LONDRA (AA) - İngiltere, kontrolünde tuttuğu Hint Okyanusu'nda bulunan Chagos Takımadaları'nın geleceğine ilişkin Morityus'la müzakerelere başlamayı kabul etti.
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, Morityus'la krizine neden olan Chagos Takımadaları'nın geleceğine ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, gelecek yılın başlarında bir anlaşmaya varmak amacıyla Morityus'la yapıcı müzakerelere başlama konusunda anlaştıklarını bildirdi.
Cleverly, "İlgili yasal işlemleri dikkate alarak Chagos Takımadaları'nın eski sakinleriyle ilgili olanlar da dahil tüm çözülmemiş sorunları çözmek için uluslararası hukuk temelinde bir anlaşma sağlamayı amaçlıyoruz." ifadesini kullandı.
İngiliz Bakan, ayrıca, müzakerelerin adalardaki egemenlik konusunu da içereceğine dikkati çekti.
Cleverly, Chagos Takımadaları'nın en büyüğü Diego Garcia Adası'ndaki ABD-İngiltere ortak askeri üssünün etkin operasyonunun ise garanti altına alınacağını sözlerine ekledi.
- BM ve Uluslararası Adalet Divanı iade edilmesini istiyor
Uluslararası Adalet Divanı, 25 Şubat 2019'da İngiltere'nin Chagos Takımadaları üzerindeki egemenliğinin yasa dışı olduğuna hükmetmiş ve Londra'ya adaları Morityus'a iade etmesini tavsiye etmişti.
Ayrıca, 22 Mayıs 2019'da Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda da İngiltere'den takımadaların kontrolünü 6 ay içinde bırakarak burayı Morityus'a geri vermesi yönünde karar alınmıştı.
Bu kararların ardından Morityus Meclisi de Temmuz 2019'da Chagos Takımadaları'nın kendi yönetimine geçmesi kararı almıştı.
BM'nin İngiltere'ye tanıdığı 6 aylık süre 22 Kasım 2019'da dolsa da takımadaların iadesine ilişkin İngiliz tarafından şu ana kadar herhangi bir adım atılmamıştı.
- İngiltere'nin sömürge yönetimi
Hint Okyanusu'ndaki ada ülkelerinden Morityus Cumhuriyeti, 1598'de Hollanda, 1715'te Fransa sömürgesi oldu. Morityus, 1814'teki Paris Anlaşması ile İngiltere hakimiyetine girdi.
Yaklaşık 150 yıl bu adaları sömüren İngiltere, BM baskısıyla 1968'de Morityus'a bağımsızlığını vermeden 3 yıl önce, Chagos Takımadaları'nı ülkeden ayırarak elinde tuttu.
Chagos'un yanı sıra Aldabra, Farquhar ve Desroche adalarını da Şeyseller'den ayıran İngiltere, söz konusu adaları 1965'te İngiliz Hint Okyanusu Bölgesi'nin (İHOB) parçası ilan etti.
İngiltere, Şeyseller'den ayırdığı adaları daha sonra geri vermek zorunda kalsa da toplam 2 bin 300 adacığın bulunduğu İHOB ile Hint alt kıtasının güneyinde varlığını sürdürdü.
İngiltere İHOB içerisindeki Chagos Takımadaları'nın en büyüğü olan mercan ada Diego Garcia'yı 1966'da müttefiki ABD'ye 50 yıllığına kiraladı.
Kaynak:
