TAŞKENT/NUR SULTAN/BİŞKEK (AA) - Orta Asya-Hindistan Birinci Liderler Zirvesi çevrim içi yapıldı.
Hindistan Başbakanı Narendra Modi'nin inisiyatifiyle düzenlenen toplantıya Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov katıldı.
Toplantının açılışında konuşan Modi, Hindistan'ın Orta Asya ülkeleriyle derin tarihi ve kültürel bağlara sahip olduğunu kaydederek, söz konusu toplantının taraflar arasındaki çok eskiye dayanan ilişkileri daha da geliştirmeye hizmet edeceğini belirtti.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, ilişkilerin kurulduğu 30 yıllık süreçte Orta Asya ülkeleriyle Hindistan arasında yapıcı ve siyasi bir diyalog oluştuğunu kaydetti.
Asya'nın dünya ekonomisindeki rolünün artmaya devam ettiğine ve gün geçtikçe de küresel yatırımın çekim merkezi haline geldiğine dikkati çeken Tokayev, "Bu, ülkelerimiz arasında karşılıklı yarar sağlayan iş birliği için büyük imkanlar sunuyor." dedi.
Tokayev, denize kıyısı olmayan Orta Asya ülkeleri için uluslararası ulaşım koridorlarının stratejik öneme sahip olduğunu belirterek, "Orta ve Güney Asya arasında güvenli ve verimli ulaşım altyapısının oluşturulması gerektiğine inanıyorum. Bu amaçla bölgeler arası ulaştırma ve lojistik konsorsiyumunun kurulmasını öneriyorum." ifadesini kullandı.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, zirvenin düzenlenmesiyle ilgili inisiyatifinden dolayı Modi'ye teşekkür ederek, zirvenin bölge ülkeleri ile Hindistan arasındaki dostluk ve karşılıklı saygıya dayanan çok yönlü ilişkilerin daha da gelişmesine katkı sağlayacağını belirtti.
Mirziyoyev, Hindistan'ın çağdaş ve dinamik olarak büyüyen ve uluslararası arenada büyük saygınlığı ve ekonomik etkisi olan bir ülke olduğunu kaydederek, "Hindistan bizim için güvenilir stratejik ortaktır. Özbekistan, Hindistan-Orta Asya formatındaki stratejik ortaklık ve yapıcı iş birliğinin daha da geliştirilmesini bundan sonra da destekleyecektir." dedi.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, bu yıl Orta Asya ve Hindistan ile ikili diplomatik ilişkilerin kurulmasının 30. yılının kutladığını kaydederek, "Yıllar içinde karşılıklı çabalar sayesinde ülkelerimiz dostane ilişkiler ve siyasi, ekonomik, kültürel, insani ve güvenlik alanlarında iş birliğini geliştirmek için stratejik ortaklıklar kurmuştur." dedi.
Caparov, Kırgızistan olarak, karşılıklı ve verimli bölgesel kalkınmanın daha da gelişmesine katkıda bulunacağına inandığı "Hindistan-Orta Asya Diyaloğu" toplantısının bu yıl liderler düzeyinde düzenlenmesi yönündeki Hindistan'ın girişimini desteklediğini ifade etti.
Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman, bölgesel ulaşım ve taşımacılık ağlarının geliştirilmesinin bölge ülkeleri ile Hindistan arasındaki ticaret ve ekonomik iş birliğinin güçlendirilmesine katkı sağlayacağını vurgulayarak, bu çerçevede "Mumbai-Çabahar-Orta Asya" ulaşım güzergahının geliştirilmesinin öneminin altını çizdi.
Rahman, ayrıca Afganistan'daki zor duruma dikkati çekerek, Birleşmiş Milletler'in Afganistan'ın uzun süredir acı çeken halkına insani yardım sağlanması çağrısını desteklediklerini belirtti.
Türkmenistan Cumhurbaşkanı Berdimuhammedov da modern ekonomik kalkınma modeline ve uluslararası ekonomik deneyime sahip Hindistan'ın, Türkmenistan'ın yakın dostu ve önemli ortağı olduğunu, aynı zamanda Türkmenistan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk devletler arasında yer aldığını söyledi.
Berdimuhammedov, Hindistan'ın küresel arenada izlediği dengeli politikaya ve önemli role derin saygı duyduklarını dile getirdi.
Hindistan'ı Türkmenistan ile iş birliğini geliştirmeye istekli ve hazır gördüklerini vurgulayan Berdimuhammedov, Türkmen-Hint iş birliğinin açıklık, eşitlik, güven ve karşılıklı yarar ilkelerine dayalı olarak geliştiğini ve bu ilişkilerin gelecekte iki ülke halklarının temel çıkarlarına hizmet edeceğini aktardı.
Toplantıda, Orta Asya ülkeleri ile Hindistan arasında çeşitli alanlardaki ilişkilerin durumu ve geleceğiyle ilgili meseleler ele alındı.
Zirve sonunda liderler, Birinci Orta Asya-Hindistan Liderler Zirvesi Ortak Deklarasyonu'nu kabul etti.
Kaynak:
