CENEVRE (AA) - Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, Myanmar'da geçen yıl yaşanan askeri darbenin yıl dönümü öncesi uluslararası camiaya "Myanmar halkına yönelik şiddetin son bulması için Myanmar ordusuna baskıları artırması" çağrısı yaptı.
Bachelet, yaptığı yazılı açıklamada, 1 Şubat 2021'de gerçekleşen ve Myanmar'ın fiili lideri Aung San Suu Çii başta olmak üzere hükümet üyelerinin gözaltına alındığı askeri darbenin yıl dönümü öncesi ülkedeki son durumu değerlendirdi.
Bachelet, askeri darbenin bedelini Myanmar halkının en ağır şekilde ödediğini vurgulayarak, "Bu hafta boyunca konuştuğum Myanmarlı insan hakları savunucularının hepsi uluslararası camiaya 'bizi terk etmeyin' mesajı verdi ve sivillerin ordunun şiddetine karşı korunması talebinde bulundu." dedi.
Darbe karşıtı hareketleri destekleyen çok sayıda gazeteci, işçi ve öğrencinin Myanmar ordusu tarafından baskıya alınarak susturulduğunu aktaran Bachelet, Arakan'daki Müslümanlar (Rohingyalar) başta olmak üzere çok sayıda etnik ve dini azınlık mensubuna yönelik baskı, şiddet ve keyfi tutuklamanın darbeyle birlikte arttığını kaydetti.
Bachelet, Myanmar ordusunun darbe karşıtı protestoculara yönelik müdahalesi sonucu şimdiye kadar en az 1500 sivilin yaşamını yitirdiği bilgisini aldıklarını belirterek, ordu ile darbe karşıtı silahlı gruplar arasındaki çatışmalarda ölenlerin bu istatistiğin dışında olduğunu hatırlattı.
En az 11 bin kişinin darbeye karşı çıktığı için keyfi gözaltına alındığı bilgisini paylaşan Bachelet, bu kişilerden 8 bin 792'sinin hala gözaltında tutulduğu ve 290 kişinin ise tutuldukları yerde işkence sonucu yaşamını yitirdiğini açıkladı.
- "Uluslararası tepkiler yetersiz"
Bachelet, çok sayıda eyaletteki yerleşim yerinde ordunun sivillere yönelik saldırılarının yoğunlaştığına dikkati çekti ve Sagaing bölgesi başta olmak üzere Chin, Kachin, Kayah ve Kayin eyaletlerinde "Myanmar ordusunun sivilleri, darbe karşıtlarına destek verdikleri iddiasıyla cezalandırdığı" yönünde haberler aldıklarını aktardı.
Askeri darbenin Myanmar'da Kovid-19 ile mücadeleyi olumsuz etkilemekle beraber bankacılık, ulaşım, eğitim ve diğer birçok sektörü işlemez hale getirdiğini vurgulayan Bachelet, "Ülke ekonomisi iflasın eşiğinde olup halkın günlük hayatı olumsuz etkilenmiştir. Bu yıl içinde 54 milyonluk ülke nüfusunun yarısının yoksulluğa sürükleneceği tahmin edilmektedir." dedi.
Bachelet, "Askeri darbeye yönelik uluslararası tepkiler yetersiz ve krizin şiddetine uyumlu olmaktan uzak kalmıştır. Uluslararası camia, bu krizi somut adımlarla çözmek için kararlılığını göstermeli ve Myanmar halkını desteklemelidir." açıklamasında bulundu.
- "Ordunun dışarıdan silah ve ekipman yardımı aldığı ortada"
Myanmar'daki insani krizin, ordunun cezasız kalmasından ötürü devam ettiğini hatırlatan Bachelet, "Bu cezasızlık sürdükçe Myanmar'da istikrar hayalden öteye geçemeyecektir." ifadelerini kullandı.
Bachelet, bazı firmaların darbeden sonra Myanmar'daki faaliyetlerini sonlandırma kararını olumlu karşılayarak uluslararası camiaya "Myanmar halkına yönelik şiddetin son bulması için Myanmar ordusuna baskıları artırması" çağrısında bulundu.
Öte yandan BM'nin Cenevre Ofisi'ndeki basın toplantısında konuşan BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Rupert Colville, AA muhabirinin İran'ın Myanmar ordusuna teknik ekipman ve danışman yardımı yolladığı iddialarına yönelik sorusuna, "İran'dan Myanmar ordusuna destek geldiğine dair elimizde bir bilgi yok fakat ordunun dışarıdan silah ve ekipman yardımı aldığı ortada." cevabını verdi.
- Myanmar'daki askeri darbe
Myanmar ordusu, 2020'deki genel seçimlerde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilim yaşanmasının ardından 1 Şubat'ta yönetime el koymuştu.
Ordu, ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve olağanüstü hal ilan etmişti.
Myanmar ordusunun darbe karşıtı protestocu ve isyancı gruplara silahlı müdahalesi sonucu bugüne kadar 1500'ün üzerinde kişi hayatını kaybetti, binlerce gösterici gözaltına alındı.
Ülkede taraflar arası silahlı çatışmalar ve protestolar sürerken üst düzey hükümet yetkililerinin askeri mahkemede yargılanmalarına devam ediliyor.
Kaynak:
