Karbonmonoksit zehirlenmelerine dikkat!

Konya Halk Sağlığı İl Müdürü Dr. Hasan Öznavruz yaptığı açıklamada, kış aylarıyla birlikte özellikle lodoslu havalarda karbonmonoksit zehirlenmelerinde önemli artış gözlemlendiğini belirtti. Özellikle sobaların uygun şekilde yakılmaması, boru ve bacaların sıklıkla temizlenmemesi, şofbenlerin yanlış kullanılması ve havalandırmanın yeterli olmamasının zehirlenmelere neden olduğunu ifade eden Öznavruz "Her yıl yüzlerce insanın ölümüne, kalıcı hasarlara ve sakatlıklara sebep olan karbonmonoksit renksiz, kokusuz, tatsız bir gaz olması sebebiyle fark edilmesi zordur. Bu özelliğinden dolayı sessiz katil olarak adlandırılmaktadır.
Karbonmonoksit zehirlenmelerine neden olan çeşitli kaynaklar bulunur. Bunlar; doğalgaz ve benzin, propan, gazyağı, odun, kömür gibi karbon içeren yakıtlardır. Zehirlenmelerin sebepleri bu yakıtların varlığı değil, yanlış kullanılmalarıdır" dedi.

Karbonmonoksitin solunduğunda kandaki oksijenin yerini aldığını, bunun sonucu oksijen açlığının (anoksi) ortaya çıktığını ve hücrelerin öldüğünü anlatan Öznavruz, açıklamasını şöyle sürdürdü: 

"Kalp, beyin gibi hayati organlara oksijen gitmesi azalır, bu organların işlevlerini yerine getirmesi engellenir. Karbonmonoksitin yüksek düzeyde alınması halinde birkaç dakikada ölüme sebep olur.

Karbonmonoksit zehirlenmelerinin belirtileri çok ayırt edici olmayabilir. Bazen grip ve gıda zehirlenmeleriyle karıştırılabilinir. Kişiden kişiye değişen belirtiler gösterebilmesine rağmen genel bazı belirtiler şunlardır: Oksijen yetersizliği nedeniyle deride kırmızılaşma, kısa soluk alma, göğüste sıkışma, halsizlik, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma, kaslarda halsizlik, genel halsizlik ve bilinç kaybıdır. Grip ile belirtileri aynı olsa da karbonmonoksit zehirlenmelerinde ateş görülmemektedir."

İşte alınacak tedbirler

Karbonmonoksit zehirlenmelerinden korunmanın zor olmadığını, ancak bu tür zehirlenmeler hakkında bilgi sahibi olunarak tedbir alınması gerektiğini ifade eder Dr. Hasan Öznavruz, tedbirleri ise şöyle sıraladı:

-Lodoslu havalarda kesinlikle soba yakılmamalıdır. Soba zehirlenmelerinin çoğunluğu lodoslu havalarda yakılan sobalardan kaynaklanmaktadır.

-Sobalı odalarda yatılmamalı, zorunlu hallerde sobanın söndüğünden emin olunmalıdır.

-Sobalar mutlaka üstten tutuşturularak yakılmalı, soba kovaları tam doldurulmamalı, kovadaki tamamen yanmamış kömürün üzerine kömür ilave edilmemeli,

-Soba borularının ve bacalarının sıklıkla temizliğinin yapılması gereklidir.

-Şofbenlerin mutlaka baca bağlantıları olmalı ve havalandırmasının yeterli olması gereklidir.

-Şofben zehirlenmeleri yeterli havalandırmanın olmaması nedeniyle oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesi sebebiyle gerçekleşmektedir.

-Oturduğunuz ve uyuduğunuz yerde yüksek standartlarda karbonmonoksit dedektörü monte ettiriniz. Bu dedektör yüksek yerde olmalıdır. Çünkü CO (karbonmonoksit) yüksekte birikir.

-Arabanızı motoru çalışırken kapalı garajda bırakmayınız.

Sonuç olarak karbonmonoksit sinsi ve öldürücü gaz olması nedeniyle bu tür zehirlenmeye maruz kalmamak için azami tedbir alınması gerekmektedir. Karbonmonoksit kaçaklarından şüphelendiğinde yapılacak ilk şey bulunulan ortamı terk edip temiz havaya çıkmaktır. Çıkarken açılabilecek kapı ve pencereler açılmalı ve 112 acil aranmalıdır."

    

 

Kaynak: