ROMA (AA) - Türkiye ile Vatikan arasındaki diplomatik ilişkilerin geçmişi, Vatikan'a bağlı yüksek öğretim kurumu Papalık Gregoryen Üniversitesinde düzenlenen etkinlikte değerlendirildi.
Papalık Gregoryen Üniversitesi Tarih ve Kültür Varlıkları Fakültesi Dekanı Rahip Marek Inglot'un evsahipliğindeki etkinliğe Türkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Lütfullah Göktaş, eski İzmir Başpiskoposu Lorenzo Piretto, İstanbul Aydın Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Doç. Dr. Mustafa Aydın, Türkiye doğumlu Rahip Pio Murat ve yazar Rinaldo Marmara ile çok sayıda ilgili katıldı.
Etkinlikte, yazar Rinaldo Marmara'nın kaleme aldığı ve İstanbul Aydın Üniversitesi Yayınlarından çıkan "Türkiye ile Vatikan Diplomatik İlişkilere Doğru" kitabı ve bu kitabın konu aldığı Monsenyör Angelo Rotta'nın Papalık İstanbul Gayriresmi Temsilcisi olarak görev yaptığı 1925-1930 dönemine odaklanıldı.
Büyükelçi Göktaş, Türkiye ile Vatikan arasındaki ilişkilere sadece diplomatların değil, Rinaldo Marmara'nın son çıkardığı bu belgeli katalog yayınının da katkı yaptığını söyledi.
Göktaş, Marmara'nın Vatikan Dışişleri Bakanlığı Arşivleri'nden derlediği bu son yayınının, hem Türkiye Cumhuriyeti'nin hem Vatikan Şehir Devleti'nin kurulduğu yıllara odaklanması hem de konuya ilgi duyan araştırmacılara döneme ilişkin bilgilere ulaşma imkanı tanıması açısından önemli olduğunu belirtti.
İstanbul Aydın Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Doç. Dr. Mustafa Aydın, Rinaldo Marmara'nın bu eserinde konu aldığı 1925-1930 döneminde Papalık İstanbul Gayriresmi Temsilcisi olarak görev yapan Monsenyör Angelo Rotta'nın resmi yazışmalarının ilişkilerin tarihi açısından büyük önem arz ettiğini dile getirerek, "1960 yıllarında başlayan Vatikan-Türkiye ilişkilerinden önce de taraflar arasındaki dostane ilişkilerin ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır." dedi.
Rinaldo Marmara, etkinlik sonrası AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Diplomatik ilişkiler 1960'ta başladı fakat önemli olan dostluk üzerine kurulu olan ilişkiler Fatih Sultan Mehmet'in zamanında başladı. Vatikan arşivlerinde aslında bunu araştırmak lazım. Bugüne kadar bunlar yapılmadı. 1-2 kitap çıkardım bunlarla alakalı tam bir araştırma yapılmadı. Bunu yapmak çok önemlidir." dedi.
Vatikan arşivlerinde çalışabilmek için Fransızca ya da İtalyanca gerektiğine işaret eden Marmara, kendisinin hazırladığı bu belgeli kataloğun bu sorunu belli bir dönem için çözdüğüne dikkati çekti.
Marmara, "Ama tabii yüzlerce kitap yapmak lazım. Ben yolunu göstermiş oldum. İnşallah başkaları da devam eder, inşallah Aydın Üniversitesi de devam eder." diye konuştu.
Kaynak:
