Son Dakika Haberler

Dr. İlkay Özer

Dr. İlkay Özer

​Yaşlanma ve deri

11 Mayıs 2015

Yaşlılık biyolojik, sosyal ve psikolojik yönleriyle karmaşık bir süreçtir. Yaşlanmanın doğal sonuçlarından biri olan deri yaşlanması sadece biyolojik bir süreç değil bireyin ruhsal durumu, beden imgesi, benlik saygısı ve kişiler arası ilişkilerini etkileyen bir süreçtir. Deride oluşan kırışıklık, sarkma, kuruluk gibi belirtiler hemen herkeste bir takım kaygılara yol açar ve bir uyum süreci gerektirir. 65 yaş ve üzeri yaşlılık olarak değerlendirilirken artan sosyoekonomik koşulların iyileşmesi sayesinde bu yaş sınırı daha ileri sayılara ilerletileceğe benzemektedir.

20 yaşına kadar yaşlanmanın belirtileri büyüme ve gelişme olarak gözlenirken, 20 yaşından itibaren deride yaşlanma belirtileri ortaya çıkmaktadır. Deri yaşlanması kronolojik yaşlanma olarak da bilinen ve genetik olarak programlanmış doğal bir süreç içerisinde oluşan içsel (intrinsik) yaşlanma ve özellikle uzun süreli güneş maruziyeti ve çevresel faktörlerin neden olduğu dışsal (ekstrinsik) yaşlanma şeklinde sınıflandırılmaktadır. İntrensek nedenler: genetik, endokrinolojik (hormonal) faktörler, tümörler ve enfeksiyonlar iken ekstrensek faktörler başta kronik güneş maruziyeti olmak üzere, olumsuz çevresel faktörler, yetersiz beslenme, sigara, alkol ve ilaç alışkanlıklarıdır. Yaşlanmanın başlamasında suçlanan şey hasar birikiminin hasar kontrol sistemindeki önleme, tespit, onarım ve yerine koyma kontrolünün bozulmasıdır.

DERİ YAŞLANMASINI ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER:

1) Hormonal faktörler:

Derinin fonksiyonel kapasitesi için hipofiz, tiroid ve gonodal hormonların yeteri miktarda olması gerekmektedir. Kadınlarda menopozla birlikte beliren deri kuruluğunda artış, deride gevşeklik, epidermal incelme elastikiyetin azalması pigment bozuklukları, azalan östrojenin bir göstergesidir. Menopoz sonrası alınan hormon replasman tedavisi cildin su tutma kapasitesini arttırmaktadır, fakat kloasma (gebelik maskesi) benzeri lekelere neden olabilmektedir.

2)Ultraviole:

Yaşlanmanın kaçınılmaz doğal sürecini en fazla etkileyen faktör kronik güneş hasarının yol açtığı çevresel etkidir, önlenebilir nedenlerinde başında gelen ultraviole deri yaşlanmasının %90’dan fazlasını oluşturmaktadır. Foto yaşlanmanın ultraviole spektrumu tam olarak ayırt edilememiştir. Buna rağmen genel olarak UVB'nin daha çok epidermal hasara, UVA’ nın ise dermal hasara neden olduğu düşünülmektedir. Foto yaşlanma süreci ile elastik liflerde önce sayıca çoğalma ve kalınlaşma olur. Mikrofibriler komponentteki değişim derinin gevşek bir hale gelmesine yol açıp kırışmayı kolaylaştırır. Solar hasar en fazla keratinosit ve melanosit hasarı yapmaktadır.

3)Sigara:

Güneş hasarından sonra deri yaşlanmasında en fazla rolü üstlenen faktör sigaradır. Serbest oksijen radikali oluşumuna neden olarak deri yaşlanmasına katkıda bulunmaktadır. Nikotin vazokontraksiyona (damar daralmasına) ikincil olarak oksijen ve gıdasal dengeyi bozmaktadır. Sigara içen ve içmeyen iki grup arasında yapılan bir çalışmada ciddi ve orta ciddi kırışıklık oranlarında anlamlı fark bulunmuştur.

YAŞLANMANIN KLİNİK BULGULARI

Yaşlanmanın kliniği intrensek ve ekstrensek olmasına göre farklılıklar göstermektedir. İntrensek yaşlanma kendini deride incelme, kuruluk, ince kırışıklıklar ve tümöral yapılar olarak gösterirken, ekstrensek yaşlanmada: deride ince ve kaba kırışıklıklar, düzensiz pigmente lekeler, deri renginde yer yer açık yer yer koyu lekeler, kaba pürüzlü görünümü, kılcal kan damar genişlemeleri, küçük travmalar ile deri morarmaları izlenmektedir.

Deri yaşlanmasından korunma

Deri yaşlanmasının temel prensibi korumaya yöneliktir. Korumanın ana ilkesi de extrensek yaşlanmanın temel nedeni olan ultravioleden korunmaktır. Fotokoruma; fotoyaşlanma ve deri kanseri nedenleri benzerdir. Bu yüzden yaşlanma karşıtı fotokoruma deri kanseri gelişimini de azaltacaktır. Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için gün ortası saatlerde güneş temasından kaçınmak koruyucu giysi ve gözlüklerin takılması gibi basit önlemlerin yanında güneşten koruyucu kremlerin kullanılması da gerekebilmektedir. Güneşten koruyucular fiziksel ve kimyasal koruyucular olarak ikiye ayrılmaktadırlar. Deri yaşlanmasının önlenmesi için dengeli beslenmen çok önemlidir. Özelikle Koenzim Q10 ve A, B, C, E vitaminden zengin beslenmek derinin yaşlanma sürecini geciktirebilmektedir.

 

Yorumlar

Önemli Not: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan konhaber.com hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
X
Yorum Yazma Sözleşmesi
“Sayfamızın takipçileri suç teşkil edecek, yasal olarak takip gerektirecek,hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, ahlaka aykırı, müstehcen, toplumca genel olarak kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir yorumu bu web sitesinin hiçbir sayfasında paylaşamazlar. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk yorumu gönderen takipçiye aittir. KONHABER yapılan yorumlar arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Konhaber başta yukarıda sayılan hususlar olmaz üzere kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen yorum yapan takipçilerine ait ip bilgilerini ve yapmış olduğu yorumları paylaşabileceğini beyan eder ”
Türkçe العربية English