Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından, 1989 yılında dünya nüfusunun 5 milyar insana ulaştığı tarih olan "11 Temmuz 1987" tarihi "Dünya Nüfus Günü" olarak kabul edilmiştir. Bu özel günde Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından her yıl nüfusun önemli konularını ele alan bir tema belirlenmekte ve bu temaya ilişkin farkındalık oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Dünya nüfusu 1999 yılında 6 milyara ve 2011 yılında 7 milyara ulaştı. Bu yıl, Kasım 2022 tarihinde dünya nüfusunun 8 milyara ulaşacağı tahmin edildi. UNFPA, ideal bir dünyada haklar ve seçeneklerle güçlendirilmiş daha sağlıklı toplumlar için 8 milyar insanın, 8 milyar fırsat anlamına geleceğine vurgu yapmaktadır.
Nüfusa değil, insanlara odaklı çalışmalar yapılmasının önemi belirtilmektedir. Çözümün, az ya da çok insan değil, tüm insanlar için (kadınlar, çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler, mülteciler, göçmenler vb. dahil) fırsatlara daha fazla ve eşit erişimden geçtiği belirtilmektedir. Demografik dayanıklılığı sağlamanın en iyi yolunun, bireylerin üreme hakları ve seçimleri de dahil olmak üzere insan haklarını desteklemekten geçtiği ve giderek birbirine bağlanan bir dünyada demografik olarak çeşitlilik gösteren ülkeler arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesinin kritik önem taşıdığı ifade edilmektedir.
Türkiye, nüfus büyüklüğüne göre 195 ülke arasında 18. sırada yer aldı
Birleşmiş Milletler nüfus tahminlerine göre 2021 yılı için dünya nüfusunun 7 milyar 874 milyon 965 bin 732 kişi olduğu tahmin edildi. Bu tahminlere göre en fazla nüfusa sahip ülke, 1 milyar 444 milyon 216 bin 102 kişi ile Çin olurken, bu ülkeyi 1 milyar 393 milyon 409 bin 33 kişi ile Hindistan, 332 milyon 915 bin 74 kişi ile Amerika izledi. Bu üç ülke dünya toplam nüfusunun %40,3'ünü oluşturdu.
Türkiye, 84 milyon 680 bin 273 kişi nüfusu ile nüfus büyüklüğüne göre 195 ülke arasında 18. sırada yer alırken, dünya toplam nüfusunun %1,1'ini oluşturdu.
Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu ülke Nijer
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre ülkelerin toplam nüfusları içindeki 0-17 yaş grubu çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan ülke, %56,4 ile Nijer oldu. Bu ülkeyi %53,8 ile Mali ve %53,2 ile Çad izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülke, %14,9 ile Singapur oldu. Bu ülkeyi %15,0 ile Japonya ve Kore Cumhuriyeti, %15,7 ile İtalya izledi.
Çocuk nüfus oranı dünya ortalaması, 2021 yılında %30,0 oldu. Türkiye'deki çocuk nüfus oranının %26,9 ile dünya çocuk nüfus ortalamasının altında kaldığı görüldü.
Türkiye'nin çocuk nüfus oranı AB ülkelerinden yüksek
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla %24,5 ile İrlanda, %21,1 ile Fransa ve %21,0 ile İsveç olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla %15,7 ile İtalya, %15,9 ile Portekiz ve %16,5 ile Yunanistan oldu.
Türkiye'nin çocuk nüfus oranının %26,9 ile AB üye ülkelerinin çocuk nüfus oranlarından daha yüksek olduğu görüldü.
Genç nüfus oranının en yüksek olduğu ülke Orta Afrika Cumhuriyeti
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre ülkelerin toplam nüfusları içindeki 15-24 yaş grubu genç nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek genç nüfus oranına sahip olan ülke, %22,6 ile Orta Afrika Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi %22,1 ile Afganistan ve %21,5 ile Nepal izledi. Genç nüfus oranının en düşük olduğu ülke, %8,3 ile Letonya oldu. Bu ülkeyi %9,0 ile Bulgaristan, Litvanya ve Çekya, %9,1 ile Slovenya ve Estonya izledi.
Genç nüfus oranı dünya ortalaması, 2021 yılında %15,4 oldu. Türkiye'nin genç nüfus oranın %15,3 ile dünya genç nüfus ortalamasının hemen altında olduğu görüldü.
Türkiye'nin genç nüfus oranı AB ülkelerinden yüksek
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek genç nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla %13,5 ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, %12,4 ile İrlanda ve %12,2 ile Danimarka olduğu görüldü. En düşük genç nüfus oranına sahip olan ülkelerin ise sırasıyla %8,3 ile Letonya, %9,0 ile Bulgaristan, Litvanya ve Çekya, %9,1 ile Slovenya ve Estonya olduğu görüldü.
Türkiye'nin genç nüfus oranının %15,3 ile AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranlarından daha yüksek olduğu görüldü.
Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu ülke Japonya
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre ülkelerin toplam nüfusları içindeki 65 ve daha yukarı yaştaki yaşlı nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek yaşlı nüfus oranına sahip olan ülke, %28,7 ile Japonya oldu. Bu ülkeyi %23,6 ile İtalya ve %23,1 ile Portekiz izledi. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu ülke, %1,4 ile Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Bu ülkeyi %1,9 ile Katar ve %2,0 ile Uganda izledi.
Yaşlı nüfus oranı dünya ortalaması, 2021 yılında %9,6 oldu. Türkiye'nin yaşlı nüfus oranının %9,7 ile dünya yaşlı nüfus ortalamasının hemen üzerinde olduğu görüldü.
Türkiye'nin yaşlı nüfus oranı AB ülkelerinden düşük
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre AB üyesi 27 ülkenin yaşlı nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek yaşlı nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla %23,6 ile İtalya, %23,1 ile Portekiz ve %23,0 ile Finlandiya olduğu görüldü. En düşük yaşlı nüfus oranına sahip olan ülkelerin ise sırasıyla %14,6 ile Lüksemburg, %14,7 ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, %14,9 ile İrlanda olduğu görüldü.
Türkiye'nin yaşlı nüfus oranının %9,7 ile AB üyesi 27 ülkenin yaşlı nüfus oranlarından daha düşük olduğu görüldü.
Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu ülke 6,51 çocuk ile Nijer
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre ülkelerin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülke, 6,51 çocuk ile Nijer oldu. Bu ülkeyi 5,66 çocuk ile Somali ve 5,46 çocuk ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Mali izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu ülke, 1,08 çocuk ile Kore Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi 1,22 çocuk ile Bosna Hersek ve 1,24 çocuk ile Singapur izledi.
Toplam doğurganlık hızı dünya ortalaması, 2021 yılında 2,42 çocuk oldu. Türkiye'nin toplam doğurganlık hızının 1,70 çocuk ile dünya ortalamasının altında kaldığı görüldü.
Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu AB ülkesi 1,85 çocuk ile Fransa
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre AB üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülke, 1,85 çocuk ile Fransa oldu. Bu ülkeyi 1,84 çocuk ile İsveç ve 1,79 çocuk ile İrlanda izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu ülke, 1,26 çocuk ile Yunanistan oldu. Bu ülkeyi 1,30 çocuk ile İtalya ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, 1,35 çocuk ile Portekiz izledi. Toplam doğurganlık hızı 2021 yılında 1,70 olan Türkiye, AB üyesi ülkeler arasında 7. sırada yer aldı.
Erkekler için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu ülke İsviçre
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre 2020-2025 dönemi için doğuşta beklenen yaşam süresinin dünya genelinde 73,2 yıl, erkekler için 70,8 yıl ve kadınlar için 75,6 yıl olduğu görüldü.
Ülkelerin 2020-2025 dönemi için doğuşta beklenen yaşam süreleri incelendiğinde, erkekler için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu ülke, 82,4 yıl ile İsviçre oldu. Bu ülkeyi 82,2 yıl ile İzlanda ve 82,1 yıl ile Avustralya ve Singapur izledi. Erkekler için doğuşta beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu ülke, 52,2 yıl ile Orta Afrika Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi 52,5 yıl ile Lesotho ve 53,7 yıl ile Çad izledi.
Türkiye'nin erkekler için 75,6 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresinin dünya ortalamasından yüksek olduğu görüldü.
Erkekler için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu AB ülkesi İtalya
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre AB üyesi 27 ülkenin erkekler için doğuşta beklenen yaşam süreleri incelendiğinde, 2020-2025 dönemi erkekler için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu ülke, 81,9 yıl ile İtalya oldu. Bu ülkeyi 81,7 yıl ile İsveç ve 81,4 yıl ile Malta izledi. Erkekler için doğuşta beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu ülke, 70,8 yıl ile Letonya oldu. Bu ülkeyi 71,0 yıl ile Litvanya ve 72,1 yıl ile Bulgaristan izledi.
Türkiye'nin erkekler için 75,6 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresinin AB üye ülkeleri ortalamasından düşük olduğu görüldü.
Kadınlar için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu ülke Japonya
Ülkelerin 2020-2025 dönemi için doğuşta beklenen yaşam süreleri incelendiğinde, kadınlar için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu ülke, 88,1 yıl ile Japonya oldu. Bu ülkeyi 86,7 yıl ile İspanya ve 86,4 yıl ile Kore Cumhuriyeti izledi. Doğuşta beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu ülke, 56,6 yıl ile Orta Afrika Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi 56,7 yıl ile Çad ve 56,8 yıl ile Nijerya ve Sierra Leone izledi.
Türkiye'nin kadınlar için 81,2 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresinin dünya ortalamasından yüksek olduğu görüldü.
Kadınlar için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu AB ülkesi İspanya
Birleşmiş Milletler dünya nüfus tahminlerine göre AB üyesi 27 ülkenin kadınlar için doğuşta beklenen yaşam süreleri incelendiğinde, 2020-2025 dönemi kadınlar için doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu ülke, 86,7 yıl ile İspanya oldu. Bu ülkeyi 86,0 yıl ile İtalya ve 85,8 yıl ile Fransa izledi. Doğuşta beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu ülke, 79,1 yıl ile Bulgaristan oldu. Bu ülkeyi 79,9 yıl ile Romanya ve 80,4 yıl ile Letonya izledi.
Türkiye'nin kadınlar için 81,2 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresinin AB üye ülkeleri ortalamasından düşük olduğu görüldü.
Kaynak:
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz? Google News’te KONHABER'e abone olun.
