KUDÜS (AA) - İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid, ülkesinin işgal altındaki Doğu Kudüs'te yer alan Mescid-i Aksa'da "sadece Müslümanların ibadet diğer dinlere mensupların ise ziyaret etmesini" öngören statükoyu koruduğunu savundu.
Lapid, son dönemde artan gerilim, İsrail polisinin Mescid-i Aksa'ya baskınları, Aksa'da Yahudilerin ibadetine izin verilmemesini gerektiren statükonun ihlaline ilişkin suçlamalar hakkında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
İsrail polisinin Mescid-i Aksa'daki cemaate kauçuk kaplı mermi, ses bombaları ve coplarla müdahalesinin "Hamas ve İslami Cihad'a bağlı isyancıların Aksa'daki eylemlerinden" kaynaklandığını savunan Lapid, "Mescid-i Aksa'daki statükoyu koruduklarını ve gözden kaçan bir iki durum dışında İsrail polisinin, Yahudilerin Aksa'da dua etmesine izin vermediğini" iddia etti.
İsrail polisinin ramazan ayının üçüncü cuma namazının ardından Aksa'nın avlusundaki cemaate insansız hava aracıyla göz yaşartıcı gaz atmasına dair Lapid, göz yaşartıcı gazın dünyadaki tüm polis güçleri tarafından kullanıldığını ve "çok fotojenik olmasa" da polisi içeri göndermektense İHA aracılığıyla atılmasını tercih ettiklerini söyledi.
Lapid, ana akım medyayı Mescid-i Aksa'da "statükonun değiştiğine ilişkin dedikodulara yer vermekle" suçladı.
- Lapid'den polisin müdahalesine destek
İsrail polisinin Mescid-i Aksa'ya müdahalesini desteklediğini ve kullandığı gücü meşru gördüğünü söyleyen Lapid, binlerce kişi namaza gelmeden önce daha büyük bir felaketin polisin müdahalesiyle önlendiğini iddia etti.
Mescid-i Aksa'da "Yahudilerin dua etmesi ve polisin buna göz yummasına" ilişkin Lapid, şunları kaydetti:
"Ben şahsi olarak Yahudilerin, İsrail devletinde dini özgürlüğü olmaması, Yahudilerin kendileri adına kutsal kabul ettikleri mekandan yasaklanmasını kabul etmiyorum.
Polise verilen talimatları biliyorum. Polis talimatları gayet sıkı, statükonun olduğu gibi kalması için ellerinden gelenin en iyisini yapıyorlar. Statükoya göre Müslümanlar Aksa'da ibadet edebilir, diğer dinlerse sadece ziyaret edebilir."
Lapid, Kıyamet Kilisesi'nde Ortodoksların "kutsal ateş" ayinine katılımına getirilen kısıtlamalar ve Eski Şehir bölgesinde polisin bazı Hristiyanlarla arbede yaşaması hakkında ise "İsrail'in getirdiği kısıtlamanın ibadet alanının dar olmasından kaynaklandığını, olabildiğince kişiyi kiliseye almak için ellerinden geleni yaptıklarını" ileri sürdü.
Gazze'den İsrail'e fırlatılan roketleri "kabul edilemez" bulduklarını ifade eden Lapid, Gazze'deki 10 bin Filistinliye çıkartılan çalışma izinlerini iki katına yükseltme kararını "gözden geçirdiklerini" belirtti.
- Fanatik Yahudilerin Mescid-i Aksa baskınları
İsrail güçleri, 15 Nisan Cuma günü sabah namazının ardından Mescid-i Aksa'daki Filistinlilere ses bombası, göz yaşartıcı gaz ve plastik mermiyle müdahale etmişti. Olaylarda 152 Filistinli yaralanmış, yüzlercesi de gözaltına alınmıştı.
İsrail polisi, 22 Nisan'da bir kez daha binlerce kişinin sabah namazını eda etmesinin ardından Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemiş, ses bombası ve plastik mermilerle Filistinlilere saldırmıştı.
Filistin Kızılayı, olaylarda 31 Filistinlinin yaralandığını, bunlardan 14'ünün hastanede tedavi altına alındığını bildirmişti.
Olaylar sırasında Mescid-i Aksa'nın avlusundaki ağaçlardan birinin alev alması sonucu çıkan yangın, Kudüs İslami Vakıflar İdaresi ekipleri tarafından söndürülmüştü.
Kudüs İslami Vakıflar İdaresi, Mescid-i Aksa'ya 17-21 Nisan arası 3 bin 670 fanatik Yahudi yerleşimcinin baskın düzenlediğini açıklamıştı.
Tel Aviv yönetimi, olayların ardından 22 Nisan Cuma gününden ramazan bayramının 3. gününe kadar fanatik Yahudi yerleşimcilerin Aksa'ya girişine izin verilmemesi yönünde karar almıştı.
- Kudüs İslami Vakıflar İdaresinin egemenliği ihlal ediliyor
Mescid-i Aksa, İsrail ile Ürdün arasında 26 Ekim 1994'te imzalanan barış antlaşmasına göre Ürdün Vakıflar, İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığına bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresinin himayesinde bulunuyor.
Ancak Yahudiler, 2003'ten bu yana İdarenin izni olmadan İsrail'in tek taraflı kararıyla polis eşliğinde kutsal mabede giriyor.
Bu girişleri baskın olarak nitelendiren Kudüs İslami Vakıflar İdaresi, Müslümanların egemenliğinin ihlal edildiğini belirtiyor.
- Statükoya göre Aksa'da Yahudiler ibadet edemez
Statükoya göre, fanatik Yahudi yerleşimcilerin Aksa'da ibadet etmesine izin verilmemesi gerekiyor. Ancak, fanatik Yahudi yerleşimciler sık sık İsrail polisi korumasında Aksa'ya baskın yapıyor.
İsrail'de bir mahkeme, Ekim 2021'de Yahudilerin Mescid-i Aksa'da "sessizce" ibadet etmelerinin kanuna aykırı olmadığına hükmetmiş, söz konusu karar Filistin sokağı ve İslam dünyasında tepkiyle karşılanmıştı.
Kaynak:
