İSTANBUL (AA) - Zeytinburnu Kültür Sanat Merkezi'nde moderatörlüğünü mimar Olcay Aydemir'in üstlendiği "Mimarlık ve Yaşam" konulu söyleşi gerçekleştirildi.
Zeytinburnu Belediyesinden yapılan açıklamaya göre, söyleşiye katılan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Görevlisi Hayri Fehmi Yılmaz, sur dışında tarihi savaşlara meydan olan Zeytinburnu'na dair açıklamalarda bulundu.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Yılmaz, "Zeytinburnu 1950'lerden sonra çok nitelikli olmayan konutlarla dolu bir semt haline gelince İstanbullunun zihnindeki imgesi de değişiyor. Kültür varlıkları açısından zengin bir yer gibi düşünülmüyor. Hemen surların dışındaki bir semttir burası ve 5. yüzyıldaki o duvarların önü neredeyse 15. yüzyıla kadar bin yıl boyunca dünyanın bütün ordularına şahitlik etmiştir." ifadelerini kullandı.
Yılmaz, 626 yılının dünya tarihinin en önemli dönüm noktası olduğunun altını çizerek şunları kaydetti:
"Zeytinburnu dünyanın en iyi bildiğimiz savaş alanlarından bir tanesidir. Atilla ve Hunlar bu duvarların önüne kadar geldiler. Avarlar 7. yüzyılda surlara dayandılar. Bunlar Avrasya halklarıdır. Çin'in kuzeyinden başlayıp dalga dalga Batı'ya doğru gelen bu muhteşem göçebe kültür, Asya'nın kuzeyinde yerleşik alanların dışından Avrupa'nın ortasına kadar gider. Bunlar dünya tarihinin en ilginç süreçlerini başlatan olaylardır. Kavimler Göçü, Roma'nın sonunu hazırlamıştır. Bu olaylar hep halkların Batı'ya göçü ile ilgilidir. Hunlar, Avarlar, Hazarlar, Bulgarlar, Kumanlar, Peçenekler, Uzlar… Yani arka arkaya inanılmaz sayıda halk dalgalar halinde gelir."
Doğu ve Batı uygarlıklarının "Konstantinopolis"i defalarca ele geçirmeye çalıştıklarını ancak başarılı olamadıklarını aktaran Yılmaz, şu bilgileri verdi:
"Burayı kuşatanları saydığınızda inanılmaz bir liste elde ediyorsunuz. Selçuklulardan itibaren Türkler defalarca duvarların önüne geldi. Araplar da geldi. Müslümanların en büyük savaşları burada gerçekleşti. Bu toplulukların hepsi Zeytinburnu'nda beklediler. Rusların yani Kiev Prensliği'nin ilk tarih sahnesine çıktıkları yer burasıdır. Düşünün dünyanın en büyük milletlerinden biri neredeyse bu duvarların önünde yani Zeytinburnu'nda tanımlanır. Sonrasında İranlılar geliyor. Sasaniler, Doğu'nun en büyük uygarlığı defalarca Batı'nın bu büyük kentini ele geçirmeye çalışıyor. Ama bir türlü başaramıyor."
Yılmaz, Zeytinburnu'nda sanayileşmenin 15. yüzyılda tabakhanelerle başladığını, 19. yüzyıla gelindiğinde ise Yedikule'den itibaren Haliç kıyısındaki gibi bir sanayi bölgesinin geliştiğini anlatarak "Osmanlı arkeolojisi için müthiş şeyler ortaya çıktı. Zeytinburnu'nun bu ilginç hikayesinin yanına bir de Osmanlı arkeolojisi eklendi. Sur içinde bu kadar şanslı olmayabiliyoruz. Çünkü bir sürü katman olduğu için modern katmanlar en üstteki Osmanlı tabakasını tahrip ediyor. Ama burada Osmanlı verilerini çok iyi takip edebiliyoruz. Demirhane Fabrikası'nın kazılarında Osmanlı evresinin bütün izleri ortaya çıktı. Osmanlı arkeolojisi için Zeytinburnu büyük bir potansiyele sahiptir." dedi.
Kaynak:
