ANKARA (AA) - Türkiye Kızılay Derneği Tüzüğü'nün yürürlüğe konulmasına dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Kızılayın güncellenen yeni tüzüğüne göre, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Kızılayın onursal başkanı olacak.
Türkiye'nin kabul ettiği, usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararları, Uluslararası Kızılhaç-Kızılay Hareketi mevzuatı ile Türk Medeni Kanunu ve Dernekler Kanunu hükümlerine dayanılarak hazırlanan tüzükte, derneğin hukuki statüsünde düzenlemeler yapıldı.
Buna göre, Kızılayın özerk statüsü, bağımsızlığı ve tarafsızlığı Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası insancıl hukuk sözleşmelerinin hükümlerine ve Uluslararası Kızılhaç-Kızılay Konferansı kararlarına uygun şekilde kabul edilecek ve korunacak.
Kızılay, insani hizmetlerde imkanları ve kabiliyeti dahilinde Uluslararası Kızılhaç-Kızılay Hareketi temel ilkelerine uygun şekilde kamu otoritelerine yardımcı rol üstlenecek. Bu kapsamda, insani yardım ve kalkınma alanlarında kamu kurum ve kuruluşlarıyla iş birliği yapacak.
Hukuki çerçevesi tanımlanmak suretiyle kamu hizmetlerinde tamamlayıcı işlevler görecek Kızılayın, kamu otoritelerine yardımcı olmak üzere icra ettiği ve kamu hukukuna tabi görevlerini yerine getirmesine destek vermek üzere, kamu kurum ve kuruluşlarınca kolaylık, imtiyaz ve muafiyetler tanınacak.
- Kızılayın görevleri
Tüzüğe göre, Kızılayın kuruluş amacı silahlı çatışmalar, doğal afetler, salgınlar ve olağanüstü durumlar karşısında toplumsal dayanıklılığı arttırmak, her koşulda, yerde ve zamanda, ayrım yapmaksızın korunmasız insanlara yardım etmek, insan hayatını ve sağlığını korumak, açlık, yoksulluk ve yoksunlukla mücadele etmek, daha yaşanabilir bir çevre oluşturulmasına katkıda bulunmak, birey ve toplumun nitelikli eğitimine destek vermek ve insanlar arasında karşılıklı anlayışı, dostluğu, saygıyı, iş birliğini ve sürekli barışı geliştirmeye destek olarak insan onurunu korumak olarak belirlendi.
Ayrıca güncellenen tüzükle, Kızılayın görevleri yeniden belirlendi.
Kızılayın afetlerde ve olağan dönemlerdeki görevleri, ihtiyaç sahipleri ve korunmasızlara yönelik yardım sağlamak, toplumda yardımlaşmayı geliştirmek, güvenli kan teminini gerçekleştirmek ve zarar görebilirliği azaltmak olacak.
- Onursal üyelik
Karşılıksız olarak Kızılaya hizmet eden, önemli ölçüde maddi ve manevi yarar sağlayan gerçek veya tüzel kişilere, Genel Merkez Yönetim Kurulunca takdir edilen onursal üyelik sıfatı, muhatabın kabulü ile tekemmül edecek.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı, Darülaceze Başkanı, Darüşşafaka Cemiyeti Başkanı, Diyanet İşleri Başkanı, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Başkanı, Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği Başkanı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı, Türkiye Barolar Birliği Başkanı, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı, Türkiye'deki memur, işçi ve işveren sendikalarının başkanları, Türkiye Tıp Akademisi Derneği Başkanı, Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı, Türk Sanayici ve iş İnsanları Derneği Başkanı, Yeşilay Başkanı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanı, Kızılayın onursal üyeleri olacak.
Kızılay Derneği genel başkanlarına, görevden ayrıldıktan sonra hizmet süresine bakılmaksızın onursal üyelik verilecek.
Gönüllü ve bağışçıların asıl üyeliğe geçişlerine ilişkin yapılan düzenlemeye göre, en az üç yıl süreyle gönüllü kaydı bulunan ve Kızılay faaliyetlerine aktif katılım sağlayanların, en az beş defa kan bağışında bulunanların veya beş yıl süreyle yılda en az bir defa bağış yapanların üyeliğe başvurmaları halinde üyeliğe giriş aidatının 10'da 1'i tahsil edilecek.
- Gönüllülük
Zaman ayırarak fikri ve bedeni çalışmalarıyla Kızılayın insani faaliyetlerine maddi çıkar gözetmeksizin katkıda bulunan gerçek ve tüzel kişi, "Kızılay gönüllüsü" olacak.
Gönüllü ile Kızılay arasında karşılıklı hak ve sorumlulukları içeren iyi niyet protokolü imzalanacak. Gönüllülere gönüllü kimliği verilecek, gönüllülerin faaliyetleri sertifikalandırılacak.
Gönüllülük başvuru kabul, kayıt, görevlendirme, oryantasyon, eğitim ve değerlendirme sistemini Genel Müdürlük oluşturacak ve işletecek.
Gönüllülerin haklarına, sorumluluklarına, yetkilerine ve korunmasına ilişkin esaslar yönetmelikle düzenlenecek.
- Kızılay Konseyi
Tüzükte, Kızılay ile devlet kurum ve kuruluşları arasında koordinasyon ve iş birliğine katkıda bulunacak Kızılay Konseyi'ne ilişkin de bilgi yer aldı.
Yeni kurulacak Kızılay Konseyi, Kızılayın kamu hizmeti niteliği gözetilerek kamu kurum ve kuruluşları ile hizmetlerde etkinliğin, eşgüdümün sağlanması için birlikte çalışılan Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve Genelkurmay Başkanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının en üst düzey temsilcileri ve Genel Merkez Yönetim Kurulu üyelerinden oluşacak.
Kızılay Konseyi, Kızılayın en yüksek danışma organı olacak. Bu kurul, olağan dönemde yılda en az bir kez toplanacak.
Kızılay Konseyinde alınan kararların yerine getirilmesinde, toplantıya katılan üyeler gerekli özen ve itinayı gösterecek.
- Gönüllü teşkilatları
Gençlik, kadın, üniversite ve benzeri gönüllü teşkilatları; Kızılay temel ilkelerine, amacına ve işlevlerine uygun olarak toplumun çeşitli kesimlerinin program, proje ve faaliyetlerde rol almalarını sağlamak, fikri, insani ve sosyal gelişimlerine katkıda bulunmak, Kızılaycılık ilkelerini yaygınlaştırmak ve faaliyetlere kaynak sağlamak amacıyla kurulacak.
İl merkezi ve ilçe şubelerin bünyesinde gönüllü teşkilatların oluşturulması esas olacak. Bu teşkilatlar, kuruldukları yönetim kurulları ile genel merkez, ilgili gönüllü teşkilatının koordinasyonu ve denetimi altında Kızılayın amaçları doğrultusunda çalışacak.
Genel Merkez Gençlik Teşkilatı başkan ve üyelerini, genel başkan belirleyecek. Gençlik teşkilatı, şube yönetim kurulunun önerisi ve Genel Merkez Gençlik Teşkilatının onayıyla kurulacak.
Kadın teşkilatı ve benzeri gönüllü teşkilatların kuruluşu ve işleyişi, yönetmeliklerle belirlenecek.
Kaynak: