ANKARA (AA) - Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıklarının 2022'de 61,9 milyar lira yatırım yapması planlanıyor.
"Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2022 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının Tespit Edilmesi Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı" Resmi Gazete'de yayımlandı.
Kararla 2022 yılında kamu işletmelerinin ülke kaynaklarını etkin ve verimli kullanmak suretiyle işletmecilik faaliyetlerini yerine getirmelerini ve kendi değerlerini azami düzeye çıkartmalarını sağlayacak strateji ve yöntemler belirlendi.
Buna göre, kamu teşebbüsleri, kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde tüm işletmecilik faaliyetlerinde verimliliği ve karlılığı artıracak tedbirler alacak ve etkin bir insan kaynakları politikası izlenecek.
Atıl durumdaki gayrimenkuller değerlendirilecek, üretilecek mal ve hizmetlere yönelik tedarik edilecek ham madde miktarı ve fiyatıyla üretilen mal ve hizmetlerin miktar ve fiyatları, programda yer alan hedefleri sağlayacak şekilde tespit edilecek.
Faaliyet alanlarını ilgilendiren konularda Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarına gereken önem verilecek.
Piyasa koşullarında daha kaliteli ve düşük maliyetli mal ve hizmet üretmek amacıyla, üretim teknolojisindeki gelişmeler takip edilecek, bilgi ve iletişim altyapısıyla organizasyon yapıları gözden geçirilecek.
Kamu teşebbüsleri ticari kredi kullanımlarını ve mali yükümlülüklerini asgari düzeyde tutmak ve yönetmekle mükellef olacak. Cari açığın azaltılmasını teminen yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanan üretim azami düzeye çıkarılacak.
- KİT'lerde istihdam ve hizmet alımları
Teşebbüs içi personel nakli suretiyle personel ihtiyacının karşılanmasının mümkün olmadığı hallerde, kamu teşebbüslerinde 2021 yılında ayrılan personel sayısının en fazla yüzde 75'i kadar personelin açıktan veya naklen atanmasıyla, en fazla yüzde 10'u kadar personelin de özelleştirme uygulamaları nedeniyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilen nakle tabi personelden atanması hususunda kamu teşebbüsünün yönetim kurulu yetkili olacak.
Özel kanunlarda belirtilenler ve sivil havacılık sektöründe faaliyet gösteren kamu teşebbüslerinde istihdam edilecek uçucu personel hariç, 2022'de emekli yeni personel istihdamı yapılmayacak.
İhtiyaç duyulan personelle Ar-Ge faaliyetleri için gerek duyulan personele yönelik taleplere ilişkin ilave atanacak personel sayısı 2021 yılında ayrılan personel sayısının yüzde 50'sini geçmeyecek.
İlk defa açıktan atama yoluyla personel alımları, ilgili mevzuatlarda belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılacak. KİT ve bağlı ortaklıklar, faaliyet alanı itibarıyla özel niteliği haiz pozisyonlara kurumsal sınavla da atama yapabilecek.
Kamu teşebbüsleri, 2022 yılına dair işletme bütçelerini hazırlayarak 31 Aralık'a kadar Hazine ve Maliye Bakanlığına ve ilgisine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bildirecek.
Bu teşebbüsler, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, ürettikleri mal ve hizmetlerin fiyat ve tarifelerini belirlemekte serbest olacak. Satış fiyatları ve tarifeler, uygulanan ekonomik programda yer alan ilke ve politikalar, programdaki mali hedefler ve teşebbüsün finansman ihtiyacı dikkate alınarak belirlenecek.
Söz konusu teşebbüsler, kamu ve özel sektör ayrımı yapmaksızın, tüm borçlarını zamanında ödemek ve temettü dahil alacaklarının tahsilatında gerekli işlemleri zamanında tesis ettirmek zorunda olacak.
Kamu işletmeleri, mali ve mali olmayan konsolide verilerini sağlıklı ve sürekli bir şekilde üretecek bilgi işlem altyapısını kuracak veya kurmuş oldukları bilgi işlem altyapısını geliştirecek.
- KİT'lerin 2022 yılı mali hedefleri
Öte yandan, KİT'lerin gelecek yıl için mali hedefleri de belirlendi. Bu kapsamda KİT'lerin, 2022'de toplam 61,9 milyar liralık yatırım yapması öngörülüyor.
En yüksek yatırımı 22,1 milyar lirayla Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) yapacak. TPAO'yu 14,6 milyar lirayla Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü (TCDD), 8,5'er milyar lirayla Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) ve Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) takip edecek.
KİT'lerin 2022 yılı mali hedefleri (bin lira) şöyle:
Kamu teşebbüsleri | Yatırım | Borçlanma gereği | Faiz dışı fazla |
233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye Tabi kamu teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklar | |||
Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ (TSFAŞ) | 145.303 | 2.226.475 | -419.975 |
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ETİ MADEN) | 1.122.119 | 14.700 | -30.700 |
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) | 160.000 | 1.845.034 | 2.746 |
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) | 105.613 | 1.285.261 | 650.226 |
Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) | 2.840.000 | 3.413.549 | -142.178 |
Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) | 8.500.000 | -155.308 | 49.115 |
Türkiye Petrolleri AO (TPAO) | 22.135.114 | 11.332.556 | -10.785.199 |
Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) | 8.500.000 | 16.360.000 | -4.603.033 |
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) | 76.800 | 5.152.978 | -2.316.957 |
Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) | 9.500 | 919.511 | 1.109.389 |
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) | 404.553 | 336.407 | -106.874 |
Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü (ESK) | 76.808 | 326.120 | 241.858 |
Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü (DMO) | 39.286 | 168.476 | -269.476 |
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü (TCDD) | 14.623.000 | 19.727.332 | 3.536.727 |
TCDD Taşımacılık AŞ | 1.524.142 | 3.161.776 | 0 |
Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii AŞ (TÜRASAŞ) | 416.600 | 502.932 | 90.898 |
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) | 1.000.000 | -131.614 | 88.439 |
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (KEGM) | 75.000 | -652.744 | 480.093 |
Türkiye Elektromekanik Sanayi AŞ (TEMSAN) | 7.054 | 10.305 | -2.605 |
Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ) | 109.289 | 315.212 | -405.212 |
4046 Sayılı Kanuna tabi oIup sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ait olan işletmeci kuruluşlar | |||
Sümer Holding AŞ | 183 | 33.936 | 2.524 |
Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ (TDİ) | 1.880 | -28.267 | 20.717 |
Genel toplam | 61.872.244 | 66.164.627 | -12.809.477 |
Kaynak: