Gazze'de ateşkes sonrası yeniden tansiyon yükselebilir

Gazze Şeridi'nde pazartesi sabahı Filistinli gruplar ile İsrail arasında ateşkes sağlandı. Ancak uzmanlar, bölgedeki tansiyonun bir anda yeniden yükselebileceğine dikkati çekiyor.

İsrail ordusunun ateşkese rağmen güvenlik sorunu yaşanması ihtimaline karşı Gazze Şeridi'nde konuşlanmaya devam etmesi ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun "çatışmanın henüz bitmediği ve yeni bir çatışma için hazırlıklarının sürdüğü" yönündeki açıklaması, bölgede yeni gerilimlerin yaşanabileceğinin göstergeleri olarak değerlendiriliyor.

- "İsrail ateşkesin uygulanmasını geciktiriyor"

Filistinli siyasi analist Mustafa İbrahim, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Gazze Şeridi'ndeki son çatışmalar bize, bölgede askeri gerilimin durulduğu her an daha şiddetli çatışmalar için geri sayımın başlayacağını gösterdi." dedi. 

İsrail'in ateşkesin uygulanması sürecindeki oyalamalarının gerilimi artıracağını ve bunun da bölgeyi başka çatışmalara sürükleyebileceğini söyleyen İbrahim, "İsrail'in Gazze'ye yönelik stratejisi; ablukayı sürdürmek, ablukayı hafifletmeyi ertelemek ve Hamas üzerindeki baskıyı artırmaktır." ifadesini kullandı.

İsrail'deki güvenlik birimleri ve çeşitli siyasi çevrelerin de bu sakinliğin uzun sürmeyeceğini doğruladığını dile getiren İbrahim, Tel Aviv’in Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin yaşam koşullarını iyileştirecek ateşkes anlayışının uygulanmasına bağlı kalmayacağını savundu. 
İbrahim, geniş çaplı bir saldırı ihtimaline ilişkin şunları kaydetti:

"İsrail, Gazze'ye yönelik ablukayı hafifletme sözleri verip uygulama konusunda oyalama yoluna giderek çatışmayı geciktirmeye çalışıyor, ancak seçimini yaptığında savaş kaçınılmaz olacak. Son çatışmalarda Hamas dahil Filistinli grupların füzeleriyle gösterdikleri güç, İsrail ile Hamas arasındaki angajman kurallarını biraz değiştirdi. Bu da İsrail hükümetinin geniş çaplı bir saldırı başlatmadan önce daha fazla düşünmesine neden olacak. "

- "Yeni bir saldırının patlak vermesi yakın"

Haaretz gazetesinin askeri analisti Amos Harel de Hamas ve İslami Cihad'la İsrail arasında yakın bir tarihte yeni bir çatışmanın patlak vereceği değerlendirmesinde bulundu. 

Harel, "İsrail ordusunda, gelecek aylarda Gazze Şeridi'ne geniş çaplı askeri operasyon düzenleme imkanı olduğu konuşulmaya başlandı." dedi. 

Sınır kapılarından geçişlerin kolaylaştırılması, elektrik krizinin çözülmesi ve istihdam olanaklarının sağlanmasının ateşkes kapsamında olduğuna işaret eden Harel, İsrail'in Hamas'a daha önce söz verdiği ancak uygulamadığı taahhütleri yeniden ortaya koyduğunu söyledi. 

Harel, ateşkesin günler belki haftalar sürecek geçici bir sükunet sağlayacağını ancak daha sonra çatışmaların yeniden başlayacağını söyledi. 

- "Gazze'de yeniden tansiyon yükselebilir"

Siyasi analist Teysir Muhaysin de "Netanyahu hükümeti, ateşkesin koşullarına uymayacak, bu nedenle Gazze'deki Filistinli gruplar ve İsrail arasında çok geçmeden kapsamlı bir çatışma patlak verecektir." öngörüsünde bulundu. 

Netanyahu'nun ateşkesin şartlarına uymayı İsrail için bir ihanet ve direnişin şartlarına boyun eğmek olarak gördüğünü söyleyen Muhaysin, şöyle devam etti:

"Netanyahu, Eurovision Şarkı Yarışması ve yeni hükümetin kurulması gibi bazı iç dosyaları kapatmak için ateşkesin bazı maddelerine uyarak Gazze cephesinde geçici bir sükunet sağlanmasına izin verebilir. Hükümet kurulduktan ve yarışma düzenlendikten sonra Netanyahu'nun yeniden Gazze'ye yönelmesi ve tansiyonu yükseltmesi mümkün."

Yine de Netanyahu'nun böyle bir kararı çok kolay alamayacağını belirten Muhaysin, "Çünkü son olaylarda Gazze'deki Filistinli grupların ortaya koyduğu füze gücü, İsrailllerde büyük korku ve endişe yarattı." dedi.

- İsrail ateşkese uysa bile yeni bir çatışma ihtimali de uzak değil

Siyasi analist Fayiz Ebu Şemale ise İsrail'in son askeri tırmanış sırasında yaşananlar ışığında Gazze'deki gruplarla varılan ateşkese uyacağı öngörüsünde bulundu. 

Filistinli direniş gruplarının askeri kapasitenin İsrail'i ateşkes talep etmeye zorladığına dikkati çeken Ebu Şemale, İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) ve Genelkurmay Başkanlığının, Tel Aviv yönetimine ateşkesin şartlarını kabul etmeyi tavsiye ettiği yönünde basına haberler sızdığını hatırlattı. 

Ebu Şemale, "İsrail'in ateşkese uyacağını öngörsem de dengelerin değişip yeni bir çatışmanın patlak verme ihtimalini de uzak görmüyorum. Ancak bu durum, kapsamlı bir çatışmaya dönüşmeyecektir. Nitekim İsrail, imajını sarsacak bir savaşa girmeyi düşünmüyor." ifadelerini kullandı.

Filistinli bazı uzmanların bu değerlendirmeleri, 2019 yılının yaz aylarında İsrail'le büyük bir savaş çıkacağını öngören İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nehale'nin açıklamalarıyla çelişkili görünüyor. 

Nehale, El-Meyadin televizyon kanalına yaptığı açıklamada, Gazze'de son yaşananların, büyük bir savaşın öncesi olduğunu belirterek, "Direnişi kontrol altına alma ve silahsızlandırma girişimleri var. Sanırım bu yaz büyük bir savaşla karşı karşıyayız. Direnişin yeterli hazırlıkları var, askeri yapısını kurdu ve halkını savunmaya hazır." ifadesini kullandı. 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya yakınlığıyla bilinen Israel HaYom gazetesi yazarlarından Ram Cahon da salı günü, Gazze Şeridi'nde Hamas'la yaşanan her askeri çatışmanın neticesinde her iki tarafın da harap ve bitap düştüğünü kaydetmişti.

Cahon, çatışmalarda sona gelinmediğini ifade ederek, "Çıkışı olmayan bir girdabın içine giriyoruz. Her kanlı çatışmanın ardından ateşkes başladığında daha kanlı çatışmalar için de geri sayım başlıyor." ifadesini kullanmıştı.

İsrail'in geçen hafta sonu Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda, ikisi hamile 3 kadın ile 2 bebeğin de aralarında bulunduğu 25 Filistinli şehit olmuş, 150 Filistinli yaralanmıştı. 

Filistinli direniş gruplarının Gazze'den İsrail tarafına attığı roketler nedeniyle de 1'i Filistin asıllı 4 İsrailli ölmüştü.

Kaynak: