ANKARA (AA) - Asya'da mevsimsel muson yağışları çok sayıda ülkede etkili olurken, binlerce insan yaşamını yitirdi, on binlercesi evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Bu yıl muson yağmurlarının yol açtığı seller ve toprak kaymalarında şimdiye kadar Hindistan'da 246, Bangladeş'te 198, Nepal'de 132, Pakistan'da 57, Güney Kore'de 42 ve Çin'de 200'den fazla kişinin öldüğü veya kaybolduğu bildirildi.
Bu ülkelerde seller nedeniyle binlerce kişi evlerini terk etti, binlerce hektarlık ekili alan tahrip oldu, milyonlarca insan barınma ve gıda yardımına muhtaç hale geldi.
Seller Hindi Çini ülkeleri Myanmar, Tayland, Vietnam, Kamboçya ve Laos'ta da hayatı olumsuz etkiledi.
- Asya musonu
Güney, güneydoğu ve doğu Asya'da etkili muson yağışları, yaz mevsiminde Umman Denizi, Bengal Körfezi ve Hint Okyanusu'nda denizdeki havanın daha serin olması nedeniyle ısınan Asya kara kütlesinin alçak basınç alanı oluşturmasıyla nemli hava kütlesinin denizden karaya doğru taşınması sonucu meydana geliyor.
Yaz mevsiminde Hint Okyanusu üzerinde ortalama sıcaklık 25 santigrat dereceyken, karalarda 45 dereceye kadar çıkabiliyor. Denizden karaya doğru esen rüzgarlarla taşınan bulut kütleleri Himalaya Dağları'na kadar olan kıyı kesiminde mevsimsel yağışlara yol açıyor. Yağışlar, Hint alt kıtası, Hindi Çini ve güneydoğu Asya ülkeleri ile Çin, Kore Yarımadası ve Japonya'ya kadar olan bölgede etkili oluyor.
Ancak yağışların en yoğun etkilediği bölge, hava kütlesinin kuzeydeki Himalaya Dağları ile karşılaşarak sıkıştığı Hindistan, Nepal, Butan, Bangladeş, Myanmar'ı kapsıyor. Bu bölgede yağışlar zaman zaman on binlerce insanın evlerini terk etmesine neden olan sel felaketlerine yol açıyor.
Arapça "mevsim" anlamına gelen "muson" sözcüğü, yağışların mevsimlik olduğunu vurgulamak için kullanılıyor. Muson yağışları denildiğine akla ilk "Asya musonu" gelse de bunun dışında ABD'nin güneybatı kıyılarını ve Meksika'yı etkileyen "Kuzeybatı Pasifik Musonu" olarak adlandırılan yağışlar bu türden mevsimsel yağışlar arasında yer alıyor.
Kaynak:
