Hayvan Haklarının Araştırılması Komisyonu

TBMM (AA) - Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdür Yardımcısı Erdem İsmetoğlu, yılda 200 bin değil, 500 bin hayvan kısırlaştırılması durumunda 3 yıl içinde sokakta kısırlaştırılmamış hayvan kalmayacağını bildirdi.

TBMM Hayvan Haklarının Araştırılması Komisyonu, AK Parti Tekirdağ Milletvekili Mustafa Yel başkanlığında toplandı.

Toplantıda komisyona bilgi veren Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdür Yardımcısı İsmetoğlu, Hayvanları Koruma Kanunu'nun uygulamaları ile ilgili bilgi verdi.

Belediyelerin son 14 yılda, yılda ortalama 85 bin hayvanı kısırlaştırdığını belirten İsmetoğlu, son yıllarda bu sayının yılda 200 bine kadar çıktığını aktardı.

Türkiye'de sokaklarda 2 milyon sahipsiz hayvan olduğunu anlatan İsmetoğlu, bunların 1 milyonunun aşılı, bir milyonun ise aşısız, kısırlaştırılmamış olduğunu ifade etti.

Sayıları artan sahipsiz hayvanların besin bulmakta güçlük çektiğini ve insanlar ile hayvanlar arasında çatışmalar meydana geldiğini anlatan İsmetoğlu, bundan hem insanların hem de hayvanların zarar gördüğünü vurguladı.

Isırma vakasından kuduz ihtimaline yönelik yılda 200 bin kişinin hastanelere başvurduğunu ve yıllık aşı maliyetinin 13 milyon lira olduğunu belirten İsmetoğlu, şu bilgileri verdi:

"Yılda 200 bin hayvan kısırlaştırıyoruz ancak 300 bin ürüyor, sayı her yıl artıyor. 14 yıldır kısırlaştırmak için uğraş vermişiz, kaynak aktarmışız ama hayvan sayımız artmış. İnsanlarla hayvanlar arasındaki çatışma artarak devam etmiş. Burada sorunu çözmek çok basit. 200 bin değil, yılda 500 bin hayvan kısırlaştırırsak 3 yıl içinde sokakta kısırlaştırılmamış hayvan kalmaz. Ömürleri gelen ölecek ve sokakta hayvan kalmayacak. Sadece sahipli hayvanlar kalacak. Sokakta olan hayvanların üremesinin durdurulması lazım. Dolayısıyla bu bir milyon hayvanın kısırlaştırılması lazım. Bu uygulamanın, üremelerine engel olmak için zamana yayılarak değil hızlıca yapılması gerekir. Yıllardan beri yeterince kısırlaştırmamışız, yoksa bu hayvanlar çoğalamazlardı. Eğer kısırlaştırma işlemi bu hızla devam ederse önümüzdeki 10 yılda 300 milyon lira harcayacağız ve hayvan sayımız da 3 milyon olacak. Hem paramız gidecek hem hayvan sayısı artacak ve çatışma artacak."

Bakanlık olarak belediyelere yönelik yaptırım imkanlarının olmadığını anlatan İsmetoğlu, belediyelerin bu işlemi önceliğe almadığını kaydetti.

Kuduz aşısı ve belediye harcamalarıyla birlikte yıllık 30 milyon gider olduğu bilgisini veren İsmetoğlu, "Yasa değişikliği olacaksa, biz bu yasaya belediyelere parasal yaptırımın eklenmesini talep ediyoruz. Hayvana fiiller suç olarak anılacaksa da bu suçun da resen dikkate alınmasını, bunun şikayete bağlı olmamasını talep ediyoruz." dedi.

Samsun Büyükşehir Belediyesinin sokak hayvanlarıyla ilgili sorunu çözdüğünü aktaran İsmetoğlu, "Bu meseleye yeterli bütçe ayırarak bu işi üç, beş senede bitirmeliyiz. Bu basit bir iş. Çok kolay olan bir konu çok zor hale geliyor." diye konuştu.

Milletvekillerinin soruları üzerine, bazı türlerde yaban hayvanı sayısının azaldığını, yeterli sayıda orman muhafaza memurunun olmadığını ifade eden İsmetoğlu, 250 civarındaki orman muhafaza memuru sayısının, en az 2 bin 500 olması gerektiğini anlattı.

- Tavsiye kararı alındı

AK Parti Ankara Milletvekili Nevzat Ceylan, kuş türlerinden sayısı azalan üveyik ve elmabaş patkanın avlanmasına yasak getirilmesi gerektiğini belirtti.

Yarın Merkez Av Komisyonu'nun toplanacağını aktaran Ceylan, bu konuda tavsiye yazısı yazılmasını istedi.

Ceylan, Merkez Av Komisyonu'na, hayvan haklarıyla ilgili sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin de davet edilmesini talep etti.

Siyasi partilerin temsilcilerinin destek verdiği görüşlerle ilgili Merkez Av Komisyonu'na tavsiye yazısı yazılması komisyonda kabul edildi.

- Resen takip

Adalet Bakanlığı Mevzuat Genel Müdür Yardımcısı Abuzer Yazıcıoğlu, 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu'nda kabahat olarak düzenlenen fiillerin suç haline getirilebileceğini anlattı.

Bu çerçevede; bir hayvan neslini yok etmenin 5-10 yıl; nesli yok olma tehlikesi altındaki bir hayvanı öldürmenin 1-5 yıl; ev hayvanını veya evcil hayvanı öldürmenin 6 ay-4 yıl; ev hayvanına veya evcil hayvana işkence veya eziyet etmenin 6 ay-3 yıl hapis ve hayvanları dövüştürmenin de 3 ay-2 yıl hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılabileceğini belirten Yazıcıoğlu, önerilen suçlardan öldürme, işkence ve eziyet suçlarının takibinin hayvan sahibinin şikayetine, sahipsiz hayvan bakımından ise Tarım ve Orman Bakanlığının başvurusuna bağlı kılınabileceğini ifade etti.

Yazıcıoğlu, "Bir hayvan neslini yok etmek", "Nesli yok olma tehlikesi altındaki bir hayvanı öldürmek" ve "Hayvanları dövüştürmek" ile ilgili suçlara resen takip yapılabileceğini kaydetti.

Mevcut idari para cezalarında belli oranlarda artış yapılabileceğini anlatan Yazıcıoğlu, hayvanları öldürmenin, ceza miktarları değişmekle birlikte birçok Avrupa ülkesinde suç olarak düzenlendiği bilgisini verdi.