ANKARA (AA) - Üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) tahmini geçen yılın 4'üncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 51,8 yükselerek 2 trilyon 313 milyar 810 milyon liraya ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçen yılın son çeyreği ile 2021'e ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla verilerini açıkladı.
Buna göre, Türkiye ekonomisi, 2021'nin son çeyreğinde yüzde 9,1, yılın tamamında da yüzde 11 büyüdü.
GSYH verilerinde 2021'nin birinci çeyrek büyüme verisi yüzde 7,3, ikinci çeyrek büyüme verisi yüzde 21,9, üçüncü çeyrek büyüme verisi yüzde 7,5'e revize edildi.
Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, geçen yılın 4'üncü çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 51,8 artarak 2 trilyon 313 milyar 810 milyon lira olarak gerçekleşti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, söz konusu çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,5, takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9,1 arttı.
- Hane halkı nihai tüketim harcamaları yüzde 15,1 yükseldi
Hane halkı nihai tüketim harcamaları 2021'de bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 15,1 arttı ve GSYH içindeki payı yüzde 55,1 oldu. Hane halkı nihai tüketim harcamaları, geçen yılın 4'üncü çeyreğinde 2020'nin aynı dönemine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 21,4 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 1,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu da yüzde 0,8 azaldı.
Geçen yıl, 2020'nin zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı yüzde 24,9, ithalatı yüzde 2 arttı. Mal ve hizmet ihracatı, 2021'in 4'üncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 20,7, ithalatı yüzde 2,6 artış kaydetti.
- İş gücü ödemelerinde artış
İş gücü ödemeleri 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 31,4, net işletme artığı/karma gelir yüzde 53,2 yükseldi. İş gücü ödemeleri geçen yılın 4'üncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 37,7, net işletme artığı/karma gelir yüzde 62,9 artış kaydetti.
İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı 2020'nin aynı çeyreğinde yüzde 33,1 iken bu oran geçen yılın 4'üncü çeyreğinde yüzde 30,2 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 49,3'ten yüzde 52,6'ya çıktı.
- Tablolar
| Yıl | Cari fiyatlarla GSYH | Cari fiyatlarla GSYH | GSYH Zincirlenmiş Hacim | Değişim oranı |
| (milyon lira) | (milyon dolar) | Endeksi(2009=100) | (yüzde) | |
| 2020 1. Çeyrek | 1.071.223 | 176.200 | 161,3 | 4,4 |
| 2020 2. Çeyrek | 1.037.692 | 152.585 | 153,0 | -10,4 |
| 2020 3. Çeyrek | 1.413.883 | 196.582 | 198,8 | 6,3 |
| 2020 4. Çeyrek | 1.524.085 | 191.535 | 203,8 | 6,2 |
| 2020 Yıllık | 5.046.883 | 716.902 | 179,2 | 1,8 |
| 2021 1. Çeyrek | 1.390.704 | 188.655 | 173,0 | 7,3 |
| 2021 2. Çeyrek | 1.585.213 | 189.072 | 186,5 | 21,9 |
| 2021 3. Çeyrek | 1.919.314 | 225.983 | 213,8 | 7,5 |
| 2021 4. Çeyrek | 2.313.810 | 198.968 | 222,4 | 9,1 |
| 2021 Yıllık | 7.209.040 | 802.678 | 198,9 | 11 |
- Sektörler
TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranıysa (yüzde) şöyle:
| 2020 4. çeyrek | 2020 yıllık | 2021 4. Çeyrek | 2021 Yıllık | |
| Tarım, ormancılık ve balıkçılık | 5,5 | 5,9 | 3,3 | -2,2 |
| Sanayi | 12,1 | 3,1 | 10,7 | 16,6 |
| İmalat sanayisi | 12,4 | 3,2 | 11,3 | 17,2 |
| İnşaat | -15 | -5,5 | -3,9 | -0,9 |
| Hizmetler | 2,9 | -5,9 | 16,7 | 21,1 |
| Bilgi ve iletişim | 17 | 14,4 | 18,6 | 20,2 |
| Finans ve sigorta faaliyetleri | 7,9 | 23,4 | 13,7 | -9 |
| Gayrimenkul faaliyetleri | 3,8 | 2,8 | 3,1 | 3,5 |
| Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri | 0,9 | -5,3 | 10,2 | 17,3 |
| Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri | 6,2 | 2,9 | 5,7 | 7 |
| Diğer hizmet faaliyetleri | 10,6 | 4,1 | 21,2 | 20,3 |
| Sektörler toplamı | 5,1 | 0,8 | 10,8 | 12,2 |
| Vergi-sübvansiyon | 15,1 | 10,4 | 3,4 | 0,9 |
| Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) | 6,2 | 1,8 | 9,1 | 11 |
(Bitti)
Kaynak:
