PEKİN (AA) - Çin ile Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN), "Kapsamlı Stratejik Ortaklığın" kuruluşunu ilan etti.
Şinhua ajansının haberine göre, Çin ile ASEAN diyalog ilişkisinin başlamasının 30. yıl dönümü dolayısıyla Pekin'in ev sahipliğinde çevrim içi zirve düzenlendi.
Devlet Başkanı Şi Cinping, zirvede yaptığı konuşmada Çin ile ASEAN arasında Kapsamlı Stratejik Ortaklığın kurulduğunu belirterek, "Bu ilişkilerimizin tarihinde yeni bir dönüm noktası ve bölgemiz ile dünyanın barışı, istikrarı, refahı ve kalkınmasına yeni hız kazandıracak bir gelişme." ifadesini kullandı.
Çin ve ASEAN ülkelerinin çatışma yerine diyaloğu, ittifaklar yerine ortaklıkları tercih etmesi gerektiğine dikkati çeken Devlet Başkanı Şi, "Barışı korumak hepimizin en büyük ortak çıkarı ve tüm ülke haklarının en değerli arzusu. Bölgemizde barışın inşacısı ve koruyucusu olmalıyız." dedi.
Şi, gerçek çok taraflılık için uluslararası ve bölgesel sorunların taraflar arasında tartışarak çözülmesi gerektiğinin altını çizerek, "Çin, hegemonyaya ve güç politikasına karşı çıkıyor. Çin, komşularıyla uzun dönemli barış içinde bir arada yaşamayı ve bölgede barışın sürekliliği için yürütülen ortak çabaların parçası olmayı umuyor." ifadelerini kullandı.
Çin'in kalkınmasının yeni fırsatlar yaratacağı, bölge ve dünyanın geri kalanının kalkınmasına güç katacağı görüşünü dile getiren Şi, "Çin hiçbir zaman hegemonya arayışında olmayacak, daha küçük ülkelere zorbalık yapmayacak." şeklinde konuştu.
Şi, ülkesinin ASEAN ile ilişkisinin amacının kalkınma trenini birlikte yakalamak, olanakları paylaşmak ve ortak refahı teşvik etmek olduğunu vurgulayarak, "Kapsamlı Stratejik Ortaklığı samimiyetle uygulayacak, Çin-ASEAN'ın ortak geleceğe yönelen bir topluluk olarak daha fazla yakınlaşması için adımlar atacağız." değerlendirmesinde bulundu.
- Zirvede Myanmar temsilcisi yer almadı
Öte yandan üye ülkelerden bazılarının, darbe ile iktidara gelen askeri yönetimin lideri General Min Aung Hlaing'ın katılımına itirazı üzerine Myanmar zirvede temsil edilmedi.
Myanmar ordusunun, 1 Şubat'ta Aung San Suu Çii liderliğindeki Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) hükümetini devirerek yönetime el koyması ve barışçı protestoların kanlı şekilde bastırılmasının ardından ASEAN ülkeleri krizi sonlandırmak üzere diplomatik çabalara öncülük etmişti.
General Min, nisanda devrik lider Suu Çii ile müzakerelere başlamayı vadetmiş fakat daha sonra anlaşmaya uymamıştı. ASEAN bunun üzerine askeri lideri, zirve toplantılarına katılmaktan men etmişti.
Çin, kendi ev sahipliğindeki zirveye Min'in katılmasını isterken, Endonezya, Malezya ve Brunei Sultanlığı'nın karşı çıktığı bildirildi.
ASEAN, 16 Ekim'de, Myanmar'ın askeri lideri General Min Aung Hlaing'in örgütün bu yılki zirvesine katılmasına izin vermeyeceğini, yerine "siyasi olmayan bir temsilcinin" davet edileceğini duyurmuştu.
Myanmar'daki askeri yönetimin, ülkedeki diyalog ve gerilimi azaltma vaatlerini yerine getirmemesi ve siyasi krizin çözümü için atanan ASEAN Özel Elçisi Erivan Yusuf'un devrik lider Suu Çii ve diğer tutuklu isimlerle görüşmesini yasaklaması, kararın gerekçeleri arasında gösterilmişti.
Myanmar'daki askeri yönetim, kararın hayal kırıklığıyla karşılandığını belirtmişti.
ASEAN'ın, kurucu üyeleri Endonezya, Malezya, Tayland, Filipinler ve Singapur'un yanı sıra Brunei, Vietnam, Laos, Myanmar ve Kamboçya olmak üzere toplam 10 üyesi bulunuyor.
Kaynak:
