ANKARA (AA) - Bilim insanları, dinozorların sonunu getiren 12 kilometre çapındaki göktaşının, Dünya'ya bahar aylarında çarptığını bildirdi.
Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, 66 milyon yıl önce dinozor türünü yok eden meteorun, yılın hangi diliminde Dünya'ya çarptığına dair çalışma yer aldı.
Paleontologlar, Kuzey Dakota'da Tanis adında 2019'da keşfettikleri ve hayvan kalıntıları açısından zengin bölgedeki fosilleri inceledi.
Bilim insanları, meteorun Dünya'ya çarpmasından sonraki 1 saat içinde tsunami benzeri dalgalarla ölen kaşık balığı ve mersin balıklarının iyi korunmuş kalıntılarını, dünyanın en parlak X-ray ışınlarını üreten parçacık hızlandırıcısını kullanmak için Fransa'daki Avrupa Sinkrotron Radyasyonu Tesisi'ne götürdü.
Kemiklerde, ağaçların gövdelerinde her yıl olduğu gibi mevsimsel büyüme olduğunu fark eden araştırmacılar, kemiklerin şekil ve büyüklüklerinin mevsime göre farklılaştığını gözlemledi.
İsveç Uppsala Üniversitesinden araştırmacı Dennis Voeten, tüm balık kemiği hücreleri yoğunluğu ve büyüklüğünün içinde bulunulan mevsimi gösterdiğini, ayrıca parçacık hızlandırıcının da boyutları yansıtmasıyla meteorun vurma zamanını belirleyebildiklerini aktardı.
Voeten, “Hem hücre yoğunluğu hem de büyüklüğünün yükselişte olduğunu ancak zirveye ulaşmadığını gördük. Bu da büyümelerinin ilkbaharda aniden durduğunu gösteriyor.” değerlendirmesini yaptı.
Ayrıca kemiklerde ne kadar plankton olduğunu tespit etmek amacıyla karbon analizi yapan bilim insanları, en fazla yaz aylarında plankton görüldüğünü, kemiklerde de yaz ayı seviyelerine yakın miktarda plankton olduğunu kaydetti.
Meteorun hangi mevsimde Dünya'ya çarptığını anlamak, bilim insanlarının bazı hayvanlar yok olurken diğerlerinin neden yaşayabildiğini açıklamalarına katkı sağlayacağı düşünülüyor.
Kuzey Yarım Küre'de ilkbahar yaşanırken, kış uykusundan uyanmış hayvanların meteor çarpmasının etkilerinden kurtulmasının mümkün olmadığı belirtilerek Güney Yarım Küre'de kış uykusuna hazırlanan ve yeraltına çekilmiş olan hayvanların bu sayede çarpmanın etkisinden korunmuş olabileceği ifade ediliyor.
Kaynak:
