İSTANBUL (AA) - Hazine ve Maliye Bakanlığının "Pandemi Sonrası Dönemde Ekonomi Paradigmasında Dönüşüm ve Yükselen Ülkeler" temasıyla düzenlediği "Ekonomik Dönüşüm Zirvesi" kapsamında gerçekleştirilen "Yeni Dönemde Altyapı Yatırımlarının Artan Önemi" panelinde uluslararası akademisyenler, altyapı yatırımlarının ekonomiye etkilerini ele aldı.
Panelde konuşan Asya Kalkınma Bankası'nın Ekonomik Araştırma ve Bölgesel İş Birliği Departmanı Stratejik Bilgi Girişimleri Ekonomik Danışmanı Donghyun Park, Çin'in Hindistan'a göre önde olduğunu, bunda Çin'in altyapısının yüksek olmasının etkili olduğunu belirtti.
Türkiye'nin 20 yılda hızlı ekonomik büyüme yaşadığını ifade eden Park, "Çünkü Türkiye, altyapıya ciddi yatırım yaptı. İlerleyen dönemde Türkiye'yi zorluklar bekliyor. Orta gelir tuzağından kurtulmak için yapması gerekenler var. Türkiye, Güney Kore gibi bunu yapacak mı? Türkiye'nin Güney Kore yönüne gitmesini bekliyoruz. Orta gelir tuzağını aşmak için altyapıya olan ihtiyaç artıyor." diye konuştu.
Park, Türkiye'nin üst orta gelir ülkesi olduğunu, ekonomisinin üretime dayandığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Sermaye ve istihdamı verimli şekilde kullanırsanız buna ulaşabiliyorsunuz. Güney Kore bunu hızlı ve kusursuz şekilde yaşadı. Güney Kore, Türkiye için önemli referans noktası. Kuvvetli üretkenlik artışı ve inovasyon çok önemli. Yüksek orta gelir seviyesinde internet altyapı sistemleri çok önemli. Güney Kore bu alandaki sıçramasını yaptı, sıra Türkiye'de. İletişim ve internet teknolojisi nihai sıçramayı bize verecek unsurlar."
Türkiye'de güneş enerjisi sistemlerinin artmasının önemini vurgulayan Park, "Genel olarak, Türkiye, 20 yılda çok iyi performans çıkardı, neredeyse sıfırdan başlayarak bunu yaptı. Türkiye'nin yüksek gelire sıçramasında Anadolu kaplanları çok önemli rol oynayacak. Türkiye'de Anadolu kaplanlarının önünün açılması gerekiyor. Anadolu kaplanlarının büyük kısmı ihracata odaklı çalışıyor." dedi.
Güney Kaliforniya Üniversitesi Ekonomi Profesörü Cheng Hsiao ise altyapı yatırımlarının getirisinin son derece yüksek olduğunu ancak küreselleşmenin getirdiği aşamayla birlikte artan ulusallaşma ve derinleşmenin arttığını söyledi.
ABD'nin yabancı yatırımlara ket vurduğunu belirten Hsiao, "Altyapı yatırımları son derece maliyetli, bu yatırımların bitmesi yıllar alıyor. Doğrudan getirileri küçük kalabiliyor. Dünyada yüksek enflasyon oranları ve faiz artırımları görüyoruz. Finans düzeninde inovasyona ihtiyaç var. Böylelikle altyapı yatırımları daha sürdürülebilir kılınabilir." diye konuştu.
- "2016'dan 2040 yılına kadar 94 trilyon dolarlık bir yatırıma ihtiyaç var"
İsveç Linköping Üniversitesi'nden Finans Ekonomi Profesörü Gazi Salah Uddin, ekonomilerin iyileştirilmesi için kamu yatırımlarının yanı sıra özel yatırımların da önemli olduğunu söyledi.
Altyapı finansmanının etkilerine değinen Gazi Salah Uddin, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Küresel altyapı boşluğundan bahsediyoruz. Aslında 2016'dan 2040 yılına kadar 94 trilyon dolarlık bir yatırıma ihtiyaç var, bu yılda 3,7 trilyon dolarlık bir tutara karşılık geliyor. Bu yatırım düzenine ulaşmak için aynı zamanda GSYH'nin yüzde 3,5'ini altyapı yatırımına aktarmamız lazım. İçinden geçtiğimiz bağlamda aslında Asya ihtiyaç duyulan küresel altyapı yatırımının yüzde 54'üne karşılık geliyor, yüzde 22'si ABD ve aynı zamanda Çin de yine küresel altyapı ihtiyacının yüzde 30'una sahip. Düşük ve orta gelirli ülkelerin sürdürülebilir ekonomik gelişim süreçlerini karşılayabilmek için bu yatırıma ihtiyaçları var. Küresel ekonomi için altyapı yatırımları kritik önemde.
Özel sektör, altyapı yatırımlarında en önemli katkı sağlayıcı etkenlerden bir tanesi. Brezilya, Çin, Endonezya, Hindistan ve Türkiye gibi daha zengin gelişmekte olan ülkelerin yüzde 98'i finansmanını enerji ve telekom sektörlerine ayırdı. Bu da yine bir başka önem arz eden konu olarak karşımıza çıkıyor. Genel itibarıyla altyapı kalitesine baktığımızda Malezya ve Türkiye öne çıkıyor. Yani Türkiye aslında altyapı finansmanı konusunda daha cazip bir konuma gelebilir."
Centennial Group Ortağı Manu Bhaskaran, konuşmasında, altyapı planlamasının çok sayıda ülkenin kalkınma planlarını şekillendirdiğini ve artırdığını söyledi.
Güneydoğu Asya ve Hindistan'ın küresel büyümeye önümüzdeki yıllarda çok ciddi katkıda bulunacağını ve bunun da kısmen altyapı yatırımlarına bağlı olduğunu vurgulayan Bhaskaran, dünyada bu anlamda öne çıkan kriterler ve ülkelerin yapması gerekenler hakkında katılımcılara bilgi verdi.
University Institute of Lisbon'dan Ekonomi Profesörü Sofia Vale ise kamu yatırımlarının tüm ülkelere etkilerine değinen bir sunum gerçekleştirdi.
Kaynak:
