TRABLUS (AA) - MUTEZ VENİS - Libya'daki Temsilciler Meclisi'nin (TM) Bingazi kentinde Anayasa Mahkemesi kurma önerisi tartışmalara neden oldu.
TM geçen hafta düzenlediği bir oturumda, Meclis Başkanı Akile Salih tarafından sunulan ve Trablus'taki Anayasa Dairesi yerine Bingazi kentinde Anayasa Mahkemesi inşa edilmesi yönündeki yasa tasarısını değerlendirdi.
Anayasa Mahkemesi yasa tasarısının, metinlerin mahkemelerin kuruluşuyla ilgili formata uygunluğu konusunda görüş bildirmek üzere Yüksek Yargı Konseyi ve Yüksek Mahkeme'ye gönderilmesi yönünde oy kullandı.
Söz konusu yasa tasarısı, Temsilciler Meclisi tarafından atanan ve 13 üyeden oluşan Bingazi merkezli bir Anayasa Mahkemesi'nin kurulmasını öngörüyor.
Tasarıya göre, yasaların Anayasaya aykırılığına ancak Meclis Başkanı, Başbakan, 10 milletvekili veya 10 bakan itiraz edebilecek.
- Atılan yeni adımın nedenleri
AA muhabirine konuşan hukuk uzmanı Süleyman eş-Şuveyhidi, Temsilciler Meclisi'nin, bu süreçte, birincisi Yüksek Mahkeme'ye 35 danışmanın atanması, ikincisi ise Mahkeme kanununun değiştirilmesi gibi yargıya ilişkin birçok tartışmalı karar aldığını belirtti.
Aynı zamanda hakim olarak da görev yapan Şuveyhidi, TM'nin, Yüksek Mahkeme Başkanı Muhammed el-Hafi'yi görevden aldığını, bir ay önce de yerine başka birini atadığını ifade etti.
Şuveyhidi daha önce yaşanan siyasi krizlerde yargının bağımsızlığını korumasına rağmen halihazırda alınan kararların yargıyı bir krize soktuğunu kaydetti.
TM'nin Bingazi'de Anayasa Mahkemesi kurma girişiminin nedenlerine ilişkin de konuşan Şuveyhidi, "Durum çok açık. TM bunu iki sebepten ötürü yaptı. Birincisi, önceki yıllarda TM'nin feshini isteyen Trablus Yüksek Mahkemesi'ndeki Anayasa Dairesi'nin yönetiminden intikam almak. İkincisi ise Temsilciler Meclisi'nin Trablus'taki Anayasa Dairesi'nin çalışmalarını yeniden etkinleştirme kararı." ifadelerini kullandı.
Şuveyhidi ayrıca, "TM'nin onaylaması durumunda bu yasa tasarısı, özelde yargıya, genelde ise Libya'nın birliğine darbe olacak." ifadesini kullandı.
- Yargının politize edilmesi korkusu
Libya Devlet Yüksek Konseyi TM'nin attığı adıma ilişkin henüz bir açıklama yapmadı ancak Konsey üyeleri "yargıyı krize sokan bu adımı" reddettiklerini duyurdu.
Üyelerden Musa Ferc, yaptığı basın açıklamasında, "Kalıcı bir Anayasa olmadan Anayasa mahkemesi kurulmasını öngören yasa tasarısı, yargının bağımsızlığını etkileyeceği ve ülkedeki krizi derinleştireceği için başarısız bir öneridir." dedi.
Ferc, TM'nin ulusal bir ortaklık sağlayacak siyasi uzlaşı ortamına yoğunlaşması gerektiğini kaydetti.
- "Anayasa Dairesi, Trablus'taki silahlı güçlerden uzaklaştırılmak isteniyor"
Buna karşın TM Milletvekili Abdulmunim el-Arfi, sunulan öneriyle, Anayasa Dairesi'nin Trablus'taki silahlı güçlerden uzaklaştırılmak istendiğini söyledi.
"Trablus'taki Anayasa Dairesi, gelecek dönemde çok sayıda itirazı değerlendirecek ve savaşın taraflarından birinin lehinde hüküm verecek. Bu da daha fazla bölünmeye yol açacak." diyen Arfi, Trablus'un silahlı grupların kontrolü altında olması nedeniyle Anayasa Dairesi'nin kararlarının politik olacağını, 2014 yılında TM'nin feshine yönelik alınan kararın da bu çerçevede olduğunu savundu.
Kaynak:
