ANKARA (AA) - Türkiye'de parlamentoda görev yapan kadın milletvekillerinin oranı 2021 yılı itibarıyla yüzde 17,4 olarak kaydedilirken, ülkeyi dünyanın dört bir yanında temsil eden kadın büyükelçilerin oranı yüzde 26,5'e ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu, "İstatistiklerle Kadın 2021" çalışmasının sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, 2020'de Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin oranı yüzde 42,8 olarak hesaplandı. Bu oran kadınlarda yüzde 26,3, erkeklerde yüzde 59,8 oldu.
En yüksek istihdam oranı, 2020 yılında yüzde 50,9 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde gerçekleşti. En düşük istihdam oranı ise yüzde 26 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde belirlendi.
En yüksek kadın istihdam oranı, yüzde 34,7 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde, en yüksek erkek istihdam oranı ise yüzde 67,9 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde görüldü. En düşük istihdam oranı kadınlarda yüzde 12,6, erkeklerde yüzde 40,4 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde oldu.
Eğitim durumuna göre iş gücüne katılım oranı incelendiğinde, 2020'de kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe iş gücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 12,4, lise altı eğitimli kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 24,1, lise mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 29,9, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 37 iken, yükseköğretim mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 65,6 olarak kayıtlara geçti.
Yarı zamanlı çalışanların istihdam içindeki oranı 2020'de toplamda yüzde 12,4 olurken, kadınlarda bu oran yüzde 19,5, erkeklerde ise yüzde 9,3 oldu.
Hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki bireylerin istihdam oranı, 2014'te yüzde 59,8 iken 2020 yılında yüzde 56,8'e geriledi. Bu oran cinsiyete göre incelendiğinde, 2020 yılında hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki kadınların istihdam oranının yüzde 25,2, erkeklerin istihdam oranının ise yüzde 85,5 olduğu görüldü.
- Kadın profesör oranı yüzde 32,4'e yükseldi
Geçen yıl çalışanların yüzde 61,9'u işe geliş gidiş için harcanan zamandan memnun olduğunu belirtirken, kadın çalışanlarda bu oran yüzde 63,5, erkek çalışanlarda ise yüzde 61,3 olarak kayıtlara geçti.
Kadın büyükelçi oranı 2011'de yüzde 11,9 iken bu oran 2021'de yüzde 26,5 oldu. Erkek büyükelçi oranı ise 2011'de yüzde 88,1 iken geçen yıl yüzde 73,5 oldu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi verilerine göre, 2021 sonu itibarıyla 582 milletvekili içinde kadın milletvekili sayısının 101, erkek milletvekili sayısının ise 481 olduğu görüldü. Meclise giren kadın milletvekili oranı 2007'de yüzde 9,1 iken, 2021 yılında yüzde 17,4 olarak kayıtlara geçti.
Yükseköğretimde görevli profesörler içinde kadın profesör oranı 2010-2011 öğretim yılında yüzde 27,6 iken, 2020-2021 öğretim yılında yüzde 32,4'e yükseldi. Doçent kadrosunda görev yapan kadın oranı yüzde 40,1, öğretim görevlisi kadrosunda görev yapan kadın oranı ise yüzde 50,6 oldu.
Şirketlerde üst düzey ve orta kademe yönetici pozisyonundaki kadınların oranı 2012 yılında yüzde 14,4 iken, 2020'de yüzde 19,3'e çıktı.
Evlenme istatistiklerine göre, resmi olarak ilk evliliğini 2021 yılında yapmış olan kadınların ortalama evlenme yaşı 25,4, erkeklerin ortalama evlenme yaşı 28,1 oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en yüksek olduğu il, kadınlarda 28,9 yaş, erkeklerde 31,6 yaş ile Tunceli oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en düşük olduğu iller ise kadınlarda 22,5 yaş ile Ağrı, erkeklerde 26,1 yaş ile Şanlıurfa olarak kayıtlara geçti.
Resmi evliliklerde eşler arasındaki eğitim farkı incelendiğinde, 2020'de kadınların yüzde 39,8'inin kendilerinden daha yüksek eğitimli erkeklerle evli olduğu, eşlerinden daha yüksek eğitimli olan kadınların oranının ise yüzde 15,4 olduğu görüldü.
Eğitim seviyeleri aynı olan eşlerin oranı yüzde 43, eğitim seviyeleri farkı bilinmeyen eşlerin oranı ise yüzde 1,7 oldu.
- 16-74 yaş grubundaki bireylerin internet kullanım oranı yüzde 82,6
Boşanma istatistiklerine göre, evlilik süresine göre boşanmalar incelendiğinde, 2021'de gerçekleşen boşanmaların yüzde 33,6'sı evliliğin ilk 5 yılı, yüzde 20,9'u ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti. Evliliğin ilk 5 yılında boşanan kadınların yüzde 25,8'inin, erkeklerin ise yüzde 38,7'sinin 30-39 yaş grubunda olduğu gözlendi.
Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre, 2021'de 16-74 yaş grubundaki bireylerin internet kullanım oranı yüzde 82,6 oldu. Bu oran, kadınlarda yüzde 77,5 iken erkeklerde yüzde 87,7 olarak kayıtlara geçti.
İnternet üzerinden kişisel kullanım amacıyla mal veya hizmet siparişi veren ya da satın alan 16-74 yaş grubundaki bireylerin oranı, 2020 Nisan ile 2021 Mart'ı kapsayan on iki aylık dönemde yüzde 44,3 oldu. Cinsiyete göre internet üzerinden mal veya hizmet siparişi verme ya da satın alma oranı, kadınlarda yüzde 40,3, erkeklerde yüzde 48,3 olarak hesaplandı.
Geçen yıl yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı yüzde 25 oldu. Bu oran kadınlarda yüzde 35,5, erkeklerde yüzde 14,2 oldu. Kadınların yüzde 48,1'i, erkeklerin ise yüzde 70,9'u yaşadıkları çevrede kendilerini güvende hissetti.
Evde yalnız otururken kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı 2021 yılında toplamda yüzde 6,6, kadınlarda yüzde 9,1, erkeklerde yüzde 4 oldu. Kadınların yüzde 78,1'i, erkeklerin ise yüzde 87,3'ü evde yalnız otururken kendilerini güvende hissetti.
(Bitti)
Kaynak:
