PEKİN (AA) - Çin, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'ndaki hükümet karşıtı protestolarda işletmelerini hedef alan saldırıları kınadı.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, yaptığı açıklamada, 2019'da Çin ile diplomatik ilişkileri başlatma kararı alan, protestoların hedefindeki Başbakan Manasseh Sogavare'ye desteklerini ifade etti.
Protestolarda Çinlilere ait dükkan ve işletmelerin yağmalanmasını kınayan Sözcü Cao, "Çin, vatandaşlarının ve kurumlarının güvenliğini, meşru haklarını ve çıkarlarını koruyacaktır." dedi.
Hükümetin şiddeti ve kargaşayı sonlandırmaya yönelik çabalarını desteklediklerini vurgulayan Cao, "Çin ve Solomon Adaları arasında diplomatik ilişkilerin kurulması, zamanın eğilimine uygun, doğru bir seçimdir. Bunu tarih gösterecektir." ifadelerini kullandı.
Çin'in Salomon Adaları'ndaki Büyükelçiliği de ülkedeki vatandaşlarına şiddet olayları yatışana kadar evlerinden çıkmamaları tavsiyesinde bulundu.
Solomon Adaları'nda Başbakan Manasseh Sogavare liderliğindeki hükümeti protesto eden göstericiler önceki gün başkent Honiara'da toplanmıştı.
Çoğunluğu başkentin bulunduğu Guadalcanal Adası'nın dışından, takımadalar ülkesinde nüfusun yoğun olduğu Malaita Adası'ndan gelen protestocular Başbakan Sogarave'nin istifasını talep etmişti.
- Başbakan Sogareve'nin Pekin'i tanıma kararı eleştirilerin hedefinde
Protestocular, Sogareve'nin diplomatik tanıma ilşkisini Taipei'den Pekin'e çevirme kararının ardından, söz verilen ekonomik yardım ve yatırımların yapılmadığı gerekçesiyle kararı eleştiriyor.
Okyanusya ülkesi, 16 Eylül 2019'da Tayvan hükümeti ile resmi ilişkilerini keserek Çin Halk Cumhuriyeti hükümetini Çin'in temsilcisi olarak tanıma ve resmi ilişki kurma kararı almıştı.
Solomon Adaları'nda Nisan 2019'da iktidara gelen Başbakan Manasseh Sogavare liderliğindeki "Demokratik Koalisyon" hükümeti, seçim kampanyasında Çin'le ekonomik ilişkileri geliştirmek üzere diplomatik tanıma tercihini Taipei'den Pekin'e kaydırmayı vaat etmişti.
Solomon Adaları'nın ilişkileri kesmesi sonucu Tayvan'ı tanıyan ülke sayısı 16'ya düşmüştü. Daha önce Orta Amerika ülkeleri El Salvador, Panama, Afrika ülkeleri Burkina Faso, Sao Tome ve Karayip ülkesi Dominik Cumhuriyeti Tayvan ile diplomatik ilişkilerini keserek Pekin yönetimiyle diplomatik ilişki kurmuştu.
- Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlıklarını ilan etmişti.
Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın fiili bağımsızlığının hukuki bir statü kazanmasına, Tayvanhükümetinin dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Kaynak:
