KABİL (AA) - Afganistan Taliban'ı, ABD Başkanı Joe Biden'ın "1 Mayıs'a kadar askerlerimizin tamamını çekmemiz taktiksel nedenlerle zor duruyor ancak burada uzun süre kalmaya niyetimiz olmadığını söyleyebilirim." açıklamasına tepki gösterdi.
Taliban'dan yapılan açıklamada, ABD ve bazı NATO üyesi ülkelerin Afganistan'dan çekilmeme yönündeki açıklamasının "işgale devam" anlamına geldiği belirtildi.
Afganistan'daki savaşı sonlandırmanın en kolay yolunun Doha anlaşmasına uymak olduğu ifade edilen açıklamada, Taliban'ın bu anlaşmaya uyduğu ve ABD'nin de uymasının beklendiği bildirildi.
Açıklamada, Doha anlaşmasına göre belirlenen tarihte tüm yabancı güçlerin ülkeden çekilmediği takdirde anlaşmayı bozan tarafın ABD olacağı kaydedildi.
Yabancı güçlerin 1 Mayıs'a kadar ülkeyi terk etmezse, (Taliban) tekrar savaşa devam edeceği belirtilen açıklamada, o zaman savaşın devamı sonucu yaşanan can kayıplarından Doha anlaşmasına uymayan ülkelerin sorumlu olacağı aktarıldı.
Açıklamada, "Afganistan, Afganların ülkesidir, buraya herhangi bir sistemi getirmek bu milletin hakkıdır ve dışarıdan hiç kimse Afganlara herhangi bir sistemi dayatamaz ve bu hakka da sahip değildir." ifadesi kullanıldı.
ABD Başkanı Joe Biden, dün gerçekleştirdiği ilk basın toplantısında "1 Mayıs'a kadar askerlerimizin tamamını çekmemiz taktiksel nedenlerle zor duruyor ancak burada uzun süre kalmaya niyetimiz olmadığını söyleyebilirim." demişti.
Biden, Afganistan'dan çekildikten sonra bölgenin güvenliğinin sağlanması için Afganistan'da asker bulunduran NATO müttefikleri ile görüştüklerini ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın da bu hafta Brüksel'de NATO müttefikleri ile temasta bulunduğunu kaydetmişti.
- Taliban ile barış süreci
Afganistan'da en büyük yabancı askeri varlığa sahip ülke ABD, eski Başkanı Donald Trump döneminde, Taliban ile Katar'ın başkenti Doha'da anlaşma imzaladı.
Trump yönetimi, NATO içinde istişare etmeden ve müttefiklerine danışmadan 29 Şubat 2020'de yaptığı anlaşmayla 1 Mayıs 2021'e kadar Afganistan'daki tüm yabancı güçlerin ülkeden ayrılacağı taahhüdünde bulundu. Taliban da buna karşılık çekilmeye kadar yabancı güçlere saldırmamayı taahhüt etti.
Geçen bir yıl zarfında, Afganistan hapishanelerinden yaklaşık 5 bin Taliban mahkumu tahliye edildi, Taliban'ın esir tuttuğu 1000 kişi serbest kaldı ve ABD de asker sayısını önemli ölçüde azalttı.
Anlaşma, yalnızca yabancı güçlere saldırmama şartı getirdiği için Taliban, Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemlerine devam etti. Ülkede Taliban'ın üstlenmediği çok sayıda başka şiddet olayları da yaşandı. Birleşmiş Milletler Afganistan Yardım Misyonuna (UNAMA) göre, ABD ile Taliban arasında barış anlaşmasının imzalanmasının ardından 3 binden fazla sivil hayatını kaybetti.
Afgan yönetimi ve Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah gibi aktörlerin de içinde bulunduğu kesimi nitelemek için kullanılan "Cumhuriyet" tarafı ise Taliban'ın Doha anlaşmasına uymadığını ve El Kaide ilişkisinin devam ettiğini savunuyor.
Afgan tarafları, Doha'da Eylül 2020'de başlayan ve ocak ayında ilk turu tamamlanan müzakerelerde usul ve yönteme ilişkin uzlaşı sağladı.
Ancak 22 Şubat'ta tekrar başlayan müzakerelerde içerik kısmına geçilemedi.
Kabil yönetimi, öncelikle Taliban'ın eylemlerini sonlandırmasını ve kapsamlı ateşkese gidilmesini şart koşuyor.
Taliban ise ABD ile yaptığı Doha Anlaşması'na uyarak yabancı güçlere saldırmadığını vurgulayarak takviminin işletilmesini istiyor. Yabancı güçlerin 1 Mayıs 2021'e kadar ülkeden ayrılması, bir geçiş yönetimi kurulması, mahkumların serbest bırakılmasını talep eden Taliban, lider kadrolarının BM Güvenlik Konseyinin terör örgütü ve terörist şahıslar listelerinden çıkartılmasını bekliyor.
Kaynak:
