ANKARA (AA) - İran, "savaş suçu" ve "kasten cinayet" suçlamasıyla İsveç'te yargılanan İranlı eski yargı yetkilisi hakkında müebbet hapis talebi istenmesi üzerine İsveç'in Tahran Büyükelçisi'ni Dışişleri Bakanlığına çağırdı.
İran Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Bakanlığa çağrılan İsveç'in Tahran Büyükelçisi Mattias Lentz'e, İran'ın İsveç'te yargılanan eski savcı vekili Hamid Nuri hakkında devam eden yargı sürecine ilişkin güçlü itirazı iletildi.
Açıklamada, İranlı eski yargı yetkilisinin İsveç'te tutuklanması ve yargılanmasının "hukuk dışı" olduğu savunuldu.
Bakanlık, İsveç hükümetine yargılamanın derhal durdurulması ve Nuri'nin serbest bırakılması çağrısı yaptı.
- İran'da 1988'deki toplu idamlar ve Hamid Nuri hakkındaki iddialar
İran yönetimi, Şah rejimine karşı birlikte hareket ettiği sosyalist ve komünist grupları daha sonraki dönemde ülke yönetimine karşı faaliyetleri nedeniyle tasfiye sürecine başlamıştı. 1979'daki devrimin ardından İran-Irak Savaşı dönemine rastlayan süreçte İran'a karşı Irak saflarında savaşan Halkın Mücahitleri Örgütünün cezaevlerindeki mensupları idam edilmişti.
İran'da faaliyet gösteren sosyalist örgütler ve çeşitli komünist parti mensuplarından idam edilenlerle birlikte en az 3 bin mahkumun "ölüm komitesi" adı verilen 4 kişilik yargı heyetinin kararlarıyla toplu şekilde idam edildiği ifade ediliyor. İran'ın Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin de hapisteki rejim muhaliflerinin idam kararını veren 4 kişilik komitede yer aldığı iddia ediliyor. Cumhurbaşkanı Reisi ise idamlarla ilişkisi olduğunu reddediyor.
İranlı din adamı Ahmed Muntazeri, toplu idamlarla ilgili hükümlere ilişkin devrimin önde gelen isimlerinden babası Ayetullah Hüseyin Ali Muntazeri'ye ait bir ses kaydını 2016'da sosyal medyada paylaşmıştı.
Ses kaydında, söz konusu idamların İslam hukukuna uygun olmadığını ifade eden Ayetullah Muntazeri, bu idamlardan "İran İslam Cumhuriyeti'nin en büyük cinayeti" şeklinde söz ediyor.
İranlı Hamid Nuri, Kasım 2019'da geldiği İsveç'te tutuklanmıştı. Nuri'nin idamların uygulandığı sırada Kerec kentindeki Gevherdeşt Cezaevi'nde savcı vekili olarak görev yaparken siyasi mahkumların infazına katıldığı iddia ediliyor. Nuri ise kendisine yöneltilen suçlamaları reddediyor.
İsveç savcılığı 28 Nisan'da yapılan duruşmada Nuri hakkında, "savaş suçu", "uluslararası hukuku ihlal" ve "kasten cinayet" suçlarından müebbet hapis talep etmişti.
Kaynak:
