TAHRAN (AA) – MUHAMMET KURŞUN - İran Meclisinde ezici çoğunluğa sahip muhafazakar milletvekilleri, ABD ile füze programı ve benzeri konularda yeniden müzakere yapılamayacağı ve nükleer anlaşmaya yeni maddelerin de eklenemeyeceği görüşünde.
ABD Başkanı Joe Biden, uranyum zenginleştirme işlemini durdurana kadar İran'a yaptırımları kaldırmayacaklarını açıklarken, İran lideri Ali Hamaney ise ülkesinin nükleer anlaşmadan kaynaklanan taahhütleri yerine getirmesi için önce ABD'nin tüm yaptırımları kaldırması gerektiğini belirtti.
İran ayrıca yaptırımlar kalkmadığı sürece Biden'ın şart koştuğu uranyum zenginleştirme işleminin durmayacağını ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) nükleer tesislerdeki denetimlerinin de kısıtlanacağını bildirdi.
İran Meclisindeki muhafazakar milletvekilleri, AA muhabirine, Tahran ile Washington arasındaki nükleer anlaşma polemiği, yeniden müzakereler ve yaptırımların akıbetine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
- "Füze programı ve diğer konularda müzakere olmayacak"
Kuzey Horasan Milletvekili Muhammed Pakmehr, "Füze programı ve diğer konularda hiçbir şekilde müzakere olmayacak. Hükümet, Meclisin çıkardığı yasaları da uygulayacak. Halk bizden adım atmamızı istiyor ve verdiği oyların hesabını soruyor." dedi.
Nükleer anlaşmanın üzerinden yıllar geçtiğini ve eksikleri varsa bunun şimdi gündeme gelemeyeceğini savunan Pakmehr, "Bu anlaşmanın eksik, kusurlu ve ihtiyaca cevap vermediğini söylemenin bir anlamı yok. Karşı taraf kopardığı yaygara ile İran'ın teslim olacağını zannediyor. İran hiçbir şekilde geri adım atmayacak. Yaptırımları fırsata dönüştürdük. Hiçbir alanda geri kalmadık. Yaptırımlar etkili olamadı." görüşlerini paylaştı.
ABD Başkanı Biden'ın, Donald Trump'ın çekildiği nükleer anlaşmaya dönmek için şart koştuğuna işaret eden Pakmehr, şunları kaydetti:
"Biden, nükleer anlaşmaya şartsız dönse de İran halkına borçludur. Çünkü ABD ayrıldı, imzasının arkasında durmadı ve İran'a haksızlık etti. İran halkının gördüğü zararları kim telafi edecek? AB ülkelerinin hiçbiriyle bankacılık ilişkimiz yok. BM'ye olan üyelik aidatımızı ödeyemiyoruz. Bunlar yaptırımlardan kaynaklı. Böyle bir durumda Biden mı bize şart koşacak?"
Pakmehr, İran'ın nükleer anlaşmada geri adım atmayacağını yineledi.
- "Ne bu hükümet ne de yeni bir hükümet ABD ile yeni bir müzakere yapabilir"
Mahmud Ahmedinejad döneminde Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı yapan Tebriz Milletvekili Muhammed Rıza Mirtaceddin de nükleer anlaşmanın yeniden müzakere edilemeyeceğini ve Meclisin kabul ettiği yasaya göre uranyumun zenginleştirilmesinin süreceğini belirtti.
Mirtaceddin, "Ne bu hükümet ne de yeni bir hükümet ABD ile yeni bir müzakere yapabilir. Meclis buna karşı çıkar. Bu, İran rejiminin bir kararıdır, hükümet müzakere edemez. Devrim Rehberi (Hamaney) bununla ilgili kesin kararı vermiştir, hükümet müzakere edecek kadar ileri gidemez. Giderse Meclis bunun önünde durur." ifadelerini kullandı.
İran'ın füze programı ve bölgesel operasyonlarının da müzakere konusu yapılamayacağını kaydeden Mirtaceddini, "Dünya bilmelidir ki ABD güvenilmez bir ülke. Tek bir şey söylüyoruz: Nükleer anlaşmayı yeniden müzakere etmeyeceğiz. Biden, Trump'a göre daha akıllı hareket edecektir, o açıdan fark ediyor. ABD'nin siyaseti birdir, bizim de politikalarımız birdir, bu değişmez." değerlendirmesinde bulundu.
- "Batılılar İran'a karşı politikalarını gözden geçirmeye mecbur kalacak"
Gilan Milletvekili Muhammed Seferi Melekmiyan, Meclisin yaptırımların kalkması için baskı mekanizmaları oluşturulması yönünde yasalar çıkardığını hatırlatarak, "Meclis, yaptırımlarla ilgili yöntemin değişmesi gerektiğini düşünüyor. Çünkü önceki yollar izlenmeye devam ederse herhangi bir sonuca ulaşamayız. O nedenle hükümetten geçmiş yıllarda izlenen politikayı değiştirmesini istiyoruz." şeklinde konuştu.
İran'ın yaptırımlara karşı bazı adımlar atacağını ve Batılı ülkelerin bu süreçten zararlı çıkacağını ileri süren Seferi Melekmiyan, "İran'ın gücü var ancak ne yazık ki hükümet bu gücü kullanamadı. Batıya karşı izlediğimiz doktrin güce dayalıdır. Batılılar İran'a karşı politikalarını gözden geçirmeye ve taahhütlerini yerine getirmeye mecbur kalacak." görüşlerini paylaştı.
- "Nükleer anlaşmaya yeni hususlar eklenmesini kabul etmeyiz"
Zencan Milletvekili Elburz Hüseyni de nükleer anlaşmanın bir fırsat olduğunu ancak ülkenin gücünü buna feda edemeyeceklerini savunarak, şunları söyledi:
"Nükleer anlaşmaya yeni hususların eklenmesini hiçbir şekilde kabul etmeyiz ve Meclis bu konuda geri adım atmayacak. ABD'de Trump ya da Biden, elbette kendi ülkelerinin yapısını koruyacaklar ancak biz onların politikalarına bağlı kalmayacağız. ABD'de bir kişinin değişmesiyle ülkenin tüm politikaları değişmez, biz buna çok bel bağlamıyoruz."
Kaynak:
