ANKARA (AA) - Romanya'da, Bükreş Yunus Emre Enstitüsü (YEE), "Holokost'u Anma Etkinliği" kapsamında 2. Dünya Savaşı döneminde Avrupa ülkelerinde çok sayıda Yahudi'nin hayatını kurtaran Türk diplomatların yaşamını anlatan "Türk Pasaportu" belgesel filminin gösterimini organize eti.
Türkiye'nin Bükreş Büyükelçiliği ve Bükreş Yunus Emre Enstitüsü iş birliği ile "Uluslararası Holokost'u Anma" haftası kapsamında düzenlenen etkinliğe, Türkiye'nin Bükreş Büyükelçisi Füsun Aramaz, Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enis Tulça, Bükreş Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Mustafa Yıldız, Romanya'da bulunan Türk iş insanları, azınlık temsilcileri, yabancı misyon şefleri ve enstitü bünyesinde Türkçe öğrenen kursiyerler katıldı.
Bükreş Büyükelçisi Aramaz, törende yaptığı konuşmada, 2. Dünya Savaşı yıllarında cesur ve duyarlı Türk diplomatlarının kendi hayatlarını riske atarak yüzlerce hayatı kurtardığını, dönemin Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin bu konuda azami gayret gösterdiğini ve Yahudileri, Türk vatandaşı yapma konusunda mücadele ettiğini belirtti.
Bükreş Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Yıldız, 2. Dünya Savaşı döneminde gerçekleşen Holokost trajedisini anmak için uluslararası belirlenen tarih 27 Ocak olmasına rağmen anma programlarının şubat ayı içinde de devam ettiğini belirtti.
Yıldız, soykırımın uluslararası hukuka göre bir suç olduğunu ve bu suçu işleyenlerin ve teşvik edenlerin cezalandırılması gerektiğini belirterek Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ne 23 Mart 1950'de taraf olan bir ülkenin ferdi olarak Türk milletinin özünde olan insani tutum ve hoşgörünün vurgulanması açısından anma etkinliğinin önem taşıdığını vurguladı.
Etkinlik kapsamında gösterimi yapılan "Türk Pasaportu" belgesel filmi, 4 yıllık araştırmanın sonucunda 3 binden fazla arşiv dosyasının taranarak hazırlanmış ve Cannes Film Festivali'nde de ödül almıştı.
Belgeselde, Avrupa ülkelerinde yaşayan çok sayıdaki Yahudi'nin hayatını kurtaran Türk diplomatların yaşadıklarına yer veriliyor.
- Türk diplomatların, zulümden kaçan Yahudilere yardımlarını belgeleyen sergi
Belgesel gösteriminin yanı sıra "Uluslararası Holokost'u Anma" haftası kapsamında 7 Şubat'ta Bükreş'teki Parlamento Sarayı'nda "Türklerin Yahudilere yüzyıllar boyunca sağladığı destek ve Türk diplomatların Yahudileri Holokost'tan kurtarma çabaları" konulu sergi düzenlenmişti.
Türkiye'nin Bükreş Büyükelçiliği, Romanya Yahudileri Birliği ve Romanya Demokrat Türk Birliği iş birliğinde düzenlenen sergiye, Romanya Yahudi Birliği Başkanı Milletvekili Silviu Vexler ve Türk milletvekili Hüseyin İbram katıldı.
Sergide, 2. Dünya Savaşı sırasında Selahattin Ülkümen, Necdet Kent, Namık Kemal Yolga başta olmak üzere Türk diplomatların, Yahudileri Holokost'tan kurtarma mücadelesine ilişkin belgelerin yanı sıra, savaş öncesi Nazi zulmünden kaçan Yahudi bilim adamlarının kabulü için Albert Einstein'ın yazdığı mektup ile Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ve Başbakan İsmet İnönü imzalı, antisemitik yayınların yasaklanmasına ilişkin kararnamelerin örneklerine yer verilmişti.
Kaynak:
