TÜİK, enflasyon sepetini güncelledi

TÜİK'in internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, kurum, her yıl fiyat derlenen yerleşim ve iş yerleri ile sepette yer alan ürünler, ağırlıkları ile ürün tanımlarını güncelliyor.

Buna göre, TÜFE, toplumun tüketim kalıplarını mümkün olduğunca gerçeğe yakın şekilde yansıtmayı hedefleyen mal ve hizmet sepeti üzerinden hesaplanıyor.

Piyasada mevcut tüm mal ve hizmet fiyatlarının takip edilmesinin mümkün olmaması nedeniyle TÜFE hesaplaması için hane halklarının tüketim harcamalarında önemli yer tutan mal ve hizmetler dikkate alınarak bir sepet oluşturuluyor. Söz konusu sepet, tüketicilerin günlük yaşamlarında sıkça tercih ettiği ürün ve hizmetleri içeriyor.

Gelir İdaresi Başkanlığından (GİB) 2019'dan itibaren iş yerlerine ait ciro verilerinin elde edilmesiyle, perakende sektöründe yer alan marketler ve giyim mağazaları için ciro değerleri kullanılarak iş yeri örneklemi belirleniyor.

Her yıl aralık ayında en güncel ciro verileri incelenerek, il bazında fiyat derlenen iş yerleri gözden geçiriliyor. Perakende ticaret sektöründe yer alan iş yerlerinin il bazında ciro büyüklükleri esas alınarak tüketicilerin o ilde yoğun olarak tercih ettiği, en çok satış yapan zincir ve yerel firmalardan fiyat derlenmesi amaçlanıyor.

Sepette yer alan ürünlerin sayısı değişiyor
Açıklamaya göre, bu yıl itibarıyla alandan veri derleme yöntemiyle elde edilecek fiyat sayısı, derlenen toplam fiyat sayısının yaklaşık yüzde 50,3'ünü oluşturacak.

TÜFE'de bu yıl 81 il ve 233 ilçe kapsamında, 29 bin 941 iş yeri ve 5 bin 246 konuttan (kira) 407 madde ve 951 madde çeşidi için her ay yaklaşık 609 bin 382 fiyat derlenecek.

Her yıl aralık ayında yapılan güncellemede, ağırlığı artan mal ve hizmetler endeks sepetine dahil edilirken, ağırlığı azalan ürünler sepetten çıkartılıyor. Bu nedenle, TÜFE sepetinde yer alan ürünlerin sayısı her yıl değişim gösteriyor. TÜFE tüketim sepeti ve ağırlıkları ise yıl içinde değişmeden sabit kalıyor.

Güncellemeye göre, bu yıl sepete yeni giren maddeler implant tedavi ücreti, otomobil (elektrikli) ve güneş gözlüğü olurken, kadın pardösüsü ve şemsiye ise sepetten çıkarıldı.

Ayrıca, sepette yer alan "hijyenik zeminler için temizlik ve bakım ürünleri", "otomobil (dizel)", "otomobil (benzinli)", "tren ücreti (şehirler arası)", "uçak bileti ücreti", "cep telefonu görüşme ücreti", "özel televizyon ve çevrim içi yayın hizmetleri", "diğer kitaplar" ile "yurt dışı bir hafta ve daha fazla süreli tur" başlıklarının altına yeni madde çeşitleri eklendi.

Ana grup ağırlıkları
TÜFE hesaplamalarında kullanılacak ana grup ağırlıkları da belirlendi. Buna göre, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 24,98'den yüzde 24,96'ya, ulaştırmanın ağırlığı 17,35'ten 15,34'e gerilerken, konutun ağırlığı yüzde 14,2'den yüzde 15,21'e yükseldi.

Gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ve tütün, ev eşyası ile ulaştırma gruplarının ağırlıkları düşerken, konut, sağlık, eğlence ve kültür, lokanta ve oteller, eğitim, giyim ve ayakkabı, çeşitli mal ve hizmetler ile haberleşmede gruplarının ağırlığının arttığı görüldü.

Söz konusu ağırlıklar, alkollü içeceklerde ve tütünde yüzde 3,52, eğitimde yüzde 2,3, giyim ve ayakkabıda yüzde 7,16, ev eşyasında yüzde 7,67, sağlıkta yüzde 4,09, haberleşmede yüzde 3,62, eğlence ve kültürde yüzde 3,36, lokanta ve otellerde yüzde 8,31, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 4,43 olarak belirlendi.

Kaynak: AA