ANKARA (AA) - Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD ile Tayvan'ın deniz iş birliğini artırmaya yönelik imzaladığı mutabakat zaptının, tek Çin ilkesinin ciddi şekilde ihlal ettiğini belirterek Washington yönetimini, "Tayvan'daki bağımsızlık yanlısı güçlere yanlış sinyal göndermemeye" çağırdı.
Bakanlık Sözcüsü Hua Çunying başkent Pekin'de düzenlediği olağan basın toplantısında, Tayvan ile ABD arasında deniz iş birliğini artırmaya yönelik Sahil Güvenlik Çalışma Grubu kurulmasına olanak sağlayan mutabakat zaptına ilişkin değerlendirmede bulundu.
ABD'nin ilgili mutabakatla tek Çin ilkesini ve uluslararası hukuku ciddi şekilde ihlal ettiğini belirten Sözcü Hua, "Çin buna kararlılıkla karşı çıkıyor." ifadesini kullandı.
Hua, "Washington yöntemini, tek Çin ilkesine bağlı kalmaya, Tayvan'a olumsuz şekilde müdahale eden ilgili zaptı uygulamayı bırakmaya, Tayvan'daki bağımsızlık yanlısı güçlere herhangi bir yanlış sinyal göndermemeye çağırıyoruz." dedi.
ABD ile Tayvan arasında dün imzalanan ilgili zapt düzensiz, yasa dışı balıkçılığın azaltılması, ortak deniz arama kurtarma çalışmalarının yapılması ve deniz kaynaklarının korunmasını öngörüyor.
- "Çin'in hiçbir zaman hedefi ABD'yi geçmek olmadı"
Hua, ABD Başkanı Joe Biden'ın "Çin dünyada hakimiyet kurma, dünyanın en zengin ve güçlü ülkesi olma hedefinde ama benim başkanlığım döneminde bu olmayacak." açıklamasına ilişkin, dünyanın iki büyük ekonomisi Çin ve ABD'nin, çıkarlarının kesiştiği alanlarda rekabet etmesinin şaşırtıcı olmadığını söyledi.
Önemli olanın adil, eşit bir temelde olumlu rekabet olduğunu belirten Hua kazananı olmayan oyun gibi rekabetlerden ziyade bunun iki ülke için yararlı olacağını belirtti.
Hua, "Çin'in amacı hiçbir zaman ABD'yi geçmek olmadı, aksine sürekli kendi bulunduğu konumu geçmek, daha iyi bir Çin olmak oldu." diye konuştu.
- Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta, Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin "Çin'in tek meşru temsilcisi" kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Çin'i uluslararası toplumda sadece kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Kaynak:
