TBMM (AA) - Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül, SPK'nın görev ve sorumluluk alanında 590 şirket bulunduğuna dikkati çekerek 476'sının borsada işlem gördüğünü, bu şirketlerin piyasa değerinin 4,8 trilyon liraya ulaştığını bildirdi.
Gönül, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kuruluşlarının 2023 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yaptığı sunumda, son yıllarda sermaye piyasalarında olumlu gelişmeler kaydedildiğini anlattı.
Gönül, yatırımcıların piyasalara olan talebinin arttığını, yaklaşık 20,7 milyonu aşan vatandaşın doğrudan veya dolaylı olarak sermaye piyasalarının yatırımcısı olduğunu belirtti.
Piyasada arz tarafında da olumlu gelişmeler olduğuna dikkati çeken Gönül, şirketlerin piyasaya olan ilgisinin arttığını, halka arzlarda büyük hareketlilik yaşandığını vurguladı.
Gönül, 2021 yılında 52 şirketin 21,6 milyar lira tutarında halka arz gerçekleştirmesinden sonra 2022'nin 9 ayında da 30 şirketin toplam 12,7 milyar lira tutarında pay ihracıyla halka açıldığına işaret etti.
Girişim sermayesi yatırım fonlarının büyüklüğünün 25,1 milyar liraya çıktığını ifade eden Gönül, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının portföy büyüklüğünün de 6,2 milyar liraya yükseldiğini bildirdi.
Fon portföy büyüklüklerinde kaydedilen artış trendi ve yeni fon talepleri göz önünde bulundurulduğunda, girişim sermayesi alanında çok daha büyük rakamlara ulaşılmasının beklendiğine dikkati çeken Gönül, "SPK'nin görev ve sorumluluk alanında 590 şirket bulunmaktadır. Bunların 476'sı borsada işlem görmekte olup, bu şirketlerin piyasa değeri 4,8 trilyon liraya ulaşmıştır. 2021 sonu itibarıyla menkul kıymet yatırım fonları tarafından yönetilen varlık miktarı 267 milyar lirayken, bu rakam yüzde 60 oranında artarak 425 milyar lirayı aşmıştır." dedi.
- "Gönüllü BES ve OKS'de biriken fon devlet katkısı dahil 347 milyar lira"
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) Başkanı Mehmet Akif Eroğlu da sektörün, Türkiye ekonomisine yaklaşık 230 trilyon lira tutarında; GYİH'nın 32 katı değerinde teminat sunduğunu dile getirdi. Eroğlu, ağustos itibarıyla ise 126 milyar lira prim üretimi gerçekleştirdiğini, 2022 yılı sonunda 200 milyar lira prim üretmesi beklendiğini söyledi.
Eroğlu, özel emeklilikte ise eylül sonu verilerine göre, gönüllü Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) yaklaşık 7,6 milyon katılımcı, Otomatik Katılım Sistemi'nde ise yaklaşık 6,5 milyon çalışanın sistem dahilinde tasarruf ettiğini bildirdi.
Gönüllü BES ve OKS'de biriken fon tutarının, devlet katkısı dahil 347 milyar lira olduğuna dikkati çeken Eroğlu, "BES sayesinde 191 bin 74 vatandaşımız sistemden emekli olmuştur." dedi.
Tüm dünya gündemini ilgilendiren son derece önemli konulardan birinin iklim değişikliği ve yaşanan doğal afetler olduğunu vurgulayan Eroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu kapsamda iklim değişikliğinin üreticilerimiz üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmek gayesi ile devlet destekli tarım sigortalarının teminat kapsamı genişletilmiştir. Doğal afetlerden kaynaklanabilecek mağduriyetlere karşı vatandaşlarımızı korumak ve kamu yükünü hafifletmek için bütüncül bir afet sigortası ürünü olarak tasarlanan 'Zorunlu Afet Sigortası' da 2023 yılında konut sahiplerine sunulmaya başlanacaktır."
- "KOBİ kredileri yüzde 68 oranında büyüdü"
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) 2. Başkanı Yakup Asarkaya da bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğünün 12,7 trilyon lira seviyesine yükseldiğini kaydetti.
Asarkaya, 2002'de 49 milyar lira olan kredilerin Eylül 2022 itibarıyla 6,8 trilyon lira seviyesine yükseldiğini ifade ederek şu bilgileri verdi:
"Aynı dönemde 138 milyar lira olan mevduat 8 trilyon lira, 26 milyar lira olan özkaynak 1,2 trilyon lira, 213 milyar lira olan aktif büyüklüğü ise 13,1 trilyon lira seviyesine yükselmiştir. Artan kredi hacmi ülke ekonomisinin sağlıklı bir şekilde finanse edilebilmesi ve ekonomik büyümenin desteklenmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Kredi hacmindeki artışın yanı sıra söz konusu kredilerin kalitesi de sektörün sağlığına işaret eden en önemli göstergelerdendir. Gelinen noktada büyüyen kredi hacminin yanı sıra kredi kalitesi de olumlu yönde gelişmiştir"
Asarkaya, 21 Ekim 2022 itibarıyla ticari ve KOBİ kredilerindeki yıllık büyüme oranları değerlendirildiğinde, kur ve parite etkisinden arındırılmış ticari kredi büyümesinin yüzde 40 seviyesinde olduğunu, aynı dönemde KOBİ kredilerinin ise yüzde 68 oranında büyüdüğünü kaydetti.
Sektörün Ağustos 2022 itibarıyla sermaye yeterliliği oranının yüzde 18,7, çekirdek sermaye yeterliliği oranının yüzde 14,4 ile oldukça yüksek seviyelerde gerçekleştiğini aktaran Asarkaya, aynı zamanda likidite göstergeleri, yabancı para pozisyonu ve kaldıraç oranının da uluslararası standartların öngördüğü asgari düzeylere göre oldukça yüksek seviyelerde bulunduğunu bildirdi.
Basel Komitesi'nin 2023 başında uygulamaya koymayı planladığı Basel III Final düzenlemesine uyum sağlanması için bankacılık mevzuatında gerekli değişiklikler yapılacağını anlatan Asarkaya, AB'ye paralel olarak 2025 yılında tam uygulamaya geçileceğini belirtti.
Asarkaya, Türkiye Bankalar Birliği ile Türkiye Katılım Bankaları Birliği verileri itibarıyla yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten Temmuz 2022'ye kadar bankaların yaklaşık 2,8 milyon gerçek kişiyi uzaktan müşteri edindiğini ifade ederek anılan yönetmelikte yapılacak değişiklikle, tüzel kişilerin de 2023 yılında uzaktan müşteri olabilmesinin öngörüldüğünü kaydetti.
Kamu İhale Kurumu Başkanı Hamdi Güleç de Türkiye'de gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 5'ini oluşturan kamu alımlarının 2021 yılında 300 milyar liraya ulaştığını, 2022 yılının 9 ayında ise bu tutarın 421 milyar lira olarak gerçekleştiğini bildirdi.
Kaynak:
