DAKAR (AA) - Senegal'de Çalışma, Etik ve Kardeşlik İçin Senegal Yurtseverliği Partisi (PASTEF) lideri Ousmane Sonko'nun gözaltına alınmasıyla patlak veren sokak olaylarında güvenlik güçlerinin kullandığı ekipman ve silahların Fransa'dan alındığı ortaya çıktı.
Fransız "Streetpress" isimli bağımsız haber sitesinde yayımlanan Maxim Reynie imzalı habere göre, Senegal'de 11 kişinin yaşamını yitirdiği, en az 600 kişinin yaralandığı olaylarda kullanılan ekipmanın büyük bir kısmı Fransız şirketler tarafından üretildi.
Ülkedeki olayları takip eden foto muhabiri, gazeteci ve eylemcilerin çektiği fotoğraf ve görüntülere dayanarak hazırlanan haberde, biber gazı, patlayıcı, plastik mermi, zırhlı araç ve göstericileri dağıtmak için kullanılan ekipmanın büyük kısmının Alsetex, Nobel Sport Securite, SAPL ve Arquus isimli Fransız şirketler tarafından üretildiği ortaya konuldu.
Gösterilerde, Fransa'da da uzun yıllardır envanterde olan Alsetex üretimi CM6 tipi biber gazı bombası kullanıldığı hatta Senegal polisinin 2020 itibarıyla CM6'nın daha küçük versiyonu CM3 VE CM4 tipi biber gazı bombasını da envanterine aldığı belirtildi.
Sokak olaylarında kullanılan MP7, PLMP 7B ve 7C tipi el bombalarının da Nobel Sport Securite tarafından üretildiği, bu el bombalarının, Fransa'da oldukça olaylı geçen Notre-Dame-des-Landes eylemlerinde de sıklıkla tercih edildiği hatırlatıldı.
- Tartışmalı GM2L tipi patlayıcı el bombası
Gösterilerde, bir uçağın kalkış anındaki gürültüsünden daha fazla ses çıkaran 165 desibel gücündeki Alsetex üretimi GM2L tipi patlayıcı el bombası kullanıldığı da tespit edildi.
Fransa'da "savaş ekipmanı" kabul edilen A2 kategorisindeki GM2L, ilk etapta yüksek desibelle göstericiler üzerinde şok etkisi yaratıyor, ardından göz yaşartıcı özelliği, akabinde de solunumu zorlaştıran etkisi devreye giriyor.
Uzuv kaybına neden olduğu gerekçesiyle Fransa'da yasaklanan patlayıcı el bombası GLİ-F4'ün yerine kullanılan GM2L'nin de benzer etkiye sahip olduğu yönünde birçok eleştiri yapılmıştı.
- Öldürücü etkiye sahip plastik mermiler
Eş zamanlı 12 el bombasını fırlatma özelliğine sahip Alsetex üretimi Cougar 12'nin de 8 Mart'ta Dakar'da düzenlenen gösteride kullanıldığı, eylemlerde çekilen fotoğraflarla ortaya konuldu.
Senegal'de Cougar 12'nin 2018'den bu yana envanterde olduğu biliniyor.
Gösterilerde, isabet ettiği kişide ciddi yaralanmalara yol açan SAPL üretimi plastik mermi ve Nobel Sport Securite üretimi Spartan 12/70 kauçuk mermi kullanıldığı da belirtildi.
Spartan 12/70, 5 metreden kısa mesafede öldürücü etki yaratırken, 15 metreden kısa mesafede ise çok ciddi yaralanmalara neden olabiliyor.
Sokak olaylarında, 2 göstericinin söz konusu kauçuk mermi ile vurulduğu ve birinin ise hala yoğun bakımda tedavi gördüğü anımsatıldı.
- Zırhlı araçlar da Fransa'dan
Ülkenin güneyindeki Bignona kentinde 4 Mart'ta çekilen bir videoda, göstericiler tarafından taşlandığı görülen zırhlı aracın da Arquus üretimi Bastion olduğu kaydedildi.
Dakar'daki gösterilerde yine Arquus üretimi Dagger ya da PVP adıyla da bilinen zırhlı araçların kullanıldığına dikkat çekildi.
Senegal, Fransa'dan 7 Bastion ithal etmişti.
- Fransa'nın silah ihracatı ciddi eleştiri konusu
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünün 2020 verilerine göre Fransa, dünyanın 3'üncü büyük silah ihracatçısı konumunda bulunuyor.
Savunma sanayi sektöründe önemli bir yere sahip Fransa, birçok uluslararası örgüt tarafından, sattığı silah ve ekipmanların sivillere karşı kullanıldığı gerekçesiyle ciddi şekilde eleştiriliyor.
Uluslararası Af Örgütünün 2017 verilerinde, Fransa'nın, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne sattığı silah ve ekipmanın Yemen'de sivillere karşı kullanıldığı ortaya konmuş ve Fransa'dan satışı durdurması talep edilmişti.
Örgütün 2021 raporunda da Lübnan'ın, Fransa'nın sattığı kolluk ekipmanlarıyla ülkede birçok insan hakkı ihlali işlediğine dikkat çekilmişti.
Fransa, silah ihracatı rakamlarını net şekilde açıklamamakla da suçlanıyor.
Fransız parlamentosunun 2020 raporuna göre, Sahra altı Afrika ülkeleri, Fransa'dan 2010-2019 döneminde 55,4 milyon avroluk silah ve ekipman siparişi verdi.
Kaynak:
