İSTANBUL (AA) - Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, Türkiye-Kazakistan ekonomik ilişkileriyle ilgili olarak, "Küresel ticaret zincirlerinde önemli yapısal değişikliklerin yaşandığı böylesi bir dönemde dost ve kardeş ülkeler olarak, birbirimize daha yakın durmalıyız. Çünkü önemli bir konjonktürel dalgalanma tüm dünyayı sarmış durumda." dedi.
Gülle, moderatörlüğünü Anadolu Ajansı Finans Haberleri Editörü Yılmaz Yıldız'ın yaptığı, Kazakistan Sanal Ticaret Heyeti açılış programında konuştu.
Salgının başından bu yana 99'uncu Sanal Ticaret Heyeti organizasyonuna imza attıklarını anımsatan Gülle, "Türk Cumhuriyetlerine düzenlenen heyetlere ayrı bir önem atfediyoruz. Kazakistan, bağımsızlığını duyurduğu ilk günden bu yana, ülkemizle her alanda başarılı ilişkiler kurdu, çok boyutlu ve stratejik bir iş birliği gerçekleştirdi. Bugün, yaklaşık 3 milyar doları bulan karşılıklı ticaret hacmi, iki ülke arasındaki istikrarlı ticareti net bir şekilde gösteriyor. Yine de bu hacim, olması gereken seviyelerin altında." dedi.
Gülle, ikili ticarete ilişkin şu bilgileri verdi:
"Kazakistan'a olan ihracatımızın 2020 yılında pandemiye rağmen artış göstermesi ve 1 milyar dolar seviyesine yaklaşması oldukça değerliydi. Bu yılın ilk 9 ayında Kazakistan'a ihracatımız yüzde 36 artışla, geçen yılın tamamındaki rakamı yakalamış durumda. Sektörel bazda Kazakistan'a ihracatımıza baktığımızda ise 287 milyon dolarla hazır giyim sektörümüz birinci, 100 milyon dolarla kimyevi sektörümüz ikinci ve 96 milyon dolarlık ihracatla makine sektörümüz üçüncü oldu. Geçtiğimiz yıla göre Kazakistan'a ihracatımızda hazır giyimde yüzde 67, kimyevi maddelerde yüzde 29, makinelerde yüzde 36 artış yaşandı. Bu artışın gerek Kazakistan'da, gerekse bölgedeki diğer ülkelerde katlanarak sürmesi en büyük arzumuz. Kazakistan'a bu yıl 4 bin 487 kalemde ürün ihracatı gerçekleştirmiş durumdayız. Bu son derece ciddi bir rakam."
Bu dönemde ticari iş birliklerinin önemini artırdığına vurgu yapan Gülle, "Küresel ticaret zincirlerinde önemli yapısal değişikliklerin yaşandığı böylesi bir dönemde dost ve kardeş ülkeler olarak birbirimize daha yakın durmalıyız. Çünkü önemli bir konjonktürel dalgalanma tüm dünyayı sarmış durumda. Küresel anlamda ciddi bir enflasyonist baskı var. Belirsizlikler çağında dost ve kardeş ülkelerle ticaret diplomasisi giderek önem kazanıyor. Bu dönemde güç birliği yapmamız hiç olmadığı kadar önemli." şeklinde konuştu.
- "(Kazakistan'la ticaret) Daha büyük potansiyel ve kapasite var"
Türkiye'nin Nur Sultan Büyükelçisi Ufuk Ekici de Kazakistan'ın farklı konularda öne çıkan bir ülke olduğunu belirterek, "Kazakistan, 16 Aralık'ta 30'uncu bağımsızlık yıl dönümünü kutlayacak. Bağımsızlığını ilan etmesinden yarım saat sonra ilk tanıyan ülke Türkiye oldu. O tarihlerden bu yana hem yatırımcılarımız hem ihracatçılarımız bu ülkede çok önemli faaliyetlerde bulundu." diye konuştu.
Kazakistan'da çok farklı sektörlerde Türkiye'den ihracatçıları görmenin mümkün olduğunu aktaran Ekici, Kazakistan'ın Orta Asya'da ekonomisi en yüksek seviyeye ulaşmış, sosyal bakımdan en üst seviyeye ulaşmış bir kardeş ülke olduğunu vurguladı.
Ekici, "Ortak tarihimizin, dilimizin, dinimizin bir olduğu bir ülke. Bu anlamda da bize bazı avantajlar sağlıyor. Kazakistan, 70'li yıllarda başlayan petrol üretimi, doğal gaz ve daha sonra bağımsızlığın ilanından itibaren 90'lı yıllarda yeni petrol yataklarının kurulmasıyla ekonomisini güçlendirdi. Bugün ihracatının yaklaşık yüzde 70-80'i petrol ve petrol ürünleri. İthalatına baktığımızda net ithalatçı diyebiliriz. 90'lu yılların başında Kazakistan'la ticaret hacmimiz yaklaşık 30 milyon dolar civarındaydı, bugün yaklaşık 3 milyar dolar. Daha büyük potansiyel ve kapasite var. Hep birlikte bu kapasiteyi daha da yükseltme, mevcut olan kapasiteyi daha iyi kullanma yönünde çaba sarf edeceğiz." ifadelerini kullandı.
- "Türk Devletleri Teşkilatı, ticaret hacminin artışına yönelik adımları beraberinde getirecek"
Kazakistan'a gerçekleştirilen ihracatta salgına rağmen yüzde 30 civarında bir artış olduğuna işaret eden Ekici, bu pastadan ne kadar büyük pay alınabilirse o kadar iyi olacağını ifade etti.
Ekici, şunları kaydetti:
"İhracatçılarımız ortaklar bulmak, ithalat ve satış zincirleri kuran şirketlerle temas etmek, 'showroomlar' açmak, kurumsallaşmak yoluyla buradaki pazara daha rahat nüfuz edebilirler. İhracatının büyük bir kısmı petrol ve petrol ürünleri dedik ama diğer birçok alanda ülkemizden tekstil, küçük makina ve benzeri aksamları ithal ediyor. 12 Kasım'da İstanbul'da Türk Konseyi zirve toplantısı gerçekleştirildi. Bu zirve toplantısında Türk Devletleri Teşkilatı kuruldu. Zirvede aynı zamanda bir zirve bildirisi ve 2040 Vizyon Belgesi açıklandı. Bu belgeye baktığımızda hem ulaştırma hem gümrük, ithalat, ihracatı teşvik edecek bazı alanlarda önemli kararların alındığını da gördük. Özellikle Hazar geçişli Orta Koridor'un geliştirilmesi ki bu tır taşımacılığından tren yolu taşımacılığına geçişi daha da hızlandıracak. Gümrük konularında ortak kararların, uyumlu politikaların geliştirilmesi yönünde kararlar var. Türk Devletleri Teşkilatı içerisinde alınan kararlar, ticaret hacminin artması yönünde bazı adımları da beraberinde getirecektir."
Nur Sultan Ticaret Müşaviri Erk Oyal da yaptığı sunumda, gelişmekte olan Kazakistan'a yapılacak ihracatta yüksek motivasyona sahip olunması gerektiğini belirterek, "Bölge ülkelerinde tecrübe edinilmesi ve Kazakça-Rusça dillerine vakıf olunması büyük önem arz ediyor. Kazakistan'a ihracatın uzun vadeli bir perspektifle hazırlanması gerekiyor. Kazakistan'da ithalat tercihleri, serbest piyasa koşullarında müşterilerin beklentileri doğrultusunda belli oluyor." ifadelerini kullandı.
Kaynak:
