
- Hükümetten suçlamalara yalanlama
Diğer yandan hükümet sözcüsü Ramesh Pathirana, Cumhurbaşkanı Rajapaksa ve hükümetinin, gazetecileri sindirmeye ve taciz etmeye çalıştığı suçlamalarını kesin bir dille reddetti.
Hükümetin hiçbir gazetecinin peşinde olmadığını, basın özgürlüğünü daha da güçlendirmek için çalıştığını savunan Pathirana, "Hükümetin bu tür eylemlerde bulunması için neden yok, bunlar temelsiz suçlamalar." dedi.
Pathirana, bununla birlikte bir gazeteci hakkında resmi bir şikayet olursa, hakkında soruşturma açılacağına vurgu yaparak, "Olay öyle bir noktaya geldi ki iki insan yol kenarından birbiriyle kavga etse, hükümeti ve Cumhurbaşkanını suçluyorlar." diye konuştu.
Sözcü Pathirana, hükümetin, bu son olayların ardında "ülkeyi ve iktidar partisini itibarsızlaştırmayı" amaçlayan bir komployla karşı karşıya olduğunu dile getirdi.
Kaynak:
